Η ατμοσφαιρική ρύπανση μειώνεται σταθερά σε όλη την Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία του περιβάλλοντος στην περιοχή, προκαλώντας ασθένειες, μειώνοντας την ποιότητα ζωής και οδηγώντας σε θανάτους που μπορούν να προληφθούν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει πρότυπα για την ποιότητα του αέρα με στόχο τη μείωση των κινδύνων που ενέχει η ατμοσφαιρική ρύπανση. Στην έκθεση με τίτλο: Air quality status report 2025 παρουσιάζονται επίσημες αναλύσεις με τις συγκεντρώσεις στοιχείων για τα έτη 2023 και 2024 στην Ευρώπη, σε σύγκριση με τις τρέχουσες και τις μελλοντικές (για το 2030) οριακές τιμές. Αυτές οι τιμές σχετίζονται επίσης με τα πιο αυστηρά επίπεδα που θέτουν οι κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Τα βασικά μηνύματα της έκθεσης είναι ότι δεν πληρούνται πλήρως τα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα της ΕΕ, παρά τις συνεχιζόμενες γενικές βελτιώσεις. Ωστόσο πολλές τοποθεσίες έχουν ήδη συγκεντρώσεις μικρότερες από τα νέα πρότυπα της ΕΕ για το 2030. Για να φτάσουν να πληρούνται παντού τα νέα πρότυπα με βάση την υπάρχουσα κατάσταση, είναι πιθανό να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητα του αέρα, ειδικά στις πόλεις.
Ακόμα, από το 2011, όλες οι χώρες έχουν μειώσει την έκθεση του αστικού πληθυσμού τους στα λεπτά σωματίδια PM2.5 που αποτελούν τον πιο επιβλαβή ρύπο για την υγεία. Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα του αστικού πληθυσμού της ΕΕ (94%) παραμένει εκτεθειμένη στον ρύπο PM2.5 σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από το κατευθυντήριο επίπεδο που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων για τη μείωση των σχετικών κινδύνων για την υγεία.
Η οδηγία της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (2024/2881) και τον καθαρότερο αέρα στην Ευρώπη τέθηκε σε ισχύ στις 10 Δεκεμβρίου 2024, θέτοντας ένα σημαντικό ορόσημο στις προσπάθειες για περαιτέρω μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η αναθεωρημένη οδηγία ορίζει νέα πρότυπα ποιότητας του αέρα (AQ) που πρέπει να επιτευχθούν έως την 1η Ιανουαρίου 2030. Η παρούσα έκθεση αποτελεί μια πρώτη ανάλυση της απόστασης από τον στόχο του 2030 και όχι μια αξιολόγηση συμμόρφωσης. Παρέχει μια πρώτη ένδειξη για τις ζώνες που ενδέχεται να απαιτούν περαιτέρω μέτρα για την επίτευξη των στόχων για ευθυγράμμιση στα πρότυπα ποιότητας αέρα.
Πηγή: https://www.eea.europa.eu/en/analysis/publications/air-quality-status-report-2025
