Στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, την ενίσχυση της προστασίας της δημόσιας υγείας και των υπηρεσιών υγείας, το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της διακίνησης φαρμάκων, την Ενιαία Λίστα Χειρουργείων και άλλες επείγουσες διατάξεις», συμπεριλήφθηκε τις τελευταίες μέρες, με πρόταση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο Κεφάλαιο Β΄ του μέρους Δ΄, το άρθρο 24: Παράταση – μεταβατική ρύθμιση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 40 ν. 4759/2020. Το προτεινόμενο άρθρο αποτελεί νομοθετική ρύθμιση, προκειμένου να δοθεί εξάμηνη παράταση της προθεσμίας, για την κατοχύρωση του δικαιώματος δόμησης στα κατά παρέκκλιση άρτια γήπεδα εκτός σχεδίου κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων.
Η παράταση αυτή επιχειρείται από το ΥΠΕΝ ενώ λήγει η αρχική προθεσμία (30 Σεπτεμβρίου 2023), σύμφωνα με το σκεπτικό ότι: «λαμβανομένου υπόψη του σημαντικού αριθμού αιτήσεων για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης, η εξέταση των οποίων εκκρεμεί στις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης, και προκειμένου να μην απολεσθεί το δικαίωμα των ιδιοκτητών για λόγους που δεν άπτονται της σφαίρας ευθύνης αυτών, ιδίως καθυστερήσεις στην έκδοση των βεβαιώσεων ή λοιπών εγκρίσεων που απαιτούνται για τις οικοδομικές άδειες, παρατείνεται η προθεσμία για την κατάθεση αίτησης για έκδοση οικοδομικής άδειας ή προέγκρισης, η οποία λήγει την 30ή Σεπτεμβρίου 2023. Η παράταση αυτή αφορά αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες που είχαν καταθέσει εμπροθέσμως, κατά το πρώτο εδάφιο του άρθρου 40 του ν.4759/2020 (Α΄ 245), αίτημα με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για έκδοση έγγραφης βεβαίωσης της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, κατά την υποπερ. βα) της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4495/2017 (Α’ 167)».
Αυτή η πρόταση που κατατίθεται από το ΥΠΕΝ, ως πρακτική κακής νομοθέτησης καθώς δεν είχε συμπεριληφθεί στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου, το οποίο μάλιστα αφορά σε μία τελείως διαφορετική θεματολογία, επαναφέρει σειρά ζητημάτων νομικού, ιδιοκτησιακού, οικονομικού και διοικητικού χαρακτήρα, που αφορούν στην εκτός σχεδίου δόμηση, για τα οποία ΣΕΠΟΧ έχει επανειλημμένα τοποθετηθεί στο παρελθόν.
Ο ν. 4759/2020 για τον «Εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας», αναγνωρίζεται ότι πραγματοποίησε ένα πρώτο βήμα για την κατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση για γήπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων. Όμως, όταν το 2022 παρήλθε η προθεσμία των δύο ετών, δόθηκαν παρατάσεις για δυνατότητα δόμησης για τα εκτός σχεδίου «μικρά οικόπεδα», για δήλωση αυθαιρέτων κτισμάτων, που βρίσκονται σε δάση και δασικές εκτάσεις στο σύστημα του Κτηματολογίου και για υποβολή δικαιολογητικών σε εκκρεμείς υπαγωγές αυθαιρέτων κτισμάτων. Η παράταση αυτή επαναλαμβάνεται σήμερα από το άρθρο 24 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου.
Ο ΣΕΠΟΧ εκφράζει την έντονη αντίθεσή του στις διαδοχικές αυτές παρατάσεις, που εξακολουθούν να συντηρούν την εκτός σχεδίου δόμηση. Επιπλέον εκφράζει την έντονη ανησυχία του ως προς την ενδεχόμενη κατάθεση στη Βουλή ρύθμισης προς διευκόλυνση της δόμησης των εκτός σχεδίου γηπέδων άνω των 4.000 τμ, που δεν έχουν πρόσωπο σε αναγνωρισμένη οδό, η οποία συζητείται κατά τους τελευταίους μήνες. Οι πολιτικές αυτές κινούνται σε κατεύθυνση αντίθετη ως προς την προστασία του περιβάλλοντος και του τοπίου, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ορθολογική οργάνωση του χώρου, με ανυπολόγιστες δυσμενείς συνέπειες.
Ο ΣΕΠΟΧ συντάσσεται με τις συνταγματικές επιταγές και τη νομολογία του ΣτΕ, που ορίζουν ότι οι εκτός σχεδίου περιοχές δεν έχουν προορισμό καταρχήν τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, πολύ δε περισσότερο στην τρέχουσα συγκυρία των περιβαλλοντικών προκλήσεων και της κλιματικής αλλαγής. Πάγια θέση του ΣΕΠΟΧ είναι η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, ως ένα πρόβλημα, που διαχρονικά υπονομεύει την ορθολογική ανάπτυξη του περιαστικού και εξωαστικού χώρου και την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Επιπλέον, ο ΣΕΠΟΧ υπογραμμίζει ότι η εκτός σχεδίου δόμηση δεν αφορά αποκλειστικά τον περιαστικό χώρο, αλλά όλη την επικράτεια και έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στις παραγωγικές δραστηριότητες της υπαίθρου, που προκύπτουν από την κατάτμηση, τη διάσπαση και τελικά την απαξίωση της αγροτικής γης.
Η βασικότερη παράμετρος για τον δίκαιο, τεχνικά ορθό και αποτελεσματικό περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης είναι η ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα, με την εκπόνηση και θεσμοθέτηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ).
Αθήνα 3 Οκτωβρίου 2023
Μπορείτε να δείτε την ανακοίνωση και στο ακόλουθο λινκ:
Ανακοίνωση του ΔΣ ΣΕΠΟΧ για εκτός σχεδίου δόμηση