Προσωρινή αναστολή κατεδάφισης, με πληρωμή παραβόλου και εκ νέου εξέταση για το αν τελικά θα διατηρηθούν για 30 χρόνια τα δασικά αυθαίρετα, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Παράλληλα, θα γίνει αποχαρακτηρισμός μερίδας εκτάσεων που εμφανίζονται ως «δασικές» ενώ το κράτος τις είχε διανείμει για καλλιέργεια προ του 1975. Το σχέδιο νόμου αναμένεται να τεθεί σήμερα σε δημόσια διαβούλευση και επιχειρεί να λύσει σειρά ζητημάτων, με την ηγεσία του ΥΠΕΝ να επικοινωνεί πως πρόκειται για παρεμβάσεις, οι οποίες αφενός θα καταργήσουν τη γραφειοκρατία και αφετέρου θα έχουν «πράσινο» αποτύπωμα.
Νέα ανάρτηση
Στο καυτό θέμα των οικιστικών πυκνώσεων το υπουργείο Περιβάλλοντος πρόκειται να κάνει εκ νέου ανάρτηση των περιοχών που είχαν αρχικά εξαιρεθεί από τους δασικούς χάρτες και σε δεύτερο χρόνο θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων, με τήρηση των συνταγματικών επιταγών και τη διαφύλαξη του δασικού ισοζυγίου, μπορούν υπό όρους να «τακτοποιούνται». Συγκεκριμένα, παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης για χρονικό διάστημα 30 ετών των κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων, εφόσον δεν είναι μεμονωμένες, αλλά βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, δεν έχουν οικοδομηθεί μετά τον Ιούνιο 2011 και δεν βρίσκονται σε άλλες «ευαίσθητες» περιοχές (όπως ρέματα, Natura κ.λπ.).
Διαδικασία
Στο διαδικαστικό κομμάτι, αφού αναρτηθούν χάρτες και για τις περιοχές που ήταν χαρακτηρισμένες ως οικιστικές πυκνώσεις, ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει αντίρρηση προκειμένου να διασφαλίσει την περιουσία του αλλά και να κάνει υπαγωγή του δασικού αυθαιρέτου του, με την καταβολή ωστόσο του σχετικού παραβόλου. Η διαδικασία μάλιστα θα τρέξει, αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, με τους ιδιοκτήτες να έχουν περίπου 6 μήνες περιθώριο ώστε να προβούν σε ενέργειες.
Ταυτόχρονα και μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος ανά Περιφέρεια θα γίνεται κατάρτιση οικονομοτεχνικών μελετών που προσδιορίζουν τις αστικές πυκνώσεις και τεκμηριώνουν την ανάγκη για την προσωρινή διατήρηση των κατοικιών εντός αυτών. Ετσι θα συλλεχθούν όλες αυτές οι μελέτες, θα καθοριστεί το ΠΔ και θα φτάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα αποφασίσει αν τελικά θα δώσει το πράσινο φως προκειμένου ποια και αν τα δασικά αυθαίρετα θα διατηρηθούν. Στην περίπτωση που το ΣτΕ αποφανθεί θετικά, οι ιδιοκτήτες αναμένεται να βάλουν το χέρι στην τσέπη, καθώς η διατήρηση θα θυμίζει τον νόμο 4495/17 όπου για να… κρατήσεις το ακίνητό σου θα πρέπει να καταβάλλεις πρόστιμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι θα επιβάλλονται κυρώσεις σε όσους πολίτες δεν προχωρήσουν σε ενέργειες ώστε να υπαχθούν στη ρύθμιση.
Αποχαρακτηρισμός
Στο κομμάτι των δασικών χαρτών, που έχει ως αποτέλεσμα να είναι στον αέρα περισσότερες από 170 χιλ. αντιρρήσεις, ενώ πολίτες προσπαθούν να πείσουν για τα… αυτονόητα, το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρά σε αποχαρακτηρισμό εκτάσεων. Οπως προκύπτει, σημαντικός αριθμός ακινήτων εμφανίζεται στους δασικούς χάρτες ως δασική έκταση, ενώ στην πραγματικότητα οι ιδιοκτήτες τους κατέχουν πράξεις διοίκησης, με τις οποίες έχει αλλάξει ο χαρακτήρας τους από δασικό σε αγροτικό αλλά η διοίκηση δεν έλαβε υπόψη της αυτές τις πράξεις στους αναρτημένους δασικούς χάρτες. Αυτό που γίνεται τώρα είναι να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές, για τις οποίες πριν το 1975 είχαν εκδοθεί πράξεις της διοίκησης, με τις οποίες άλλαξε νομίμως ο χαρακτήρας τους από δασικός σε αγροτικός.
