Η δυσκολία εξασφάλισης ευρωπαϊκών πόρων ψαλίδισε τον σχεδιασμό, αφήνοντας μετέωρους διαγωνισμούς 4 δισ. ευρώ. Σε προτεραιότητα το «Νέα Καρβάλη – Τοξότες», αλλά χωρίς ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση.
Η αντίστροφη μέτρηση για τον διαγωνισμό του μοναδικού νέου σιδηροδρομικού έργου από το μεγάλο πακέτο των 4 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ξεκίνησε. Πρόκειται για το τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες που αποσπάσθηκε από το αρχικό έργο των 1,68 δισ. ευρώ και οδεύει προς δημοπράτηση ως αυτοτελής σύμβαση, προϋπολογισμού 239,56 εκατ. ευρώ.
Ενόψει της επικείμενης δημοπράτησης, μιας και το έργο έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση 212 εκατ. ευρώ από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF Ι), η ΕΡΓΟΣΕ προχώρησε στην ανάληψη δέσμευσης του ποσού για το σύνολο του προϋπολογισμού ως και το 2028. Το αντικείμενο του έργου αφορά την κατασκευή νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής ως προς την υποδομή, την επιδομή και τους σταθμούς, άρα χωρίς ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, που μένουν στο «παλιό» διαγωνισμό με αβέβαιο ορίζοντα.
Η νέα γραμμή, μήκους περίπου 37 χλμ., θα ενώσει το υπό ανάπτυξη εμπορευματικό λιμάνι της Νέας Καρβάλης με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο στους Τοξότες της Ξάνθης. Περιλαμβάνοντας δύο σιδηροδρομικούς σταθμούς, τέσσερις στάσεις, σιδηροδρομικές γέφυρες, σήραγγες και άλλα τεχνικά έργα, θα διασχίζει το ανατολικό τμήμα του νομού Καβάλας και θα καταλήγει στην ευρύτερη περιοχή Τοξοτών Ξάνθης.
Αποτελεί υποτμήμα του σχεδιαζόμενου ευρωπαϊκού διαδρόμου που θα συνδέσει τα λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας με τρία λιμάνια σε Μαύρη Θάλασσα και Δούναβη, που εσχάτως έχει ενταχθεί στην πρωτοβουλία 3Seas, στοχεύοντας στην ενίσχυση των εμπορευματικών μεταφορών, αποφεύγοντας τη συμφόρηση στα Στενά του Βοσπόρου.
Η έλλειψη πόρων συρρικνώνει τα έργα
Όμως, η αδυναμία εξασφάλισης χρηματοδότησης για το μεγάλο έργο των 206 χλμ. από Θεσσαλονίκη ως Τοξότες, δια της νέας νότιας χάραξης μέσω Αμφίπολης και Νέας Καρβάλης, με σηματοδότηση, ETCS και ηλεκτροκίνηση, ψαλίδισε τον χάρτη της Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας. Για να μην χαθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, το υπό προκήρυξη τμήμα αποσπάσθηκε από τον μεγάλο διαγωνισμό του 1,68 δισ. ευρώ, που έχει παγώσει. Υπενθυμίζεται ότι ενδιαφέρον έχουν εκφράσει τα σχήματα: ΑΒΑΞ – Alstom, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Intrakat και ΕΛΛΑΚΤΩΡ – Μυτιληναίος.
Όσο για τα «ορφανά» χιλιόμετρα του μεγάλου έργου από τη Θεσσαλονίκη ως τη Νέα Καρβάλη, παρότι ο προαναφερθείς διαγωνισμός δεν έχει ακυρωθεί, στο στρατηγικό πλάνο του νέου ΟΣΕ μετατίθεται σε ορίζοντα 20ετίας. Ειδικότερα, με την ονομασία Νέα Ανατολική Εγνατία και προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ το τμήμα Θεσσαλονίκη – Νέα Καρβάλη εντάσσεται προς αναζήτηση χρηματοδοτικής πηγής στον προγραμματισμό 20ετίας.
Δεν είναι βέβαια το μόνο έργο που παίρνει ανοιχτό εισιτήριο για το μέλλον. Η σύνδεση του προαστιακού με το λιμάνι της Ραφήνας έχει μετατεθεί στο πλάνο δεκαετίας. Προτεραιοποιώντας κάποια έργα, το υπουργείο κατέθεσε στις αρχές Φεβρουαρίου αίτημα χρηματοδότησης 1,39 δισ. ευρώστο CEF II για ΣΚΑ-Οινόη, Λιόσια – Κόρινθος, Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας (αναβάθμιση & ηλεκτροκίνηση), και από το πακέτο της ΕΡΓΟΣΕ μόνο για το Ρίο-Πάτρα και το Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο.
Ειδικά, όμως, για το τελευταίο ορίζει τον προϋπολογισμό στα 775 εκατ. ευρώ, αντί του 1,07 δισ. που έχει προκηρυχθεί. Ούτε όμως η έγκριση της πρότασης που κατατέθηκε στο CEF-II είναι δεδομένη, καθώς αποτελεί ένα ανταγωνιστικό εργαλείο χρηματοδότησης. Η απάντηση αναμένεται στα τέλη Ιουνίου.
