Του Χάρη Φλουδόπουλου
Διαρκώς αυξανόμενο βαίνει το τελευταίο διάστημα το σωρευτικό έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ (Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ), καθώς σύμφωνα με το τελευταίο μηνιαίο δελτίο του διαχειριστή ΔΑΠΕΕΠ τον Απρίλιο ανέβηκε από τα 129 στα 198,36 εκατ. ευρώ. Με βάση την τελευταία εκτίμηση του ΔΑΠΕΕΠ ο ΕΛΑΠΕ προβλέπεται να κλείσει το 2024 με έλλειμμα ύψους 232,56 εκατ. ευρώ.
Ο ΕΛΑΠΕ είναι ο ειδικός λογαριασμός που καλύπτει τις πληρωμές των έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με λειτουργική ενίσχυση δηλαδή των έργων που δεν αποκομίζουν έσοδα από τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι εάν δεν δοθεί λύση στο διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ τότε αναμένεται να κάνουν την επανεμφάνισή τους καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις των παραγωγών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς αλλά και την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα.
Η βασικότερη πηγή εσόδων του ΕΛΑΠΕ είναι το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), η ρυθμιζόμενη χρέωση που πληρώνουμε στους λογαριασμούς ρεύματος. Το ΕΤΜΕΑΡ, υπενθυμίζεται ότι μειώθηκε το 2019 προκειμένου να ισοφαριστούν οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Έτσι σήμερα η χρέωση είναι για τους οικιακούς καταναλωτές 17 ευρώ/MWh από 24 ευρώ ευρώ/MWh που ήταν μέχρι το 2019. Υπέρ της αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ έχει ταχθεί ο επικεφαλής του ΔΑΠΕΕΠ Γ. Γιαρέντης, προτείνοντας η χρέωση να επανέλθει στα επίπεδα των 24 ευρώ/MWh. Στην κατεύθυνση αυτή ο ΔΑΠΕΕΠ έχει υποβάλει τις πρώτες μελέτες στο ΥΠΕΝ, το οποίο έχει ζητήσει πιο αναλυτική τεκμηρίωση.
Αξίζει να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης όταν δηλαδή οι τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς είχαν εκτιναχθεί στα ύψη, ο ΕΛΑΠΕ είχε αυξημένα έσοδα και πλεόνασμα, το οποίο ωστόσο χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος, συνδράμοντας ποσό της τάξης του 1,1 δις. ευρώ. Επίσης, έμμεσα ο Ειδικός Λογαριασμός συνέδραμε στις επιδοτήσεις με άλλα 4,5 δισ., μέσω των υπερεσόδων των μονάδων ΑΠΕ από τη χονδρεμπορική, που παρακρατούνταν για να “οδεύσουν” στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Εφόσον τελικώς γίνει δεκτή η εισήγηση για αύξηση από τα 17 στα 24 ευρώ/MWh τότε η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ θα φτάσει το 41% και θα επιβαρύνει τους λογαριασμούς ρεύματος.
Η εναλλακτική λύση θα ήταν να αυξηθεί το ποσοστό των εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων CO2, το οποίο επίσης τροφοδοτεί τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ. Για φέτος, το ποσοστό αυτό έχει προσδιοριστεί στο 14,6%, με τους εκπροσώπους της αγοράς να επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά έως και το 24% προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα αν και το ποσοστό αυτό ίσως να αποδειχθεί μικρότερο ανάλογα με την διακύμανση των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπής. Εδώ πάντως υπάρχει και άλλο πρόβλημα καθώς τα έσοδα από τα δικαιώματα χρηματοδοτούν και άλλες σημαντικές δράσεις όπως οι αποζημιώσεις των βιομηχανιών για τον κίνδυνο “διαρροής άνθρακα”.