Πρόκειται για:
* Διανομές (εποικιστικά)
* Αναδασμούς
* Απαλλοτριώσεις με σκοπό την αγροτική αποκατάσταση
* Αδειες του υπουργού Γεωργίας ή του νομάρχη για μεταβίβαση κλήρου
Παράβλεψη…
«Ολες οι παραπάνω αφορούν αγροτικές εκτάσεις που είχαν δηλωθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ως αγροτικές στην Ε.Ε. και λάμβαναν επιδοτήσεις. Αποτυπώθηκαν ως δασικές εκτάσεις, γιατί παρέλειψαν να λάβουν υπόψη τους τις παραπάνω πράξεις της διοίκησης και θα έπρεπε να αποτυπωθούν ως αγροτικές εκτάσεις», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του σχεδίου νόμου.
Αποτέλεσμα αυτού, στις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) εκκρεμούν περί τις 170.000 αντιρρήσεις στο 50% της χώρας. Τα 2 τελευταία χρόνια έχουν εξεταστεί περίπου 10.000 αιτήσεις. Ετερο πρόβλημα είναι ότι ακόμη και όταν γίνονται δεκτές οι αντιρρήσεις των ιδιοκτητών, πρέπει να περιμένουν να ολοκληρωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων σε όλη την περιφέρεια όπου ανήκουν τα ακίνητά τους.
Για τους λόγους αυτούς, η κύρωση των δασικών χαρτών θα γίνεται σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα, μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης αντιρρήσεων που έχουν ομαδοποιηθεί ανά Δήμο (και όχι ανά Περιφερειακή Ενότητα, όπως γίνεται σήμερα), ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να αξιοποιούν την περιουσία τους όταν δικαιώνονται στην εξέταση των αντιρρήσεων, χωρίς να περιμένουν να «κλείσει» το θέμα σε ολόκληρο τον νομό, όπως συμβαίνει σήμερα.
Οπως έχει ήδη γράψει ο Ελεύθερος Τύπος, ενισχύονται και οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων για να αποσυμφορηθεί το έργο τους (σύνδεση της αμοιβής τους με το παραγόμενο έργο, αλλαγή σύνθεσής τους, συχνότερες υποχρεωτικές συνεδριάσεις ανά μήνα, πρόβλεψη αναπληρωτών κ.λπ.).
Εννια παρεμβάσεις
Οι 9 παρεμβάσεις του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου είναι:
* Απλοποίηση περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων
* Απλοποίηση αδειοδότησης ΑΠΕ
* Νέο ευρωπαϊκό μοντέλο διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
* Αντιμετώπιση του προβλήματος των δασικών χαρτών
* Ρυθμίσεις για τις οικιστικές πυκνώσεις
* Ζωνοποίηση περιοχών Natura
* Διαχείριση αποβλήτων
* Επέκταση ανταποδοτικού τέλους για την πλαστική σακούλα
* Χρηματοδότηση ιδιωτικών συνδέσεων (για τα αστικά λύματα)
Περιβαλλοντική αδειοδότηση με fast track διαδικασίες
Στο κομμάτι των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, απλοποιείται η διαδικασία έκδοσης περιβαλλοντικών όρων με τρεις τομές:
1η τομή: Σύντμηση των προθεσμιών σε 120 ημέρες, ενώ προβλέπεται αυστηρή τήρησή τους.
2η τομή: Περιορίζονται σε 3 τα στάδια της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Επιπλέον, προβλέπονται συνέπειες για την υπέρβαση των σχετικών προθεσμιών, αλλά και μέριμνα ώστε οι προθεσμίες του νόμου να μην «παγώνουν» σε καμία περίπτωση.
Στάδιο 1ο – Ελεγχος πληρότητας του φακέλου: με την άπρακτη παρέλευση των προθεσμιών ο φάκελος θεωρείται πλήρης.
Στάδιο 2ο – Γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών: με την άπρακτη παρέλευση των προθεσμιών οι γνωμοδοτήσεις θεωρούνται θετικές, συνεπώς δεν θα κωλύεται η συνέχιση της διαδικασίας.
Εξαίρεση θα αποτελούν οι ουσιώδεις γνωμοδοτήσεις (π.χ. αρχαιολογικών και δασικών) που όμως θα παραπέμπονται στο Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης – ΚΕΣΠΑ και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης – ΠΕΣΠΑ. Η σύγκληση του ΚΕΣΠΑ και του ΠΕΣΠΑ θα γίνεται εντός 20 ημερών και στη συνεδρίαση θα παρίσταται υποχρεωτικά και θα γνωμοδοτεί ο προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης της υπηρεσίας που δεν γνωμοδότησε εμπρόθεσμα.
Στάδιο 3ο – Ενοποίηση των 3 σταδίων: της αξιολόγησης γνωμοδοτήσεων και της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), σύνταξης ΑΕΠΟ και έκδοσης ΑΕΠΟ. Με την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας των 30 ημερών, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ (ή ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης) θα υποχρεούται να προβεί στην έκδοση της ΑΕΠΟ.
3η τομή: Εισάγονται στη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης οι Πιστοποιημένοι Ιδιώτες Αξιολογητές.
