Η υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων ΑΠΕ – ΒΑΠΕ στην περιοχή της Σητείας αποτελεί στόχο πολλών εταιρειών εδώ και χρόνια. Η μη ευόδωση του στόχου αυτού, τουλάχιστον στο σύνολο του, αποτελεί παράλληλα μία τεράστια προσπάθεια από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας – της συντριπτικής πλειοψηφίας – στη λογική ότι η περιοχή είναι ήδη κορεσμένη και πρέπει να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση της. Επίσης γιατί οι κάτοικοι και ο Δήμος επιθυμούν, χρειάζονται και εστιάζουν σε ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης για τον τόπο. Στην κατεύθυνση αυτή, πολίτες, Δήμος και φορείς, έχουν στραφεί και μέσω της νομικής οδού κατά της υλοποίησης μεγάλων ενεργειακών έργων.
Στο πλαίσιο αυτό θετικές κρίνονται οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, σύμφωνα με τις οποίες ‘’απομακρύνεται‘’ η προοπτική υλοποίησης κάποιων ενεργειακών έργων στο Δήμο Σητείας, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει όπως αναφέρει με δηλώσεις της στην ΑΝΑΤΟΛΗ και στη δημοσιογράφο Μαρίζα Ψαράκη η κ. Στέλλα Αϊλαμάκη, μέλος της Επιτροπής Αγώνα Σητείας κατά των ΒΑΠΕ και ιδιοκτήτρια τουριστικών καταλυμάτων, ότι δικαιολογείται εφησυχασμός από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας αφού υπάρχουν κι άλλα μεγάλα επενδυτικά σχέδια που προγραμματίζονται στην περιοχή.
Πρόσφατα, όπως έγινε γνωστό, απορρίφτηκαν από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας 107 αιτήσεις για έργα ΑΠΕ επειδή δεν υπέβαλαν δήλωση επιβεβαίωσης ή και επικαιροποίησης. Πρόκειται για αιτήσεις που υποβλήθηκαν έως και τον κύκλο υποβολής αιτήσεων τον Ιούνιο 2018 και των οποίων εκκρεμούσε η αξιολόγηση τους κατά την έναρξη ισχύος του νόμου 4685/2020.
Μεταξύ αυτών είναι και οκτώ projects που αφορούν το Δήμο Σητείας, τα εξής: 1)SUSTAINABLE SOLAR THERMAL FUTUREEAST –CRETEEPE Ηλιοθερμικό ισχύος 60.000 MW στην περιοχή ΠΙΣΚΟΠΙΑΝΕΣ ΔΕ Ιτάνου 2)NUR-MOH AE (ΥΠΟ ΣΥΣΤΑΣΗ) Ηλιοθερμικό ισχύος 25.000 MW στην περιοχή ΑΘΕΡΙΝΟΛΑΚΟΣ ΔΕ Λεύκης 3) ΣΑΡΡΑΣ Κ ΚΑΙ ΣΙΑ ΘΕΣΗ ΑΓΙΟΣ ΖΗΝΑΣ ΟΕ Αιολικό ισχύος 32.20 MW στη θέση ΠΛΑΤΥ ΣΩΠΑΤΑ ΔΕ Σητείας 4)VENERGIA –ΤΖΑΒΑΡΑΣ Αιολικό ισχύος 52.00 MW στη θέση ΖΑΚΡΟΣ ΔΕ Ιτάνου 5)VENERGIA-ΤΖΑΒΑΡΑΣ Αιολικό ισχύος 66.00 MW στη θέση ΧΑΜΕΖΙ ΔΕ Σητείας 6)VENERGIA ΤΖΑΒΑΡΑΣ Αιολικό ισχύος 74.00 MW στη θέση ΣΙΜΑΔΙ ΧΑΛΑΒΡΑ ΔΕ Σητείας 7)VENERGIA-ΤΖΑΒΑΡΑΣ Αιολικό ισχύος 62.00 MW στη θέση ΖΙΡΟΣ ΖΑΚΑΝΘΟΣ ΔΕ Σητείας 8)ΙΩΣΗΦ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΚΗΣ ΟΕ Υβριδικό ΑΠΕ ισχύος 0.100 MW στη θέση ΚΑΤΕΛΙΩΝΑΣ ΔΕ Λεύκης.
