Αλυτο εξακολουθεί να παραμένει το πρόβλημα με τα χιλιάδες εγκαταλειμμένα κτίρια σε όλη τη χώρα που αποτελούν κίνδυνο για τους περαστικούς και εστίες μόλυνσης για κατοίκους και επισκέπτες.
Η τελευταία απόπειρα του υπουργείου Περιβάλλοντος τον περασμένο Δεκέμβριο να δώσει λύση στο πρόβλημα δεν προχώρησε, με συνέπεια να απειλείται με κατάρρευση η πλειονότητα των 20.000 παλαιών κτιρίων της χώρας μας που έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα ή και ιστορικά μνημεία.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί πως μόνο στον Δήμο Αθηναίων τα εγκαταλειμμένα κτίρια υπολογίζονται -τουλάχιστον σε 1.500 και είναι διασκορπισμένα και στις επτά δημοτικές κοινότητες.
Υπενθυμίζεται πως ο σχεδιασμός προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη διαχείριση για 50 χρόνια εγκαταλειμμένων κτιρίων που θα μπορούσαν να αναλάβουν οι δήμοι, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου καθώς και ιδιώτες με οικονομικά οφέλη για τους ιδιοκτήτες των εγκαταλειμμένων κτιρίων που δεν έχουν τη δυνατότητα να τα επισκευάσουν και να τα εκμεταλλευτούν.
Πηγές από το ΥΠΕΝ λένε πως – σε αυτή τη φάση – μπαίνουν οι τελευταίες πινελιές στο σχέδιο νόμου προκειμένου να κατατεθεί στη Βουλή έως το τέλος του χρόνου.
Ωστόσο, από την πλευρά της, η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων (μέλους της ΠΟΜΙΔΑ), δικηγόρος Εύη Μαμιδάκη, εκφράζει την αντίθεσή της σε αυτόν τον σχεδιασμό, αφού, όπως υποστηρίζει, ανοίγει τον δρόμο για την καταστρατήγηση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας.
Υποβάθμιση
Ο κίνδυνος, όπως προαναφέρθηκε, για τους περαστικούς είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα.
Υπενθυμίζεται πως τον Φεβρουάριο του 2022 ένας 22χρονος φοιτητής έχασε τη ζωή του όταν καταπλακώθηκε από τοίχο ενός παλιού κτιρίου στο κέντρο της Λάρισας.
Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, τα εγκαταλειμμένα κτίρια προκαλούν και άλλα προβλήματα: υποβαθμίζουν τον αστικό χώρο και δημιουργούν ένα μη ελκυστικό περιβάλλον για τους κατοίκους των γύρω από αυτά περιοχών (εξαιτίας της συσσώρευσης σκουπιδιών, της παρουσίας τρωκτικών κ.ά.), τους επισκέπτες αλλά και τους μελλοντικούς επενδυτές.
Επιπλέον, απαξιώνεται η πολιτιστική μας κληρονομιά, υπάρχουν επιπτώσεις στον τουρισμό, ενώ την ίδια ώρα χάνονται πολύτιμοι πόροι από την ανυπαρξία των εργασιών αποκατάστασης.
Μια εκκρεμότητα 21 χρόνων
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς θέτει και ένα άλλο ζήτημα. Οπως αναφέρει, από το 2002 εκκρεμεί η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για τη θεσμοθέτηση επιχορηγήσεων, οικονομικών και φορολογικών κινήτρων υπέρ των ιδιοκτητών διατηρητέων κτιρίων (!) με πασίδηλα καταστροφικά αποτελέσματα για τα προαναφερόμενα κτίρια.
Φοροαπαλλαγές
Κατά την Ευη Μαμιδάκη, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να προωθηθούν ρυθμίσεις που προβλέπονται και σε άλλες χώρες, όπως είναι για παράδειγμα η Κύπρος και η Ιταλία. Οι ρυθμίσεις αφορούν την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ καθώς και από τον ΦΠΑ στις δαπάνες αποκατάστασης αυτών των κτιρίων, έκπτωση αυτών από τον φόρο εισοδήματος, μειωμένο συντελεστή φορολογίας εισοδήματος από εκμίσθωση, υπολογισμό της παλαιότητας με βάση την πραγματική χρονολογία κατασκευής και όχι την τελευταία οικοδομική άδεια.
Πρόταση στον Δήμο Αθηναίων για τη διάσωση των κτιρίων
Πριν από μερικές μέρες, όπως αναφέρει η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων Εύη Μαμιδάκη, υπεβλήθη στον Δήμο Αθηναίων πρόταση συνεργασίας με σκοπό τη διάσωση των ετοιμόρροπων εγκαταλειμμένων διατηρητέων κτιρίων.
Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από την πλευρά του δήμου στο σχέδιο, το οποίο επιγραμματικά προβλέπει πως ο Σύλλογος θα διασφαλίζει τη συναίνεση των ιδιοκτητών των διατηρητέων κτιρίων ώστε με την οικονομική και τεχνική συνδρομή του δήμου να συντελείται η αποκατάσταση της στατικότητας αυτών και η επισκευή της όψης και της σκεπής τους, καθότι η καλή κατάσταση αυτών αποτελεί τον βασικό παράγοντα αποτροπής εισροής νερού, διάβρωσης και αποσύνθεσης των μαζών τοιχοποιίας του φέροντος οργανισμού.
Επιπλέον, κατά το σχέδιο που υπεβλήθη ο ιδιοκτήτης του διατηρητέου θα αναλάβει την υποχρέωση εντός ενός εύλογου χρονικού διαστήματος (σ.σ.: δεν έχει καθοριστεί ακόμη) από την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης των στατικών, γεγονός το οποίο θα πιστοποιείται με απόφαση του αρμόδιου για τον εν ισχύ χαρακτηρισμό του κτιρίου υπουργού, ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου υπουργείου. Αν δεν το κάνει, ο δήμος δύναται να προβεί στην απαλλοτρίωση του συγκεκριμένου κτιρίου, άλλως θα καταλογίσει εντέλει τις δαπάνες σε αυτόν.