(γράφει ο δικηγόρος Γεώργιος Λωρίτης)
(04-12-2018)
Το κράτος νομοθέτησε το να κοπούν οι αγροτικές επιδοτήσεις για όσες εκτάσεις θα εμφανίζονται ως δασικές στον κυρωμένο δασικό χάρτη. Οφείλουμε να καταλάβουμε όμως και να παραδεχθούμε ότι κάτι τέτοιο είναι συμβατό με την έννοια και κυρίως με το σκοπό των δασικών χαρτών και του δασολογίου (δηλ. του “κτηματολογίου των δασών”).
Για αυτό το λόγο ο νόμος ορίζει :
- ότι ο κυρωμένος δασικός χάρτης είναι δεσμευτικός απέναντι σε όλους για τον δασικό χαρακτήρα των εκτάσεων που εμφανίζονται “με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση” και
- ότι ο κυρωμένος δασικός χάρτης αποστέλλεται αμέσως στον ΟΠΕΚΕΠΕ για να ληφθεί υπόψιν για τις επιδοτήσεις (σ.σ. δηλ. για να κοπούν οι επιδοτήσεις σε όσες εκτάσεις εμφανίζονται πλέον ως δασικές).
(Ν. 3889/2010 άρ. 17 παρ. 5 κ’ 5α’ )
Ο κυρωμένος δασικός χάρτης δημοσιεύεται αμέσως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Από την ημερομηνία δημοσίευσης του καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύσε κάθε διοικητική ή δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση, τα οποία αποτελούν δασικές εν γένει εκτάσεις των παραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει. Επί των ανωτέρω εκτάσεων εφαρμόζονται οι διατάξεις της δασικής νομοθεσίας…
«5 α. Ψηφιακό αντίγραφο του κυρωμένου δασικού χάρτη αποστέλλεται, επίσης, στον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. και στην οικεία Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας.»
Εξάλλου , σύμφωνα με το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του δημοσίου
(βλ. παρ. 3 άρ. 2 Ν. 998/1979)
«3. Οι παραπάνω εκτάσεις θεωρούνται δημόσιες, εκτός αν υπάγονται σε μία από τις περιπτώσεις …….. »
όλες οι δασικές εκτάσεις ανήκουν στην κυριότητα του δημοσίου , και συνεπώς οι οριστικά δασικές εκτάσεις των κυρωμένων δασικών χαρτών , εκτός από το ότι πλέον είναι δασικές , επιπλέον ανήκουν και στην ιδιοκτησία του δημοσίου. Σύμφωνα δε με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
«….Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι η διοικητική πράξη, με την οποία χαρακτηρίζεται ή διαπιστώνεται ο δασικός χαρακτήρας έκτασης, αποτελεί και νόμιμο τίτλο του εγγραπτέου δικαιώματος κυριότητας (σ.σ. του δημοσίου) επί των εκτάσεων …»
Επίσης είναι δεδομένο και αυτονόητο ότι για να δικαιούται επιδότηση ένας αγρότης για μία έκταση , θα πρέπει να αποδεικνύει και νόμιμη χρήση (δεν νοείται επιδότηση για “ξένες” εκτάσεις) αυτής της έκτασης (γι’ αυτό το σκοπό είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει τίτλους κυριότητος ή αλλιώς μισθωτήρια κ.λ.π. και επίσης τοπογραγραφικό για την πλήρη ταυτοποίηση της έκτασης).
