Μικρότερη από πέρυσι θα είναι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες για το 2024, λόγω χαμηλότερου -των προβλέψεων- πληθωρισμού αλλά και κυβερνητικής παρέμβασης.
Πιο συγκεκριμένα, ο πληθωρισμός αναμένεται να κλείσει κάτω από το προϋπολογισμένο για το τέλος του έτους 4%, γεγονός που συνεπάγεται αύξηση εισφορών μικρότερη του 4%, όταν πέρυσι εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού είχαν αναπροσαρμοστεί κατά 9,6%.
Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει το σενάριο κατάργησης της κράτησης των 10 ευρώ το μήνα υπέρ ανεργίας. Η ελάφρυνση αυτή θα αφορά μόνο τους επιστήμονες (δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς) ως «αντίδωρο» στην φορολογική επιβάρυνσή τους από το επόμενο έτος με την καθιέρωση ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος.
Υπενθυμίζεται πως από το 2024 αλλάζουν όλα στο φορολογικό καθεστώς ελεύθερων επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων με την καθιέρωση ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος που προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή μέχρι το τέλος του έτους.
Με το νέο σύστημα φορολόγησης κανένας ελεύθερος επαγγελματίας με δραστηριότητα από 6 χρόνια και πάνω και με εξαίρεση αγρότες και «μπλοκάκια» δεν μπορεί να δηλώνει φορολογητέο εισόδημα κάτω από 10.920 ευρώ. Εφόσον ισχύσει η κατάργηση της εισφοράς υπέρ ανεργίας, η φετινή αύξηση για την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία θα «σβήσει», ενώ οι νέοι ασφαλισμένοι αυτοαπασχολούμενοι θα δουν και μείωση σε σχέση με όσα πληρώνουν σήμερα.
Πόσο θα διαμορφωθούν οι εισφορές
Συνεπώς από τον Ιανουάριο του 2024 οι ασφαλιστικές εισφορές θα αυξηθούν λιγότερο από 4%, γεγονός που συνεπάγεται επιβάρυνση από 9 έως 23,5 ευρώ τον μήνα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και από 5 έως 14 ευρώ για τους αγρότες.
Με τη νέα αύξηση από 1/1/2024 η χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία -που επιλέγεται από την πλειοψηφία των μη μισθωτών- θα αυξηθεί λιγότερο από 10 ευρώ και θα προσεγγίσει τα 239 ευρώ (από 230,5 ευρώ σήμερα). Εφόσον μάλιστα εφαρμοστεί η κατάργηση της εισφοράς υπέρ ανεργίας, η αύξηση θα συμψηφιστεί για τους επιστήμονες και οι εισφορές τους θα παραμείνουν «παγωμένες» για το επόμενο έτος.
Εάν οι μη μισθωτοί έχουν ασφάλιση και για επικούρηση και εφάπαξ, τότε θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον 44,59 ευρώ τον μήνα για επικούρηση (από 42,76 ευρώ σήμερα) και 29,7 ευρώ για εφάπαξ (από 28,51 ευρώ σήμερα).
Η αύξηση για τη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία θα αναπροσαρμόσει την εισφορά στα 287,3 ευρώ (από 277,2 ευρώ σήμερα), στην τρίτη κατηγορία στα 344,3 ευρώ (από 332,2 ευρώ σήμερα), στην τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία στα 413,9 ευρώ (από 399,3 ευρώ σήμερα), στην πέμπτη κατηγορία στα 496 ευρώ (από 478,5 ευρώ) και στην έκτη ασφαλιστική κατηγορία στα 654,4 ευρώ (από 622,6 ευρώ τον μήνα σήμερα).
Η ειδική κατηγορία για τους νέους ασφαλισμένους για έως και 5 έτη από θα φτάσει στα 143,6 ευρώ (από 138 ευρώ σήμερα), ενώ για τους αγρότες η εισφορά θα φτάσει στα 142,5 ευρώ το μήνα (από 137,6 ευρώ σήμερα).
Χαμηλές εισφορές – χαμηλές συντάξεις
Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας από τους μη μισθωτούς θα επηρεάσει και τη μελλοντική σύνταξη που θα λάβουν.
Το 2023, οκτώ στους 10 στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, από συνολικά 1,3 εκατ. που είναι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ, επέλεξαν την πρώτη -και κατώτατη- ασφαλιστική κατηγορία, καταβάλλοντας έως 240,25 ευρώ τον μήνα (169,95 ευρώ για κλάδο κύριας σύνταξης, 60,30 ευρώ για κλάδο ασθένειας και 10 ευρώ για ανεργία).
Ενόψει της δυνατότητας που έχουν (κάθε Ιανουάριο) να αλλάξουν κατηγορία, οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση προτείνουν σε όποιους επαγγελματίες έχουν την οικονομική δυνατότητα, να αναβαθμίσουν το πακέτο των εισφορών τους, ώστε να «χτίσουν» υψηλότερη σύνταξη μελλοντικά. Και αυτό διότι η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών που έχει καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας από το 2002, μέχρι τον χρόνο που συνταξιοδοτείται.