«Άνθρακας» αποδείχθηκε ο προαναγγελθείς – από το Μέγαρο Μαξίμου – θησαυρός των πρωθυπουργικών εξαγγελιών για την ακρίβεια που επικρατεί και στην αγορά ακινήτων, η οποία αφορά πρωτίστως τους ενοικιαστές αλλά και τους υποψήφιους αγοραστές, οι οποίο έχουν να αντιμετωπίσουν και τα υψηλά επιτόκια.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρκέστηκε στην προαναγγελία της αύξησης του ορίου της Golden Visa σε κάποιες αστικές περιοχές και στα νησιά, ενώ αποδέχθηκε να εξετάσει την πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ για υποχρέωση όσων πραγματοποίησαν αγορές ακινήτων με σκοπό την απόκτηση της Golden Visa σε ιδιοκατοίκησης ή ενοικίαση του ακινήτου τους μόνο προς μακροχρόνια μίσθωση.
Τι κι αν κάποιες πηγές είχαν προετοιμάσει τα δημοσιογραφικά γραφεία για ανακοίνωση προτάσεων σε σχέση με τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της ακριβής ελληνικής αγοράς ακινήτων. Ο κ. Μητσοτάκης πέρασε και πάλι κάτω από τον πήχη, αφήνοντας σύξυλη τη νέα γενιά των ενοικιαστών (και όχι μόνο) που έχει δημιουργηθεί. Την ίδια στιγμή, συνεχίζεται με ένταση το «ράλι» τιμών στα ακίνητα, κάτι που αποτελεί ένα επιπλέον «βάρος» για τους πολίτες, οι οποίοι καλούνται να αντιμετωπίσουν το συνεχόμενη αλλά και συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους ζωής, δίχως οι μισθοί τους να ακολουθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οι τιμές έχουν ανέβει πάνω από 40% κατά την τελευταία 6ετία, κάτι που παραδέχθηκε και ο πρωθυπουργός, υπενθυμίζοντας προγράμματα που έχει λάβει η κυβέρνηση όπως το «Σπίτι μου», που προφανώς δεν αποτελεί λύση ή η επιδότηση ενοικίου (το μέτρο εφάρμοζε και η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ).
Σε έξαρση οι αυξήσεις τιμών
Ως προς τα ενοίκια, το κόστος ανά μήνα ξεπερνά τον μέσο μισθό. Σύμφωνα με τα στοιχεία του spitogatos.gr, το τέταρτο τρίμηνο του 2023 η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης κατοικιών πανελλαδικά παρουσίασε αύξηση κατά 8,8%. Η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης κατοικιών αυξήθηκε κατά 11,9% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2022.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το κόστος στέγασης έχει μεγάλη συμβολή στην αύξηση του πληθωρισμού καθώς τα ενοίκια κατοικιών αυξήθηκαν κατά 4% Επίσης, τα στοιχεία δείχνουν αύξηση της μέσης ζητούμενης τιμής πώλησης κατοικιών κατά 11,9% στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, συμπαρασύροντας και τα ενοίκια.” alt=”” width=”600″ height=”352″ data-src=”http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/09/ot_akinhta_athina-600×352-1.png” />
Όπως προκύπτει, οι πολίτες έχουν μεγάλη αδυναμία να βρουν κατάλληλο σπίτι για να διαμείνουν σε αναλογική τιμή και να αναγκάζονται να πληρώνουν υπέρογκα ποσά.
Ανησυχία πολιτών και «φούσκα»
Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οι πολίτες εκτιμούν ότι το επόμενο 12μηνο οι τιμές των κατοικιών θα αυξηθούν πάνω από 8%, ποσοστό τετραπλάσιο σε σχέση με την Ευρωζώνη, όπου προβλέπεται μέση αύξηση 2,2%, ελαφρά χαμηλότερη από το 2,4% στην αντίστοιχη έρευνα της ΕΚΤ τον Νοέμβριο.
Οι προσδοκίες αυτές συνδέονται προφανώς με τις υψηλές αυξήσεις των τιμών στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια, παρά τη μεγάλη αύξηση των επιτοκίων για τα στεγαστικά δάνεια, ενώ στην Ευρωζώνη σημειώθηκε αισθητή επιβράδυνση και σε ορισμένες χώρες μειώσεις των τιμών.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μάλιστα κάνει λόγο για φούσκα. Αναφορικά με τις τιμές, το ΔΝΤ διαπιστώνει ότι υπάρχει «καπέλο». Με βάση τον δείκτη τιμών κατοικιών προς το εισόδημα, οι κατοικίες στην Ελλάδα βρίσκονται πάνω από τον πήχη κατά 6 μονάδες βάσης σε σχέση με τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο, όπως και η υπερτίμηση. Παράλληλα, ακόμη μεγαλύτερη είναι η υπερτίμηση με βάση τον δείκτη τιμών προς ενοίκια, με την απόκλιση να αγγίζει τις 29 μονάδες.
Στις…καλένδες τα κλειστά ακίνητα
Προς το παρόν, όπως φάνηκε και από την τοποθέτηση του πρωθυπουργού, η κυβέρνηση της ΝΔ δεν εξετάζει κάποια λύση άμεσης εφαρμογής, ενώ φαίνεται να απορρίπτει την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για την αξιοποίηση 700.000 ακινήτων.
Το μέτρο που έχει προτείνει στην κυβέρνηση η ΠΟΜΙΔΑ προβλέπει τριετή απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τους φορολογούμενους που θα διαθέσουν για ενοικίαση τουλάχιστον για μια τριετία, ακίνητα τα οποία είχαν κλειστά ή διέθεταν κατοικίες μέσω κάποιας πλατφόρμας τύπου Airbnb κατά τη διάρκεια όλου του 2023.
Ειδικά για τα Airbnb, η πρόταση αφορά κυρίως αυτούς που προχώρησαν στην ανακαίνιση των ακινήτων τους αλλά είτε λόγω περιοχής είτε λόγω άλλων συνθηκών, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις για τους ίδιους δεν απέδωσαν.
Ουσιαστικά, προβλέπει ότι εάν ο εκμισθωτής ή ο παραχωρών είναι φυσικό πρόσωπο να εκπίπτει ποσοστό 5% για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου.
Το ποσοστό αυτό να αυξάνεται σε 100% αν το εισόδημα προέρχεται από νέα εκμίσθωση κατοικίας ελάχιστης τριετούς διάρκειας με ημερομηνία έναρξης από την 1.1.2024 έως και 31.12.2026 και για τα πρώτα τρία (3) έτη της κάθε μίσθωσης, εφόσον η κατοικία εκμισθώνεται προς φυσικά πρόσωπα για χρήση ως κύρια κατοικία τους και ήταν κενή τουλάχιστον καθ’ όλο το έτος 2023 ή διέθετε ενεργό ΑΜΑ βραχυχρόνιας μίσθωσης την 31.12.2023.