Η έκταση λοιπόν για την οποία μέχρι τώρα έπαιρνε επιδοτήσεις ο αγρότης , από τη στιγμή που κυρώνεται ο δασικός χάρτης και την εμφανίζει πράσινη , εφεξής θεωρείται (δεσμευτικά για όλους) ως δασική έκταση ιδιοκτησίας του δημοσίου. Περαιτέρω δε η έκταση αυτή (με τον κυρωμένο δασικό χάρτη σαν τίτλο κυριότητος) θα εγγραφεί στο κτηματολόγιο στην ιδιοκτησία του δημοσίου. Πλέον αποξενώνεται εντελώς ο αγρότης από την έκταση αυτή , και θεωρείται και αντιμετωπίζεται εφεξής από την διοίκηση ως ένας “”κοινός καταπατητής δημοσίας εκτάσεως”” (και φυσικά ο νόμος προβλέπει ότι τα δασαρχεία θα εφαρμόσουν εναντίον του τους νόμους που υπάρχουν εναντίον των “καταπατητών δημοσίων εκτάσεων”).
Ας δούμε τώρα τι γίνεται με την εξαγορά , διότι η μεγάλη παραπλάνηση και παγίδα που στήνουν τα δασαρχεία και το υπουργείο είναι στο θέμα της εξαγοράς (και της αλλαγής χρήσης).
- Το πρώτο θέμα και μεγάλη παραπλάνηση είναι η προπαγάνδα ότι ο πολίτης που κάνει “εξαγορά” δήθεν παίρνει κανονική κυριότητα , ενώ η αλήθεια είναι ότι με την εξαγορά δεν παίρνει κυριότητα αλλά απλώς διοικητική άδεια, μόνο για αγροτική καλλιέργεια (ουσιαστικά ένα ενοικιαστήριο) , και αυτό μόνο για όσο διάστημα θα ισχύει αυτή η διοικητική άδεια , την οποία βεβαίως το κράτος θα μπορεί απλά να την ανακαλέσει και να τον πετάξει έξω από την έκταση. Εάν επρόκειτο για κανονική κυριότητα για να του πάρει το κράτος την έκταση αυτή θα έπρεπε να την απαλλοτριώσει και να τον αποζημιώσει. Στην περίπτωση της εξαγοράς όμως το κράτος αρκεί απλά να ανακαλέσει την διοικητική άδεια που θα του έχει χορηγήσει βάσει του αιτήματος της εξαγοράς , και ας την ονομάζουν αυτή την απλή διοικητική άδεια παραπλανητικά ως δήθεν κυριότητα.
(βλ. το από 8-12-2017 σχετικό άρθρο μου με τίτλο “Δασικοί χάρτες : ΕΞΑΓΟΡΑ – Η Παραπλάνηση συνεχίζεται πεισματικά” και επίσης το από 20-05-2017 άρθρο μου με τίτλο “Δασικοί Χάρτες – Εξαγορά – Παγίδες – 140% το κόστος εξαγοράς” στο Internet και στο site http://loritis.com/).
2. Το δεύτερο θέμα και επίσης μεγάλη παραπλάνηση είναι το πότε θεωρείται ότι η εξαγορά έχει γίνει , ώστε να θεωρείται εφεξής ο αγρότης νόμιμος κάτοχος και έτσι να δικαιούται τις επιδοτήσεις (έστω και αν η έκταση , πλέον με τον κυρωμένο χάρτη , είναι δασική και ιδιοκτησίας του δημοσίου).
Η αλήθεια είναι ότι από την κύρωση του δασικού χάρτη εξαιρούνται μόνο οι εκτάσεις για τις οποίες έχει γίνει αίτηση εξαγοράς , αλλά υπό όρους, δηλαδή :
- η αίτηση να έχει γίνει εντός της προθεσμίας των αντιρρήσεων και
- η διοικητική πράξη έγκρισης της εξαγοράς να έχει εκδοθεί εντός “αποκλειστικής” προθεσμίας 6 μηνών από την λήξη της προθεσμίας των αντιρρήσεων (σ.σ. “αποκλειστική” προθεσμία σημαίνει ότι μετά το πέρας της προθεσμίας αυτής παύει η αρμοδιότητα του δημοσίου οργάνου για την έκδοση της πράξης αυτής και εάν τυχόν εκδοθεί τέτοια πράξη – άνευ κατά χρόνο αρμοδιότητος – είναι άκυρη)
(Ν. 3889/2010 άρ. 17 παρ. 10)
“…..εφόσον υποβληθεί αίτημα, εντός της προθεσμίας της παραγράφου 1 του άρθρου 15 (σ.σ. η προθεσμία των αντιρρήσεων) , για την υπαγωγή τους στις διατάξεις των παραγράφων 5 έως 14 του άρθρου 47 και στο άρθρο 47Β του ν. 998/1979 (σ.σ. περί εξαγοράς). Η ως άνω εξαίρεση από τις διατάξεις του παρόντος άρθρου χορηγείται για όσο διάστημα απαιτείται για την έκδοση της διοικητικής πράξης έγκρισης εξαγοράς ή επέμβασης που προβλέπεται από τα ανωτέρω άρθρα, η οποία εκδίδεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών από το πέρας της προθεσμίας της παραγράφου 1 του άρθρου 15».
