Το αργότερο μέσα στον Αύγουστο προγραμματίζεται από το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας η προκήρυξη του πρώτου διεθνούς διαγωνισμού που θα προβλέπει μέσω Συνέργειας Ιδιωτικού με τον Δημόσιο Τομέα (ΣΔΙΤ) την ανέγερση 3.000 κατοικιών σε οικόπεδα του Δημοσίου, αλλά και την αξιοποίηση (διαμόρφωση) άλλων 1.600 κενών ακινήτων σε όλη τη χώρα για τη στέγαση 5.000 νέων ζευγαριών με κοινωνικά κριτήρια.
Το πρόγραμμα «Κοινωνικής Αντιπαροχής», όπως ονομάζεται, εντάσσεται στο πλέγμα του κυβερνητικού προγράμματος στέγασης που διαχειρίζεται η υπουργός Σοφία Ζαχαράκη και απευθύνεται σε 5.000 δικαιούχους ηλικίας 18 έως 39 ετών. Τα πρώτα διαμερίσματα αναμένεται να διατεθούν από τα ήδη ακίνητα του Δημοσίου τους πρώτους μήνες του 2025, με χαμηλό ενοίκιο, βάσει κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων, ενώ θα υπάρχει ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Το πρόγραμμα θα είναι μηδενικού κόστους για τον δημόσιο προϋπολογισμό, με τις κατασκευαστικές να λαμβάνουν ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.
Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη κάθε διαγωνισμού, καθώς δεν μπορεί να είναι ενιαία για όλες τις περιοχές και τις αξίες της γης, ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα κυμαίνεται μεταξύ 30% και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, αλλά και να είναι το πρόγραμμα ελκυστικό, ώστε οι ιδιώτες κατασκευαστές να χτίσουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.
Από την καταγραφή που έχει γίνει εντοπίστηκαν 98 κατάλληλα οικόπεδα εντός σχεδίου, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, εκ των οποίων το ένα τρίτο είναι στην Αττική, αλλά και 10 οικόπεδα με οικοδομική άδεια επιφάνειας 75 στρεμμάτων, τα οποία θεωρούνται τα πλέον ώριμα για αξιοποίηση. Στον σχεδιασμό εντάσσονται, όμως, και εκτάσεις εκτός σχεδίου, όπως και αδιάθετες κατοικίες, διαμερίσματα, γραφεία. Μέσα στο 2023 αναμένεται να βγουν στην αγορά 11 στρέμματα στην Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στην Ξάνθη, 74 στρέμματα στον Βόλο, αλλά και σε διάφορες περιοχές της χώρας, όπως Αγρίνιο, Πάτρα, Σέρρες και Χαλκιδική.
Σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) θα καθορίζεται η επιλογή του αναδόχου, που θα γίνεται κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης, στην οποία θα περιγράφονται τουλάχιστον τα εξής:
- Το αδόμητο ακίνητο, τυχόν υφιστάμενα κτίσματα που ευρίσκονται εντός αυτού και τα χαρακτηριστικά του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί σε αυτό.
- Οι οριζόντιες ιδιοκτησίες που θα συσταθούν και οι επιτρεπόμενες χρήσεις τους.
- Τα κριτήρια συμμετοχής και επιλογής του αναδόχου.
- Οι βασικοί όροι των συμβάσεων μίσθωσης μεταξύ του αναδόχου και των δικαιούχων, πλην του μισθώματος.
- Η ρύθμιση των συμβατικών σχέσεων με μισθωτές μετά το πέρας της εκμετάλλευσης του ακινήτου από τον ανάδοχο.
- Η διαδικασία παράδοσης και παραλαβής του ακινήτου και η σύνταξη του σχετικού πρωτοκόλλου.
- Τα κριτήρια επιλογής των δικαιούχων μισθωτών και η διαδικασία δημόσιας πρόσκλησης και επιλογής τους, τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά, ο έλεγχος και η επαλήθευση αυτών.
Στα κτίρια που ανεγείρονται κατόπιν σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής επιτρέπεται η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά της οριζόντιας ιδιοκτησίας (rent to own) από τους δικαιούχους. Η σύμβαση αυτή, στην οποία συμμετέχει και ο φορέας ιδιοκτήτης του ακινήτου, περιβάλλεται από τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και ισχύει μόνο μετά τη μεταγραφή της στο οικείο Υποθηκοφυλακείο ή την εγγραφή της στο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο.
