Του Τάσου Δασόπουλου
Στη δύσκολη φάση της εφαρμογής μπαίνει επίσημα το πρόγραμμα “Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0” από τις αρχές Σεπτεμβρίου, έναν μήνα μετά την εκταμίευση προς την Ελλάδα της προκαταβολής των 4 δισ. ευρώ, από τα συνολικά 30,5 δισ. που έχει στην διάθεσή της η χώρα.
Η εφαρμογή απαιτεί προγραμματισμό σε δύο επίπεδα: Το πρώτο είναι η επιτάχυνση της προετοιμασίας επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα υλοποιούνται σταδιακά τα επόμενα χρόνια και το δεύτερο είναι να υλοποιηθούν στο ακέραιο τα πρώτα 13 ορόσημα, ώστε η Ελλάδα να έχει το δικαίωμα να ζητήσει πριν από το τέλος του χρόνου την πρώτη δόση των 3,5 δισ. ευρώ ώστε να γίνει το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του προγράμματος. Να απορροφηθεί, δηλαδή, το σύνολο των επιδοτήσεων ύψους 17,8 δισ. ευρώ του προγράμματος αλλά και το 40% των δανείων ύψους 12,7 δισ. ευρώ έναν χρόνο νωρίτερα από το τέλος του προγράμματος, δηλαδή το καλοκαίρι του 2025.
Για να γίνει όμως αυτό το πρώτο βήμα θα πρέπει η Ελλάδα να έχει ολοκληρώσει σε λιγότερο από τέσσερις μήνες, που τελειώνει το 2021, τα 13 πρώτα ορόσημα που απαιτούνται για την πρόωρη πρώτη δόση των 3,5 δισ. ευρώ.
Συνεπώς για να εξασφαλίσει η Ελλάδα μέχρι και το τέλος του χρόνου συνολικά 7,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει έως τότε να ολοκληρωθούν:
1. Η πρώτη φάση για το πρόγραμμα “Εξοικονομώ” για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων που είναι προγραμματισμένο για τον επόμενο μήνα.
2. Η έγκριση του σχεδίου δράσης κατά της ενεργειακής φτώχειας.
3. Η έναρξη ισχύος του νομικού πλαισίου για την τοποθέτηση ηλεκτρικών φορτιστών.
4. Ο διαγωνισμός για τα 13 περιφερειακά κέντρα πολιτικής προστασίας.
5. Η έναρξη ισχύος του εργασιακού νόμου που ψηφίστηκε τον Ιούλιο από τη Βουλή.
6. Η έναρξη ισχύος της νομοθεσίας για τη οργανωτική μεταρρύθμιση του ΟΑΕΔ.
7. Η έναρξη ισχύος για νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων.
8. Η έναρξη ισχύος της νέας νομοθεσίας για το clawback.
9. Η έναρξη κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας.
10. Η ψήφιση νομοσχεδίου για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων.
11. Ο προσδιορισμός των δράσεων και των κτιρίων για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Δικαιοσύνης.
12. Ο νέος χάρτης για τη μεταρρύθμιση των σιδηροδρόμων.
13. Νομική εντολή στην Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου και θέσπιση συστημάτων διαχείρισης και λογιστικού ελέγχου.
Επειδή οι δράσεις-ορόσημα εμπλέκουν πολλά υπουργεία και απαιτούν νομοθετικές ρυθμίσεις το στοίχημα για να προχωρήσουν στην ώρα τους όλες οι παρεμβάσεις είναι ο καλός συντονισμός, γιατί ο χρόνος είναι λίγος. Τα 13 ορόσημα θα πρέπει να είναι έτοιμα τον Νοέμβριο ή το πολύ στις αρχές Δεκεμβρίου ώστε να γίνουν αποδεκτά ως έχουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να υπάρχει χρόνος να γίνει το αίτημα για την εκταμίευση της δόσης.
Το δεύτερο θέμα που θα πρέπει να λυθεί είναι η ένταξη νέων επενδύσεων. Έναντι της προκαταβολής των 4 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων έχουν ενταχθεί 12 έργα προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανακοινωθεί και το επόμενο πακέτο έργων, το οποίο αναμένεται να περιέχει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ, και μέχρι και τον Νοέμβριο άλλα 3 δισ. ευρώ.
Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, το γνωστό “Εξοικονομώ”, με προϋπολογισμό 1,6 δισ. ευρώ (στην πρώτη φάση του θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ), το οποίο θα περιλαμβάνει την αναβάθμιση εμπορικών και αστικών ακινήτων αλλά και υποδομών του Δημοσίου.
Επίσης, αναμένεται να ξεκινήσουν προγράμματα ενεργητικών και παθητικών δράσεων απασχόλησης προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ.
Αργότερα μέσα στο φθινόπωρο αναμένεται να ξεκινήσουν το πρόγραμμα ψηφιακής αναβάθμισης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με προϋπολογισμό 375 εκατ. ευρώ, και το πρόγραμμα για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, με προϋπολογισμό 275 εκατ. ευρώ.
Επίσης, λόγω των πρόσφατών πυρκαγιών, αναμένεται να προχωρήσει άμεσα και το πρώτο τμήμα του προγράμματος αναδασώσεων, με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ. Εκτός από τις δημόσιες επενδύσεις θα πρέπει να προχωρήσουν και οι ιδιωτικές. Στην κατεύθυνση αυτή μέσα στον Σεπτέμβριο θα πρέπει να υπογράψουν και οι εμπορικές τράπεζες τη συμμετοχή τους στο Ταμείο Ανάκαμψης ώστε να αρχίζουν να συλλέγουν και να αξιολογούν ιδιωτικές επενδύσεις που θα ενισχυθούν από τα δάνεια των 12,7 δισ. του Ταμείου.