Συνεπώς , επειδή η διαδικασία των εξαγορών δεν έχει ολοκληρωθεί (και ίσως δεν έχει προχωρήσει καθόλου) , γι’ αυτό ούτε και έχουν ληφθεί αποφάσεις περί αποδοχής των αιτήσεων εξαγοράς, και μάλιστα εντός 6μήνου από την λήξη της προθεσμίας των αντιρρήσεων (δηλ. για το πρώτο κύμα δασικών χαρτών που μας ενδιαφέρει για τις επιδοτήσεις) 25-09-2017 + 6 μήνες = 25-03-2018). Άρα δεν είναι νόμιμο ούτε καν το ότι οι εκτάσεις για τις οποίες υποβλήθηκε αίτημα εξαγοράς (έστω εντός της προθεσμίας των αντιρρήσεων) εξαιρέθηκαν από τον κυρωμένο χάρτη, αφού δεν είχε εκδοθεί μέχρι τις 25-03-2018 η διοικητική πράξη έγκρισης της εξαγοράς. Και αφού οι περισσότεροι δασικοί χάρτες του πρώτου κύματος είχαν ήδη κυρωθεί πριν την 25-03-2018 , τότε αυτό σημαίνει ότι και πάλι δεν έπρεπε να έχουν εξαιρεθεί από την κύρωση, διότι δεν είχε εκδοθεί η διοικητική πράξη έγκρισης της εξαγοράς, η οποία βεβαίως θα μπορούσε να είχε εκδοθεί νωρίτερα (και όχι στη λήξη της προθεσμίας) εάν ήθελε η διοίκηση να είναι σύμφωνη με τον ανωτέρω νόμο (….το Σύνταγμα το ξεχνάμε για λίγο) η προσωρινή εξαίρεση των εκτάσεων αυτών από τον κυρωμένο χάρτη.
Περαιτέρω δε από νομικής απόψεως :
Η μεν προσωρινή εξαίρεση από τον (μερικώς) κυρωμένο δασικό χάρτη εκτάσεων για τις οποίες υφίσταται αίτηση εξαγοράς (ή ακόμη και συντελεσμένη εξαγορά) , δεν φαίνεται και πολύ συνταγματική (σ.σ. “προσωρινή” υπό την έννοια ότι και αυτές οι εκτάσεις θα κυρωθούν ακολούθως ως δασικές με την ολική κύρωση του χάρτη, δηλ. μετά την κρίση των επιτροπών επί των αντιρρήσεων). Όμως επειδή αυτή η εξαίρεση είναι απλώς ένα (παράνομο νομικό) τέχνασμα για να παρασύρουν τον κόσμο στην εξαγορά με το να του εξασφαλίζουν έμμεσα τις επιδοτήσεις μέχρι την ολική κύρωση του χάρτη …..ίσως δεν το προσέξει κανείς…. (όμως κανείς δεν εξασφαλίζει τον αγρότη από την επιστροφή των επιδοτήσεων αυτών ως παράνομων και αχρεώστητων).
