Του Χάρη Φλουδόπουλου
Περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ ετησίως είναι το μεταβλητό κόστος παραγωγής λόγω της χρήσης πετρελαίου στους σταθμούς παραγωγής της Κρήτης, οδηγώντας σε ανάλογη επιβάρυνση των καταναλωτών για κάλυψη των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.
Όπως αναφέρει το προκαταρκτικό Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, το φορτίο της Κρήτης εμφανίζει μεγάλο ετήσιο ρυθμό αύξησης του φορτίου που καλύπτεται οριακά από τους τοπικούς σταθμούς τους θερινούς μήνες ενώ υπάρχει μεγάλη δυσκολία έως αδυναμία για την εξεύρεση χώρων και την εξασφάλιση αδειοδοτήσεων για την ενίσχυση των τοπικών σταθμών ή την ανάπτυξη νέων. Παράλληλα υπάρχει συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για την αξιοποίηση του πλούσιου τοπικού δυναμικού ΑΠΕ, η διείσδυση του οποίου στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής του νησιού, περιορίζεται εξαιτίας των τεχνικών περιορισμών. Τέλος το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης χαρακτηρίζεται από χαμηλό επίπεδο αξιοπιστίας τροφοδότησης, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις βλαβών στο σύστημα παραγωγής.
Τα προβλήματα αυτά για την Κρήτη θα αντιμετωπιστούν, με την υλοποίηση των δύο μεγάλων έργων διασύνδεσης που βρίσκονται σε εξέλιξη της λεγόμενης μικρής διασύνδεσης Κρήτης Πελοποννήσου και της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης Αττικής.
Σύμφωνα με το ΔΠΑ του ΑΔΜΗΕ η διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο (Φάση Ι) βρίσκεται στο τελικό στάδιο και συγκεκριμένα εντός του 2020 ηλεκτρίστηκε το ένα εκ των δύο υποβρυχίων καλωδίων. Παράλληλα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το σύνολο των έργων για την κατασκευή και την εγκατάσταση του δεύτερου υποβρυχίου καλωδίου καθώς και των συνοδών έργων σύνδεσης στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη. Η ηλέκτριση και του δεύτερου καλωδίου αναμένεται εντός του α’ τριμήνου του 2021.
Σε ό,τι αφορά το έργο της μεγάλης διασύνδεσης (Φάση ΙΙ) ολοκληρώθηκαν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάδειξη των αναδόχων για την υλοποίηση του έργου. Σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα αναμένεται η ηλέκτριση του έργου το α ́εξάμηνο του 2023.
Η μεταφορική ικανότητα της διασύνδεσης έχει καθοριστεί στα 1000MW (2x500MW) και προβλέπεται να συνδεθεί σε χώρο όμορο στο ΚΥΤ Κουμονδούρου. Στην περιοχή έχει δεσμευτεί χώρος για την κατασκευή δύο πυλών 400 kV. Από τον Σταθμό μετατροπής υπάρχει ευχερής χερσαία πρόσβαση προς τη θάλασσα μήκους 32 χλμ. δια των υφιστάμενων οδών (σημείο προσαιγιάλωσης στην Πάχη των Μεγάρων, με υπόγεια όδευση συνολικού μήκους 32 χιλιομέτρων).
Στην Κρήτη το σημείο σύνδεσης που έχει επιλεγεί είναι η ευρύτερη περιοχή των Λινοπεραμάτων (θέση Κορακιά) η οποία διαθέτει ένα ισχυρό Σύστημα ικανό να τροφοδοτήσει με ασφάλεια την ισχύ η οποία προέρχεται από το Ηπειρωτικό Σύστημα, χωρίς να απαιτούνται σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον νέα έργα ενίσχυσης του Συστήματος της Κρήτης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης υλοποιείται από την εταιρεία ειδικού σκοπού Αριάδνη Interconnection, η οποία συστάθηκε ως 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ με πρόβλεψη για τη διάθεση ποσοστού συμμετοχής έως σαράντα εννέα τοις εκατό (49%) σε τρίτους έπειτα από τη διεξαγωγή του απαραίτητου διαγωνισμού. Επισημαίνεται τέλος ότι στο πλαίσιο των προδιαγραφών του έργου ελήφθησαν όλες οι προβλέψεις για την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας της διασύνδεσης Αττικής – Κρήτης με την μελλοντική διασύνδεση προς την Κύπρο και στη συνέχεια προς το Ισραήλ.