Με μεγάλα, πολυδιαφημισμένα έργα αλλά και σημαντικές εκκρεμότητες από το παρελθόν ξεκινά η δημιουργία της προίκας του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η εκκίνηση έγινε την περασμένη Τετάρτη όταν σε τηλεδιάσκεψη του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με τους 13 Περιφερειάρχες ζητήθηκε να δοθούν οι σχετικές λίστες με τα έργα που θα μπορούν δυνητικά να υλοποιηθούν μέσω αυτού του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου.
Το γεγονός ότι πέφτει το βάρος στις υποδομές, ως κυρίαρχο στοιχείο για την ανάκαμψη από την πανδημία του covid-19, δίνει πρωταγωνιστικό ρόλο στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η ύπαρξη του Ταμείου Ανάκαμψης θα λειτουργήσει ευεργετικά στην απουσία έργων που παρατηρείται από το 2017 και έπειτα, με κυριότερη αιτία το “μπούκωμα” του ΕΣΠΑ από έργα-γέφυρες και τις δυσκολίες του ν.4412/2016.
Θεωρείται δε πως θα δώσει μεγάλες ανάσες στον κατασκευαστικό κόσμο που αναμένει την εισροή κεφαλαίων από νέα έργα μιας και είναι κοινό μυστικό ότι οι περισσότερες εταιρείες έχουν “στεγνώσει” λόγω έλλειψης αντικειμένου.
Τα έργα του υπουργείου Υποδομών
Σύμφωνα με πληροφορίες τα έργα μέχρι τώρα αγγίζουν τα 7 δισ.ευρώ και αφορούν μεγάλα και μεσαίου προϋπολογισμού έργα από το Υποδομών και τις Περιφέρειες. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο Κώστας Καραμανλής προσανατολίζεται να εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης σημαντικά έργα όπως:
-Η παράκαμψη Χαλκίδας η οποία τίθεται σε άμεση προτεραιότητα
-Το βόρειο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Ε65, Τρίκαλα-Εγνατία όπου υπάρχουν δυσκολίες στη χρηματοδότηση λόγω των απαιτήσεων που έχουν θέσει οι διευθύνσεις της Κομισιόν.
-Οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού, όπως αυτές διαμορφώνονται (αφορά τη χρηματοδοτική συμβολή του δημοσίου).
-Ο ΒΟΑΚ και συγκεκριμένα, το τμήμα, Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος, το οποίο δεν βρίσκεται στα υπό δημοπράτηση τμήματα Χανιά-Χερσόνησος-Νεάπολη
-Οδικά έργα μετά τον Άγιο Νικόλαο στο τμήμα μέχρι τη Σητεία.
-Ο Οδικός άξονας Δράμα-Αμφίπολη.
-Η οδική σύνδεση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης με την Εγνατία Οδό.
-Ο οδικός άξονας Μαυροβούνι-Έδεσσα
-Η παράκαμψη Λαγκαδίων
-Η προμήθεια λεωφορείων σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη
-Η προμήθεια επτά συρμών για το Μετρό της Αθήνας
Επίσης στις υπό συζήτηση προτάσεις είναι και το μεγάλο έργο-ΣΔΙΤ για το flyover της Περιφερειακής Θεσσαλονίκης το οποίο είναι μία ανάσα από την προκήρυξη του διαγωνισμού. Όπως και στην περίπτωση της Αττικής Οδού αφορά τη χρηματοδότηση για τη συμβολή του δημοσίου.
Τα μεγάλα έργα των Περιφερειών
Σε επίπεδο Περιφερειών, οι προτάσεις όπως αναμενόταν έπεσαν βροχή. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, τα έργα που έχουν τεθεί ως προτεραιότητες και που κερδίζουν το ενδιαφέρον είναι:
-Η αναβάθμιση σε αυτοκινητόδρομο της επέκτασης της Ιόνιας Οδού από τα Ιωάννινα μέχρι το συνοριακό σταθμό στην Κακαβιά (Περιφέρεια Ηπείρου) κόστους 350 εκατ.ευρώ.
-Η Β` και Γ`φάση της Ανάπλασης Φαλήρου που θα διαμορφωθεί το μεγάλο παράκτιο αστικό πάρκο ακριβώς δίπλα από το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με κόστος 200 εκατ.ευρώ. (Περιφέρεια Αττικής).
-Σύνδεση Αγρινίου με Ιόνια Οδό. Το έργο με κόστος περίπου 100 εκατ.ευρώ είναι σχετικά ώριμο και υπάρχει κινητικότητα τους τελευταίους μήνες. (Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας).
-Ο περίφημος -αραχνιασμένος στα συρτάρια- τριπλός κόμβος Σκαραμαγκά που θα δώσει μεγάλες ανάσες στην κίνηση της Λ.Αθηνών από Χαϊδάρι μέχρι Ασπρόπυργο στην Ε.Ο. προς Κόρινθο. (Περιφέρεια Αττικής).
