Χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ελλάδα έχουν βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να ανακαλύπτουν, κυρίως κατά τη φάση της ανάρτησης των περιουσιών τους στο Κτηματολόγιο, ότι μέρος ή ολόκληρο το οικόπεδό τους έχει κηρυχθεί δασικό. Με πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ ανοίγει ένα παράθυρο για αίτηση ακύρωσης, ακόμα και αν έχει παρέλθει η προθεσμία.
Με την απόφαση 879/2024, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι υπό ορισμένες προϋποθέσεις η προθεσμία αίτησης ακύρωσης κατά του κυρωμένου δασικού χάρτη δεν ξεκινάει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά από τη γνώση του ενδιαφερόμενου.
Ας δούμε παρακάτω τι ακριβώς ισχύει.
Πού αναρτώνται οι δασικοί χάρτες και πώς μπορεί κάποιος να κάνει ένσταση;
Υπεύθυνη για την ανάρτηση των δασικών χαρτών είναι η δασική υπηρεσία κάθε περιοχής. Οι δασικοί χάρτες αναρτώνται ηλεκτρονικά στο Κτηματολόγιο και συγκεκριμένα στα Σημεία Υποστήριξης Ανάρτησης Δασικών Χαρτών (ΣΥΑΔΧ).
Όταν αναρτηθεί ο δασικός χάρτης, δεν έχει ακόμα εκτελεστότητα, δηλαδή δεν θεωρείται διοικητική πράξη που μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Στο στάδιο της ανάρτησης μπορούν να υποβληθούν αντιρρήσεις στην αρμόδια δασική υπηρεσία μέσω της εφαρμογής του Κτηματολογίου.
Μόνο αφού ολοκληρωθεί το στάδιο των αντιρρήσεων, ο δασικός χάρτης κυρώνεται και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Τι μπορώ να κάνω αφού κυρωθεί ο δασικός χάρτης;
Εφόσον παρέλθει το στάδιο των αντιρρήσεων και ο δασικός χάρτης κυρωθεί και δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, τότε είναι πλέον εκτελεστή διοικητική πράξη, οπότε προσβάλλεται με αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η προθεσμία για την προσφυγή στο ΣτΕ είναι 60 ημέρες από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Μπορώ να ασκήσω αίτηση ακύρωσης μετά την παρέλευση της προθεσμίας;
Αν παρέλθουν οι 60 ημέρες, η αίτηση ακύρωσης είναι απαράδεκτη. Όμως, η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ έκρινε μια τέτοια εκπρόθεσμη αίτηση ακύρωσης ως παραδεκτή και δέχτηκε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η προθεσμία δεν ξεκινάει από τη δημοσίευση του κυρωμένου δασικού χάρτη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αλλά από τη γνώση του ενδιαφερόμενου.
Η γνώση αυτή μπορεί να επήλθε πολύ αργότερα, οπότε η προθεσμία των 60 ημερών εκκινεί από τότε. Συνήθως, η γνώση τεκμαίρεται όταν ο ιδιοκτήτης υποβάλει, για παράδειγμα, αντιρρήσεις στην ανάρτηση της περιουσίας του στο Κτηματολόγιο.
Πότε παρατείνεται η προθεσμία, ξεκινώντας από τη γνώση του ενδιαφερόμενου;
Η απόφαση 879/2024 περιγράφει τρεις περιπτώσεις, όπου η γνώση του ενδιαφερόμενου τεκμαίρεται ότι προέκυψε αργότερα από τη δημοσίευση του χάρτη στο ΦΕΚ.
Οι τρεις αυτές περιπτώσεις είναι οι εξής:
- Όταν οι διατυπώσεις δημοσιότητας της ανάρτησης των δασικών χαρτών δεν έχουν τηρηθεί ή υπήρξαν ελλιπείς. Για παράδειγμα, αν ο δασικός χάρτης δεν αναρτήθηκε από τη δασική υπηρεσία στο αρμόδια πύλη του Κτηματολογίου.
- Όταν η έκταση που κηρύχθηκε ως δασική βρίσκεται μέσα σε εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή σε πολεοδομικές μελέτες ως δομήσιμη. Συνεπώς, θεωρείται λογικό ο ενδιαφερόμενος να μην έχει λάβει γνώση του δασικού χάρτη, καθώς δεν είχε ενδιαφέρον προς τούτο, ούτε να παρακολουθεί το ΦΕΚ.
- Όταν η έκταση είχε κηρυχθεί αναδασωτέα, στη συνέχεια ακυρώθηκε με δικαστική απόφαση αυτή η κήρυξη, όμως η διοίκηση δεν έλαβε υπόψη αυτή τη δικαστική απόφαση. Και εδώ ισχύει ότι ο ενδιαφερόμενος ευλόγως δεν επέδειξε ενδιαφέρον για την ανάρτηση του δασικού χάρτη, αφού είχε την πεποίθηση ότι η ιδιοκτησία του δεν καταλαμβάνεται από τη δασική νομοθεσία λόγω της δικαστικής απόφασης που έκρινε ότι η έκταση δεν είναι αναδασωτέα.
Τι πρέπει να κάνω αν εμπίπτω σε κάποια από αυτές τις περιπτώσεις;
Αν εμπίπτετε σε κάποια από αυτές τις προϋποθέσεις, τότε μπορείτε να ασκήσετε αίτηση ακύρωσης από τη στιγμή της γνώσης ότι το οικόπεδό σας κηρύχθηκε δασικό. Στο δικόγραφο της αίτησης ακύρωσης θα πρέπει να παραθέτετε τους λόγους, σύμφωνα με τους οποίους η αίτηση δεν είναι απαράδεκτη λόγω παρέλευσης προθεσμίας, αλλά εμπρόθεσμη, καθώς ασκείται εντός 60 ημερών από τη γνώση της κήρυξης του οικοπέδου ως δασικού.