Επαγρυπνούμε!
«Η κοινωνία της Σητείας καλωσορίζει τις νέες εξελίξεις με ικανοποίηση και με περίσκεψη. Επαγρυπνούμε. Επ’ ουδενί δεν επαναπαυόμαστε, συνεχίζουμε τον αγώνα μας για το καλύτερο αποτέλεσμα» τόνισε η κ Αϊλαμάκη.
Αναφερόμενη στις απορριφθείσες αιτήσεις των έργων τόνισε ότι το πρώτο (ηλιοθερμικό Χώνου) έχει απορριφθεί εδώ και μήνες λόγω του ότι εκκαθαρίστηκε η εταιρία. Για το δεύτερο, το έργο στις Πλαγιές Αθερινολάκου, υπήρχε στο παρελθόν ο σχεδιασμός για την κατασκευή ηλιοθερμικού 25MW όμως δεν είχε δοθεί άδεια εγκατάστασης διότι, απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η αποθήκευση καθώς και η αύξηση του μεγέθους του έργου, σε 52MW. Το έργο έχει πάρει άδεια εγκατάστασης και συνεχίζεται.
Σε ότι αφορά τα αιολικά της εταιρείας VENERGIA –ΤΖΑΒΑΡΑΣ τόνισε ότι καταλάμβαναν μεγάλες εκτάσεις στο Δήμο Σητείας από το Παλαίκαστρο μέχρι τη Ζάκρο, το Χαμέζι και τη Ζήρο. «Άλλαξε άρδην ο χάρτης της ΡΑΕ μετά την απόρριψη τους. Η τοπική κοινωνία εδώ και περίπου μία δεκαετία διαμαρτύρεται λόγω της ποσότητας και της πυκνότητας των έργων. Το επενδυτικό ενδιαφέρον, έργων ΑΠΕ, είναι μέγιστο λόγω της μικρής και μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι δύο διασυνδέσεις θα δώσουν ουσιαστικά ηλεκτρικό χώρο για ΑΠΕ, περίπου 1200MW – 2.4000 MW, δηλαδή τέσσερις έως οκτώ φορές περισσότερα από αυτά που έχουμε ήδη. Και ας μην ξεχνάμε ότι οι ενεργειακές ανάγκες της Κρήτης σε κατάσταση αιχμής είναι 750 MW εκ των οποίων τα 300 προέρχονται από έργα ΑΠΕ (η συμμετοχή του Δήμου Σητείας είναι 100 MW)».
Οι τελευταίες εξελίξεις κρίνονται λοιπόν θετικές για το Δήμο Σητείας.Ένα μέρος αυτού του αποτελέσματος, όπως επεσήμανε η κ. Αϊλαμάκη, προέκυψε λόγω του αγώνα των πολιτών της περιοχής τα τελευταία δέκα χρόνια. Αρχικά για το ηλιοθερμικό στον Χώνο, στην συνέχεια για την προσφυγή σε παγκρήτιο επίπεδο για τις fast-track επενδύσεις κι ένα πακέτο 18 ΒΑΠΕ, που περιλάμβαναν και το ηλιοθερμικό των 70MW στα Φουρνιά. «Υπήρχε λοιπόν τα τελευταία χρόνια μία δραστηριοποίηση των κατοίκων με ή χωρίς τη βοήθεια της Περιφέρειας και του Δήμου. Θεωρώ ότι η αντίδραση αυτή, οι προσπάθειες τόσων ετών συνέβαλαν στην προστασία του τόπου μας.»
Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε, ο δρόμος είναι δύσκολος, δεδομένου ότι η Κρήτη και δη ο Δήμος Σητείας βρίσκεται στο επίκεντρο των ενεργειακών σχεδίων. Έργα έχουν ήδη λάβει άδεια παραγωγής και πολλά είναι υπό αξιολόγηση. Υπάρχουν δε, πολλά αιτήματα για φωτοβολταϊκά, όπου η διαδικασία αδειοδότησης πλέον είναι εύκολη (σε μικρότερα του ενός μεγαβάτ). Σε ότι αφορά τα έργα που παραμένουν είναι το ηλιοθερμικό των 52MW στις Πλαγιές Αθερινολάκου με άδεια εγκατάστασης και το ηλιοθερμικό στα Φουρνιά των 70MW με άδεια παραγωγής και με θετική δικαστική απόφαση. Και βέβαια το υβριδικό Αμαρίου.
Εστιάζοντας στο τελευταίο, η κ. Αϊλαμάκη χαρακτήρισε προκλητική την στάση της επενδύτριας εταιρείας- κατά του έργου της οποίας έχει στραφεί δικαστικά ο Δήμος με προσφυγή στο ΣτΕ κι αναμένεται στις 31 Μαρτίου η εκδίκαση της υπόθεσης- διότι εκπρόσωποι της επικοινωνούν με ιδιοκτήτες της περιοχής του έργου, ζητώντας να ενοικιάσουν εδάφη δείχνοντας ότι προχωρούν ακάθεκτοι αγνοώντας τη θέση του Δήμου Σητείας. Όπως συμπλήρωσε, η εταιρεία επιθυμεί διακαώς να γίνει ευεργέτης στην τοπική κοινωνία της Σητείας μέσω δωρεάς στο Νοσοκομείο. «Είναι η γνωστή τακτική, της εξαγοράς της εύνοιας της κοινωνίας. Κι ας μην ξεχνάμε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία στο κατασκευαστικό κομμάτι, έχει θέσει όρο στην σύμβαση του αεροδρομίου Καστελίου, βάσει του οποίου, αν επεκταθεί το αεροδρόμιο της Σητείας θα ζητήσει αποζημίωση από το δημόσιο για διαφυγόντα κέρδη. Οπότε όχι μόνο δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε αλλά αντίθετα να εντείνουμε τις προσπάθειές μας έτσι ώστε να γίνει κατανοητό ότι το περιβάλλον στη Σητεία για τέτοιου είδους σχέδια είναι εχθρικό. Όπως είπε και ο Δήμαρχος Σητείας κ. Γιώργος Ζερβάκης, έχουμε αποφασίσει τι είδους ανάπτυξη θέλουμε από δω κι έπειτα.»
Καταλήγοντας η κ. Αϊλαμάκη υπογράμμισε: «Θα πρέπει να εστιάσουμε στο τι είδους ανάπτυξη επιθυμούμε. Ανάπτυξη μέσω βιομηχανικών έργων ΑΠΕ που αλλοιώνουν ανεπιστρεπτί το φυσικό τοπίο επεμβαίνοντας βίαια στην συνοχή του, υποβαθμίζουν την αξία της γης, την ποιότητα ζωής των κατοίκων και εμποδίζουν την ανάπτυξη άλλων βιώσιμων δραστηριοτήτων ή ανάπτυξη της οικονομίας μέσω του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού; Ο Δήμος Σητείας με το συγκριτικό του πλεονέκτημα ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO (το οποίο απειλείται έντονα με τα έργα αυτά) καταγράφεται πλέον σε νέους ιδανικούς προορισμούς του κόσμου όπου αισθάνεσαι ασφαλής. Ήρθε η ώρα να αποφασίσουμε. Και αν φοβόμαστε να διεκδικήσουμε το όραμα μας ας λάβουμε υπόψη ότι ο αγώνας που χάθηκε είναι αυτός που δεν δόθηκε».