-Παράκαμψη Γιαννιτσών και Χαλκηδόνας με κόστος 220 εκατ.ευρώ, έργο που επίσης είναι στην αναμονή για περισσότερα από 15 χρόνια. (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας)
-Οδικός άξονας Σκύδρα Νάουσα με κόστος 90 εκατ. ευρώ. (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας)
-Κανονικοποίηση, επαναλειτουργία και συντήρηση της κλειστής σήμερα σιδηροδρομικής γραμμής Κόρινθος-Ναύπλιο-Καλαμάτα. (Περιφέρεια Πελοποννήσου).
-Οδικός άξονας Καλό Νερό-Τσακώνα, πρώην τμήμα της Ολυμπίας Οδού με εκτιμώμενο κόστος 50 εκατ.ευρώ. Η αναβάθμιση του τον κάνει συνδετήριο άξονα Ολυμπίας Οδού και αυτοκινητόδρομου Μορέα.(Περιφέρεια Πελοποννήσου).
-Η συνολική αναβάθμιση του επαρχιακού οδικού δικτύου της Κρήτης με 200 εκατ.ευρώ.
-Η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης (που όμως εντάσσεται στις επεκτάσεις της Αττικής Οδού). (Περιφέρεια Αττικής).
-Η σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού της Πάτρας, έργο που θα εκτελεστεί από την ΕΡΓΟΣΕ και είναι υπό τη σκέπη του υπουργείου ΥΠΟΜΕ. (Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας).
Τα πρώτα έργα αναμένεται να ενταχθούν ήδη μέσα στον Σεπτέμβρη και για αυτό το λόγο ο Κώστας Καραμανλής θα έχει ακόμα μία τηλεδιάσκεψη με τους Περιφερειάρχες για να ξεκαθαριστούν οι προτεραιότητες αυτές.
Σε αναμονή για το πλαίσιο λειτουργίας
Αναφορικά με τη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης αυτό που αναμένεται είναι το κανονιστικό πλαίσιο που θα του δώσει σάρκα και οστά. Αυτό που έχει ύψιστη σημασία είναι τα κριτήρια ένταξης των έργων αυτών και πως θα καθοριστούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο σημαντικότερος παράγοντας, τον οποίο έθεσε εξαρχής ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, είναι η ωριμότητα των έργων. Δηλαδή οι όποιες προτάσεις να μπορούν να είναι άμεσα υλοποιήσιμες. Αυτό σημαίνει πως τα προτεινόμενα έργα πρέπει να έχουν περιβαλλοντική αδειοδότηση και οριστικές μελέτες (εκτός αν κάποια έργα προωθηθούν με τη μέθοδο μελέτης-κατασκευής). Επίσης σημαντικό θα είναι να έχουν κηρυχθεί οι απαλλοτριώσεις και να υπάρχει κτηματολόγιο (που επιταχύνει την όλη διαδικασία).
Όπως αναφέρει στο ypodomes.com παράγοντας με γνώση του θέματος, το Ταμείο Ανάκαμψης εκτιμάται ότι θα έχει πιο ελαστικά κριτήρια επιλεξιμότητας, ενώ δεν θα περνά από κάποια διαχειριστική αρχή, όπως συμβαίνει με τα χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ έργα.
Κριτήριο παγίδα αποτελεί ο απόλυτα πιεσμένος χρόνος υλοποίησης των έργων αυτών. Εδώ οι περίφημες καθυστερήσεις των ελληνικών δημόσιων έργων θα αγγίξουν τα όρια τους μιας και θα υπάρχει αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Η συμβασιοποίηση των έργων θα πρέπει κατά 70% να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2022 και κατά 30% μέχρι το τέλος του 2023.
Θεωρείται επίσης βέβαιο ότι για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, ο έλεγχος των έργων θα γίνεται από ανεξάρτητους μηχανικούς, μέτρο που θα συμβάλει στην επιτάχυνση των έργων και την ποιοτική διασφάλιση τους.
Πιθανολογείται ακόμα ότι δεν θα χρειαστεί τα έργα αυτά να περνούν από την “μέγγενη” των διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως η DG Regio, ή η DG Comp ενώ ίσως συνεχίσει να υπάρχει η επίβλεψη των Jaspers που καθ` ομολογία λειτουργούν θετικά στην ωρίμανση των έργων.
Το συνολικό πακέτο έργων και δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης θα φτάσει το ιλιγγιώδες ποσό των 32 δισ.ευρώ και η γενική πεποίθηση είναι πως θα λειτουργήσει ως ένα επιπλέον ΕΣΠΑ με καλύτερους όρους που θα βοηθήσει την ελληνική οικονομία να ορθοποδήσει στην μετά-κορωνοϊού εποχή. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης θα μπουν έργα και δράσεις και από άλλα παραγωγικά υπουργεία, όπως γίνεται κα με το ΕΣΠΑ.