Η δε μόνιμη εξαίρεση από τον κυρωμένο χάρτη, των εκτάσεων αυτών ως δασικών , ισοδυναμεί με αποχαρακτηρισμό της έκτασης ως δάσους που είναι καταφανέστατα αντισυνταγματικός , αντιβαίνει στην πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας , και εξευτελίζει τους νόμους και την πρακτική και τη νοοτροπία των δασαρχείων εδώ και δεκαετίες. Και τούτο απλούστατα διότι, με την εξαγορά , εξαγοράζεται (ενοικιάζεται) “δημόσια δασική έκταση” για μόνο αγροτική καλλιέργεια , και η έκταση αυτή δεν αποχαρακτηρίζεται ως δασική και έχει εσαεί (κατά το σύνταγμα) τον νομικό χαρακτήρα δάσους , και φυσικά ως τέτοια πρέπει να περιληφθεί ως δασική (πράσινη) στον κυρωμένο δασικό χάρτη (ασχέτως του δικαιώματος – λόγω της εξαγοράς – καλλιέργειας επί αυτής της “δημόσιας δασικής έκτασης”).
Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι μετά την κύρωση (μερική ή ολική) του δασικού χάρτη η αναμόρφωση του χάρτη αυτού δεν είναι “μπέστε σκύλοι αλέστε” αλλά γίνεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους που τους προβλέπει ο νόμος , και ανάμεσα σε αυτούς δεν περιλαμβάνεται η απλή υποβολή αιτήσεως για εξαγορά. Φυσικά δεν περιλαμβάνεται ούτε καν η συντελεσμένη εξαγορά , αφού όπως προελέχθη η εξαγορά αφορά εκτάσεις “δασικές – και γι΄αυτό και δημόσιες – )” , οι οποίες βεβαίως ως δασικές θα πρέπει να περιλαμβάνονται οπωσδήποτε (κατά το σύνταγμα αλλά και το νόμο) στον κυρωμένο δασικό χάρτη ως δασικές…..
Ας ξεκαθαρίσουμε εξάλλου για όσους τα συγχέουν ότι μερικά κυρωμένος δασικός χάρτης δεν σημαίνει ότι η κύρωση είναι μερική κατ΄ αντιδιαστολή προς το “κανονική” , αλλά απλώς κατ΄ αντιδιαστολή προς το “ολική” , δηλ. ότι με την μερική κύρωση κυρώνεται ένα μέρος του χάρτη δηλ. ένα μέρος από τις εκτάσεις του αναρτημένου δασικού χάρτη , ενώ ακολούθως (μετά τις αποφάσεις των επιτροπών επί των αντιρρήσεων) κυρώνεται και το υπόλοιπο μέρος του χάρτη με τις υπόλοιπες εκτάσεις , οπότε πλέον έχουμε κυρωμένο ολόκληρο τον αναρτημένο δασικό χάρτη.
Οι ανωτέρω νομοθετικές διατάξεις είναι γνωστές και αυτά που ορίζουν είναι αναμφισβήτητα. Εγώ δε , τα γράφω ξεκάθαρα εδώ και δύο χρόνια προειδοποιώντας τους πολίτες (και τους αγρότες) για την σημασία και τις έννομες συνέπειες των δασικών χαρτών (βλ. άρθρα μου δημοσιευμένα στα Μ.Μ.Ε. στο Internet και στο site http://loritis.com/).
