Με την εφαρμογή νέων κανόνων στη χορήγηση όρων σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο αναμένεται ότι θα αποφευχθεί το «βραχυκύκλωμα» στις επενδύσεις έργων ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Ο περιορισμένος ηλεκτρικός χώρος στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και στα δίκτυα διανομής ρεύματος της χώρας εμποδίζουν την ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ πέραν όσων έχουν ήδη αδειοδοτηθεί και λάβει όρους σύνδεσης.
Οι αριθμοί καταδεικνύουν το «φρακάρισμα» στα δίκτυα, εξαιτίας του «μπουμ» στις επενδύσεις ΑΠΕ. Η κατάσταση σήμερα στην Ελλάδα έχει ως εξής:
λειτουργούν έργα ΑΠΕ ισχύος 15 GW (γιγαβάτ), εκ των οποίων 8 GW είναι συνδεδεμένα στο δίκτυο διανομής του ΔΕΔΔΗΕ και περίπου 7 GW στο ηλεκτρικό σύστημα του ΑΔΜΗΕ
-άλλα 15 GW έργων έχουν εξασφαλίσει Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης και
2 GW έχουν δεσμευθεί στο σύστημα για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Ήτοι ο δεσμευμένος ηλεκτρικός χώρος σήμερα φτάνει τα 32 GW, όταν για το 2030 ο σχεδιασμός ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ προβλέπει ότι θα ανέλθει στα 28 GW. «Για το 2040 ο στόχος για τις ΑΠΕ, δηλαδή αιολικά, φωτοβολταϊκά και μικρά υδροηλεκτρικά, θα φτάσει περίπου τα 43 GW. Άρα τα 32 GW έως το 2040 πρέπει να γίνουν τουλάχιστον 43 GW» ανέφερε ο αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής Τεχνολογίας, Ανάπτυξης Συστήματος και Στρατηγικής του ΑΔΜΗΕ κ. Ιωάννης Μάργαρης, μιλώντας χθες Renewable & Storage Forum.
ΑΠΕ: Αντικατάσταση του ξεπερασμένου πλαισίου πρόσβασης στο δίκτυο
Ωστόσο, το πλαίσιο όσον αφορά την πρόσβαση στο σύστημα και στο δίκτυο που εφαρμόζει σήμερα η Ελλάδα, είναι ξεπερασμένο και, όπως επεσήμανε ο ίδιος, «πρέπει να πάμε σε μια άλλη ερμηνεία και κατανόηση για το ποιοι πρέπει να είναι οι κανόνες πρόσβασης σε συνθήκες κορεσμού». Και όπως είπε, δεν είναι μόνο η Πελοπόννησος, η Κρήτη, η Εύβοια που είχαν χαρακτηριστεί ως κορεσμένες. «Σε όλη την Ελλάδα πλέον βρισκόμαστε σε επίπεδο κορεσμού, τουλάχιστον σε επίπεδο προσφορών σύνδεσης», υποστήριξε.
Έτσι, η χώρα από τον ερχόμενο Ιανουάριο πρέπει να προσαρμοστεί στις ευρωπαϊκές επιταγές (όπως στην οδηγία 944/2019 που αναθεωρήθηκε τον Ιούλιο του 2024) η οποία προβλέπει για την πρόσβαση στο ηλεκτρικό σύστημα και δίκτυο ευέλικτες συμβάσεις σύνδεσης. «Ο ΑΔΜΗΕ έχει ξεκινήσει τα τελευταία δύο έτη να τις ενσωματώνει στις προσφορές σύνδεσης που εκδίδει. Υπάρχουν ειδικοί περιορισμοί, ειδικές προϋποθέσεις είτε για νέα έργα επέκτασης του συστήματος από τον ΑΔΜΗΕ είτε για το πόση απορρόφηση ισχύος μπορούμε να εγγυηθούμε», τόνισε ο κ. Μάργαρης,
Οι νέες ευέλικτες προσφορές σύνδεσης της αναθεωρημένης ευρωπαϊκής οδηγίας προβλέπουν ότι:
για ένα μέρος της ισχύος υπάρχει δέσμευση για την απορρόφησή της,
για ένα άλλο μέρος της ισχύος η δέσμευση απορρόφησης εξαρτάται από όρους και προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Μάργαρη ήδη στον ΑΔΜΗΕ την τελευταία διετία μελετούν, στη βάση σεναρίων, τα έργα ΑΠΕ με αυτόν τον τρόπο, π.χ. πόσες ώρες το χρόνο ένα έργο δεν θα μπορεί να παράγει γιατί υπάρχει κορεσμός ανάλογα με το ταυτοχρονισμό των φωτοβολταϊκών και των αιολικών στη συγκεκριμένη περιοχή. «Η ευρωπαϊκή οδηγία μας δίνει ένα πάτημα για να πάμε ένα βήμα παρακάτω στο τι σημαίνει πρόσβαση στο σύστημα, τι μπορεί ο ΑΔΜΗΕ να εγγυηθεί και τί όχι, προκειμένου οι επενδυτές να έχουν visibility στο τι πρέπει να περιμένουν από τα business plans τους», υπογράμμισε ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο, η οποία θα προστατεύει και το σύστημα και τη λειτουργία του και τους επενδυτές.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, απαιτείται παράλληλα προσοχή ως προς την «αγωνία» που παρατηρείται στην αγορά για την επιτάχυνση της διαδικασίας, δεδομένου ότι η παροχή Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης (ΟΠΣ) πρέπει να συμβαδίζει με την ανάπτυξη και την επέκταση του δικτύου. Όπως ανέφερε, δεν πρέπει «να πέσουμε θύματα της εύλογης αγωνίας των επενδυτών για επιτάχυνση» διότι έτσι οι ΟΠΣ θα καταλήξουν “χαρτιά χωρίς κανένα αντίκρισμα». Και κατέληξε: «Εξού και τίθεται θέμα αποζημιώσεων των περικοπών που συνδέεται με αυτήν τη συζήτηση. Εφόσον δεν υπάρχει πλαίσιο που να βάζει κανόνες για το πότε μπορεί κάποιος να εγγυηθεί την απορρόφηση και πότε όχι, είναι προφανές ότι το ρίσκο της αποζημίωσης πλανάται πάνω από τα κεφάλια όλων των φορέων που συμμετέχουν στην αγορά».
Το σχέδιο μείωσης των περικοπών
Ειδικά για τους περιορισμούς έγχυσης «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής μίλησε και η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου. «Στόχος είναι να μειώσουμε τις περικοπές και να διασφαλίσουμε ότι εφαρμόζονται δίκαια για όλους τους σταθμούς ΑΠΕ. Έως το τέλος του έτους έχουμε την υποχρέωση να εκδώσουμε δύο υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες θα καθορίζουν το πλαίσιο εφαρμογής των περικοπών και τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού αντιστάθμισης των περικοπών μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ», τόνισε η ίδια, επισημαίνοντας ότι όσοι παραγωγοί δεν εγκαταστήσουν τον απαραίτητο εξοπλισμό για να λαμβάνουν εντολές περιορισμού έγχυσης, οι ποινές θα είναι οδυνηρές.
