Με τις μηχανές στο… φουλ περιγράφεται η κατάσταση στα εργοτάξια της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής στην Αμφιλοχία, όπου προχωρά με γοργούς ρυθμούς το μεγαλύτερο έργο παραγωγής και αποθήκευσης καθαρής ενέργειας με τη μέθοδο της αντλησιοταμίευσης στη χώρα μας.
Το «Σύστημα Αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία» αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση σε έργο αποθήκευσης στην Ελλάδα, συνολικού ύψους 650 εκατ. ευρώ, και με την ολοκλήρωσή του θα αναβαθμίσει αποφασιστικά το ενεργειακό σύστημα της χώρας, φέρνοντας συνολικά οφέλη της τάξης των 120 εκατ. ευρώ ετησίως καθώς θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επάρκεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας και στην απεξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα, στην ευελιξία και στη σταθερότητα του διασυνδεδεμένου ηλεκτρικού δικτύου με την περαιτέρω διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών, αλλά και στη μείωση του συνολικού κόστους ηλεκτρισμού.
Λόγω της στρατηγικής σημασίας του έχει χαρακτηρισθεί, ήδη από το 2013, Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Project of Common Interest PCI 3.24) ενώ μέρος του συνολικού κόστους (250 εκατ. ευρώ) χρηματοδοτείται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, με βάση την πρόοδο που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα και παρά τις μεγάλες τεχνικές προκλήσεις του εγχειρήματος, εκτιμάται ότι το project θα παραδοθεί “on time”, με τις εργασίες να ολοκληρώνονται μέχρι το τέλος του 2025 ώστε από τις αρχές του 2026 να τεθεί σε κανονική λειτουργία.
Η τροποποίηση για την εκταμίευση της ενίσχυσης
Στο πλαίσιο αυτό, με πρόσφατη απόφαση των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αποφασίστηκε η τροποποίηση της προηγούμενης ΚΥΑ των δύο υπουργείων (από 26.08.2022) όσον αφορά τη «Διαδικασία χορήγησης και καταβολής επενδυτικής ενίσχυσης μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, για το έργο «Υποέργο 1. Αντλησιοταμιευτικός Σταθμός Δυτικής Ελλάδας (Αμφιλοχία), ισχύος 680MW».
Στη νέα απόφαση σημειώνεται, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι η χρηματοδότηση του έργου έχει προβλεφθεί να γίνει με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «προκειμένου να διασφαλισθεί και να επιταχυνθεί η υλοποίησή του, λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκεκριμένη υποδομή αποτελεί έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, το οποίο συμβάλει στην επίτευξη των στόχων για αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ και στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο», ενώ τονίζεται ότι από την τροποποίηση δεν μεταβάλλονται τα οικονομικά στοιχεία και κατά συνέπεια δεν προκαλείται περαιτέρω δημοσιονομική επιβάρυνση.
Με βάση τις τροποποιήσεις προβλέπεται συγκεκριμένα ότι:
– «Η καταβολή της χρηματοδότησης (πληρωμή) από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα γίνεται ως ακολούθως, με τις προϋποθέσεις
(i) υπογραφής των δανειακών συμβάσεων με αξιόπιστα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση του έργου, όπως θα βεβαιώνεται με σχετικές επιστολές από τα δανειοδοτούντα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, στις οποίες θα περιλαμβάνεται και πίνακας με τις πηγές και χρήσεις των κεφαλαίων για την κατασκευή και θέση σε λειτουργία του έργου (συμπεριλαμβανομένης της ιδίας συμμετοχής),
(ii) επίτευξης των οροσήμων που τίθενται στην παρούσα απόφαση, όπως αυτή πιστοποιείται από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό και
(iii) ως προς τα από (β) έως και (ζ) κατωτέρω ορόσημα, βεβαίωσης από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό και τον ορκωτό λογιστή ότι για κάθε επιμέρους ορόσημο έχουν υλοποιηθεί και εξοφληθεί ανακεφαλαιωτικά τόσες δαπάνες για το έργο, ώστε οι ανακεφαλαιωτικά καταβαλλόμενες πληρωμές χρηματοδότησης, μη συμπεριλαμβανομένης της πρώτης δόσης των 100.000.000 ευρώ, έναντι των δαπανών για το έργο, να μην υπερβαίνουν το ποσοστό της επιδότησης που προκύπτει από τον λόγο της συνολικής επενδυτικής ενίσχυσης που θα λάβει το έργο προς τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό αυτού.