Δυστυχώς όμως όλοι οι υπόλοιποι (δασαρχεία , δασολόγοι , υπουργείο , ΟΠΕΚΕΠΕ , ανόητοι αγρότες ως νεόκοποι δικηγόροι κλπ. μιλούν για τους δασικούς χάρτες σαν να είναι ένας απλός γραφειοκρατικός μπελάς τον οποίο ο αγρότης μπορεί να τον αντιμετωπίσει , με “χαρτιά του ποδαριού” , φτιαγμένα από “επαγγελματίες του ποδαριού” (αφού δεν είναι νομικοί) , οι οποίοι όλοι αυτοί , μη έχοντας και μη μπορώντας να έχουν αυτόνομη γνώση (που μόνο ένας νομικός με μεγάλη εξειδίκευση στα δασικά θέματα μπορεί να έχει) , αναμασούν και αναπαράγουν αυτά που λένε οι ανακοινώσεις και οι οδηγίες του Υπουργείου , τα οποία είναι φτιαγμένα και προορισμένα για να πάρουν την έκταση του αγρότη και του πολίτη , και όχι για να σώσουν την έκτασή του από …..το ίδιο το υπουργείο το οποίο τους την παίρνει….. Το υπουργείο από σκοπιμότητα και όλοι οι υπόλοιποι από δολιότητα ή ανοησία , μιλούν καθησυχαστικά , για “απλές τακτοποιήσεις” , για “αντιρρησούλες” , για “πρόδηλα” , για “εξαγορά” , σαν να είναι κάτι απλό, γραφειοκρατικό, που το αναθέτεις σε έναν “σπουδαγμένο” (….όχι βέβαια της μοναδικής αρμόδιας επιστήμης δηλ. της νομικής επιστήμης , αλλά οποιασδήποτε άλλης που απλώς “γυροφέρνει γύρω από τα δασικά”) “και καθάρισες” (…. “αλλοίμονο , δεν πρόκειται κανένας να σου πάρει την περιουσία, ούτε να σου κόψουνε τις επιδοτήσεις, δεν γίνονται αυτά !! μην σε τρομάζουν οι κινδυνολόγοι νομικοί” ).
Όμως , αφού έτσι λέει ο νόμος , έτσι πραγματικά και έγινε ! ΌΤΑΝ ήρθε η ώρα (τέλη Οκτωβρίου) να δοθούν οι αγροτικές επιδοτήσεις , ΤΟΤΕ κόπηκαν τα χωράφια που εμφανίζονται ως δάση στον κυρωμένο δασικό χάρτη.
Με αυτά και με τέτοια καταλήξαμε ο αγρότης να έχει χάσει το χωράφι του που πλέον είναι δάσος ιδιοκτησίας του δημοσίου , αλλά αυτός “να μην έχει πάρει χαμπάρι” και να περιμένει να πάρει επιδοτήσεις “χωραφιού” για ξένα δάση…. και να αιφνιδιάζεται κιόλας , και να διαμαρτύρεται κιόλας , και όλος αυτός ο συρφετός που μέχρι τώρα τον παραπλανούσε και τον κατάντησε εδώ που έφτασε , με περίσσιο θράσος , να του συμπαραστέκεται ψυχολογικά και να μοιράζεται μαζί του τον αιφνιδιασμό του και την διαμαρτυρία του……
Σημειωτέον επίσης ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι αυτόνομο νομικό πρόσωπο που (εκ του νόμου) δεν υπακούει σε εντολές Υπουργών αλλά μόνο στις εντολές του νόμου , και απλώς εποπτεύεται από τον Υπουργό Γεωργίας.
Επιπλέον φαίνεται από τα γεγονότα ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ γνωρίζει τα ανωτέρω (όπως είναι και το φυσικό άλλωστε), και επειδή είναι ο αρμόδιος να πληρώσει τις επιδοτήσεις , άρα και ο υποψήφιος να μπει φυλακή, εάν παρανομήσει (με επαπειλούμενες τις κακουργηματικές ποινές για τους “καταχραστές του δημοσίου”) , και γι’ αυτό ο ΟΠΕΚΕΠΕ :
- Σε καμία επίσημη ανακοίνωσή του δεν λέει ότι θα πληρώσει τις επιδοτήσεις που έχουν ήδη κοπεί επειδή οι εκτάσεις εμφανίζονταν πράσινες-δασικές στον (προσωρινά) κυρωμένο δασικό χάρτη
- Σε καμία επίσημη ανακοίνωσή του δεν λέει ότι θα πληρώσει τις επιδοτήσεις που έχουν ήδη κοπεί , μόνο με την υποβολή αίτησης εξαγοράς.