Νέο μοντέλο διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Παραμένει η προστασία και η κάλυψη για όλες τις προστατευόμενες περιοχές, τα εθνικά πάρκα και τους εθνικούς δρυμούς, ωστόσο το ΥΠΕΝ δημιουργεί τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) που θα εποπτεύεται από το υπουργείο και ο οποίος θα λειτουργεί επιτελικά, θα χαράσσει την πολιτική, θα συντονίζει την εφαρμογή της και θα διαχειρίζεται την αυξημένη χρηματοδότηση για τις περιοχές αυτές. Ο Οργανισμός θα συνάψει αμέσως μνημόνια συνεργασίας με τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις για τη φύλαξη των περιοχών. Επιπλέον, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις με τις Περιφέρειες και με Δήμους για την πραγματοποίηση έργων και για αναπτυξιακά προγράμματα. Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι θα χρηματοδοτούνται σχετικά.
Καταργούνται τα 36 Διοικητικά Συμβούλια των Φορέων Διαχείρισης και δημιουργούνται 24 αποκεντρωμένες δομές (ΜΔΠΠ) στο πλαίσιο του φορέα για την εποπτεία, την επιστημονική παρακολούθηση και την ανάδειξη των Προστατευόμενων Περιοχών. Ο αριθμός των δομών είναι αντίστοιχος με τον αριθμό των σχεδίων διαχείρισης, που εκπονούνται για τις περιοχές αυτές. Στο πλαίσιο κάθε μίας από τις 24 δομές θα λειτουργεί μια ειδική επιτροπή που θα βασίζεται στη συμμετοχικότητα και θα αποτελείται από εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας, των περιβαλλοντικών οργανώσεων και της αυτοδιοίκησης και θα έχει ουσιαστική συμβολή στην πολιτική προστασίας των περιοχών.
Η στελέχωση του νέου σχήματος θα γίνει μέσω αξιολόγησης βάσει των κριτηρίων ΑΣΕΠ. Η βάση στελέχωσης των 24 ΜΔΠΠ θα είναι οι σημερινοί υπηρετούντες υπάλληλοι μετά από αξιολόγηση μέσω ΑΣΕΠ.
Περιοχές Natura
Μέσα σε κάθε προστατευόμενη περιοχή θα προβλέπονται από 1 έως 4 ζώνες κλιμακούμενης προστασίας, όπως συμβαίνει και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Συγκεκριμένα προβλέπονται:
* Ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης
* Ζώνη προστασίας της φύσης
* Ζώνη διαχείρισης οικοτόπων και ειδών
* Ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων
Σε κάθε ζώνη προβλέπονται οι επιτρεπόμενες και απαγορευόμενες δραστηριότητες βάσει των χρήσεων γης που ισχύουν για την πολεοδομία (π.δ. 59/2018).
Λαμβάνοντας υπόψη τις ρυθμίσεις αυτές, οι μελετητές που εκπονούν σε εθνικό επίπεδο τα σχετικά σχέδια για τις περιοχές Natura θα μπορέσουν με τρόπο συνεκτικό και μεθοδολογία ομοιόμορφη να καθορίσουν τους όρους και περιορισμούς δραστηριοτήτων κατά ζώνες εντός των προστατευομένων περιοχών.
Απόβλητα
Οσον αφορά στα μη επικίνδυνα απόβλητα, απλουστεύεται η υφιστάμενη διοικητική διαδικασία για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων. Κατ’ εξαίρεση σε έκτακτες περιπτώσεις και για λόγους εξυπηρέτησης δημοσίου συμφέροντος η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) γίνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατά παρέκκλιση των υφισταμένων προβλέψεων του ΠΕΣΔΑ. Παράλληλα, γίνεται υποχρεωτικό για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος να διαθέτουν καφέ κάδο, όπου υπάρχει σχετική υποδομή.
Για τα επικίνδυνα απόβλητα (αμίαντος) οι ιδιοκτήτες έχουν την υποχρέωση να μεριμνούν για ασφαλή συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων που βρίσκονται στο ακίνητό τους και να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα με σχετική άδεια.
Τέλος, όσον αφορά στα απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑEKK), για την έκδοση οικοδομικής άδειας προϋπόθεση είναι η σύναψη συνεργασίας με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ για την αποκομιδή των μπάζων.
Οσον αφορά την πλαστική σακούλα, όπως έχει ήδη γράψει ο «Ε.Τ.», το περιβαλλοντικό τέλος (0,09 ευρώ) που καταβάλλουν οι πολίτες θα αποδίδεται από εδώ και στο εξής για όλους τους τύπους. Μέχρι πρότινος, σούπερ μάρκετ χρησιμοποιούσαν σακούλες μεγάλες που εξαιρούνταν από την Οδηγία και δεν είχαν την υποχρέωση να δίνουν στο κράτος τα χρήματα, κάτι το οποίο πλέον αλλάζει.