Τα νέα «ορόσημα»
Έτσι, τα νέα «ορόσημα» για την εκταμίευση ορίζονται ως εξής:
α) Ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου, με την ένταξη του έργου, λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ως προκαταβολή (πρώτη δόση), ίση με το 40% του συνολικού ποσού της επενδυτικής ενίσχυσης, ήτοι 100.000.000 ευρώ.
β) Με την ολοκλήρωση του συνόλου των έργων οδοποιίας, ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 15.000.000 ευρώ.
γ) Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του Σώματος Φράγματος Αγίου Γεωργίου, ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 40.000.000 ευρώ.
δ) Με την ολοκλήρωση της διάνοιξης της Σήραγγας Προσαγωγής Αγίου Γεωργίου μήκους 2 χιλιομέτρων ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 15.000.000 ευρώ.
ε) Με την ολοκλήρωση της διάνοιξης της Σήραγγας Προσαγωγής Πύργου μήκους 0,90 χιλιομέτρων ο Φορέας Κατασκευής/Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 10.000.000 ευρώ.
στ) Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του Σώματος Φράγματος Πύργου, ο Φορέας Κατασκευής/Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 20.000.000 ευρώ.
ζ) Με την εκταμίευση από τον Φορέα Κατασκευής / Κύριο του έργου στον προμηθευτή του κύριου Η/Μ εξοπλισμού, ως μέρος της πληρωμής για τον κύριο Η/Μ εξοπλισμό του συγκεκριμένου έργου, ποσού ίσου ή μεγαλύτερου του ποσού της προκαταβολής της μεταξύ τους σύμβασης, όπως αυτό προκύπτει από την κατατεθειμένη στο ΥΠΕΝ σύμβαση ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου λαμβάνει μέρος της ενίσχυσης ποσού 25.000.000 ευρώ. Προϋπόθεση για την καταβολή του ποσού είναι η κατάθεση στο ΥΠΕΝ των παραστατικών πληρωμών, βεβαίωσης ή/και παραστατικού είσπραξης του προμηθευτή του κύριου Η/Μ εξοπλισμού και βεβαίωσης του ορκωτού λογιστή για τη συναλλαγή.
η) Με την ολοκλήρωση του συνόλου του φυσικού αντικειμένου του έργου, η οποία βεβαιώνεται με αναλυτική έκθεση / βεβαίωση του Ανεξάρτητου Μηχανικού και αντίστοιχη έκθεση του ορκωτού λογιστή, ο Φορέας Κατασκευής / Κύριος του έργου, λαμβάνει την τελευταία δόση της επενδυτικής ενίσχυσης ποσού 25.000.000 ευρώ.
Στην απόφαση σημειώνεται ότι τα ανωτέρω ορόσημα δεν τίθενται με χρονολογική σειρά και ότι για τη διαπίστωση της επίτευξης τους (πλην της προκαταβολής) απαιτούνται:
(α) υποβολή αίτησης από τον Φορέα Κατασκευής / Κύριο του έργου, υπογεγραμμένη από τον εκπρόσωπο της εταιρείας, συνοδευόμενη από αναλυτική έκθεση / βεβαίωση των εργασιών που έχουν ολοκληρωθεί.
(β) υποβολή αναλυτικής έκθεσης / βεβαίωσης του Ανεξάρτητου Μηχανικού για τις εργασίες που έχουν ολοκληρωθεί.
(γ) υποβολή αναλυτικής βεβαίωσης του ορκωτού λογιστή.
Περαιτέρω τροποποιείται και η διάταξη περί της Εγγυητικής Επιστολής Προκαταβολής προβλέποντας την τμηματική απομείωση-απόσβεσή της με την επίτευξη των οροσήμων εξέλιξης του έργου.
Το έργο και τα οφέλη
Το «Σύστημα Αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία», με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση), θα περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 εκατ. κυβικά μέτρα και 2 εκατ. κυβικά μέτρα αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ, με την ετήσια παραγωγή ενέργειας να ανέρχεται σε 816.00 GWh.
Πέραν των άμεσων στρατηγικών πλεονεκτημάτων για το ηλεκτρικό σύστημα, το ενεργειακό κόστος και την εθνική οικονομία, θα πρέπει να τονιστεί η υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία σε ποσοστό 70%, η δημιουργία 1.000 νέων θέσεων απασχόλησης κατά την κατασκευή και η διατήρηση 60 θέσεων εργασίας κατά τη λειτουργία για εξειδικευμένο και βοηθητικό προσωπικό, η βελτίωση των τοπικών υποδομών (οδικά δίκτυα και διευκόλυνση πρόσβασης στην περιοχή για κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, μελισσοκομία, γεωργία, δασική διαχείριση, δασοπροστασία) κ.α.