- Ο αντιπρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ κ. Αποστολάκης δήλωνε ξεκάθαρα στις 24-11-2018 (ράδιο “ακρόαμα” Ειρ. Αιμονιώτη) ότι δεν θα δοθούν επιδοτήσεις για τις εκτάσεις που εμφανίζονται ως δασικές στον κυρωμένο δασικό χάρτη , και ακόμη στις 28-11-2018 οι Αντιπρόεδροι του ΟΠΕΚΕΠΕ κ.κ. Αποστολάκης και Κέντρος δήλωναν απλά ότι “θα …..επανεξετάσουν το θέμα” (σ.σ. “άει ξεφορτωθείτε μας τώρα !….” ).
Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Γεωργίας Σταύρου Αραχωβίτη ότι οι επιδοτήσεις θα δοθούν μέχρι το καλοκαίρι του 2018, υπό τον όρο ότι οι αγρότες θα έχουν απλώς υποβάλει αίτηση εξαγοράς , είναι δηλώσεις αναρμοδίου δημοσίου οργάνου που προαναγγέλλει παράνομες πληρωμές , τις οποίες όμως θα πρέπει να τις κάνει (και να έχει τις ευθύνες απέναντι στο νόμο) ένα άλλο αυτόνομο και όχι υφιστάμενο όργανο (ηθική αυτουργία… ;; ) , πράγμα το οποίο είναι πολιτειακά αδιανόητο , όταν μάλιστα την ίδια ώρα το αρμόδιο αυτόνομο όργανο , δηλ. ο ΟΠΕΚΕΠΕ , τα αρνείται αυτά και δηλώνει τα αντίθετα, επιμένοντας να εφαρμόσει το νόμο (και να σώσουν οι άνθρωποί του τον εαυτό τους από την παρανομία και τις εξοντωτικές ποινές που προβλέπονται για τους καταχραστές του δημοσίου χρήματος).
Τελικά βέβαια το εάν ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα πληρώσει τις κομμένες επιδοτήσεις , και αν αυτό θα το κάνει παρανόμως (δηλ. σε αντίθεση με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο) ή εάν θα επιδιώξει κάποια νομοθετική αλλαγή που να καθιστά νόμιμες τις πληρωμές αυτές , εξαρτάται μόνο από τον ίδιο ο οποίος έχει την αρμοδιότητα και την ευθύνη και που τελικά αυτός αποφασίζει τι θα κάνει.
Εάν οι επιδοτήσεις δεν δοθούν, τότε θα παγιωθεί ένα τεράστιο πρόβλημα για χιλιάδες οικογένειες αγροτών. Εάν οι επιδοτήσεις δοθούν αλλά με τρόπο παράνομο κατά τα ανωτέρω , τότε και πάλι θα υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα , αφού αυτές οι επιδοτήσεις ως παράνομες θα είναι και αχρεωστήτως δοθείσες και συνεπώς επιστρεπτέες , δηλ. “δώρον άδωρον” , και με την επιβάρυνση του ότι η αναδρομική επιστροφή θα κάνει το πρόβλημα πολύ χειρότερο για τον αγρότη.
Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχει ελπίδα για τους αγρότες , και εννοώ όλους τους αγρότες που μέχρι φέτος έπαιρναν τις επιδοτήσεις τους κανονικά , αλλά φέτος τις είδαν κομμένες επειδή οι εκτάσεις τους αυτές εμφανίζονται ως δασικές στον κυρωμένο δασικό χάρτη , έστω και αν δεν έχουν κάνει, ούτε αντιρρήσεις, ούτε πρόδηλα, ούτε εξαγορά, ούτε τίποτα. Μπορούν όλοι να διεκδικήσουν δικαστικά τις επιδοτήσεις τους ……αλλά με τρόπο που δεν είναι προφανής.
