Ισχυρό μέτωπο υπέρ της διατήρησης των μπόνους του νέου Οικοδομικού Κανονισμού συγκροτούν ενόψει της εκδίκασης της υπόθεσης του ΝΟΚ στην Ολομέλεια την προσεχή Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, τεχνικές εταιρείες των οποίων τις οικοδομικές άδεις μπλόκαραν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Έξι συνολικά κατασκευαστικές εταιρείες (Παναγιώτης Σπυράκης και ΣΙΑ, ISV Τεχνική Κατασκευαστική, Νικόλαος Σαράντης και ΣΙΑ, Sigma Greentech Constructions και Μπίτσος Ντηβέλοπμεντ), μεταξύ των οποίων και η Ολλανδική Ten Briken με μεγάλη παρουσία στον τομέα της οικιστικής ανάπτυξης κατέθεσαν παρέμβαση την περασμένη Παρασκευή 4 Οκτωβρίου στο ΣτΕ αναπτύσσοντας μια σειρά επιχειρημάτων για τους λόγους που πρέπει να διατηρηθούν οι διατάξεις του Νέου Οικοδομικού κανονισμού στρεφόμενες κατά του δήμου Αλίμου, της ΚΕΔΕ αλλά και φορέων και κατοίκων της περιοχής που έχουν καταθέσει αιτήσεις ακύρωσης στο ΣτΕ οικοδομικών αδειών.
Οι εργοληπτικές εταιρείες στην παρέμβασή τους τονίζουν ότι ο ΝΟΚ ούτε παράγει πολεοδομικό σχεδιασμό, ούτε τον υποκαθιστά, ούτε καν τον τροποποιεί. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός πραγματοποιείται όπως τονίζουν και πρέπει να πραγματοποιείται σε τοπικό επίπεδο, μέσω ειδικών προεδρικών διαταγμάτων.
“Ο ΝΟΚ σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά ή τροποποιεί τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Οι χρήσεις γης, οι όροι αρτιότητας, οι συντελεστές δόμησης και όγκου, ο μέγιστος αριθμός ορόφων και το μέγιστο ύψος των κτιρίων καθορίζονται και πρέπει να καθορίζονται από το εκάστοτε ισχύον πολεοδομικό σχέδιο ή από προεδρικό διάταγμα όρων δόμησης» αναφέρουν.
Η φιλοσοφία
Σε άλλο σημείο οι τεχνικές εταιρείες επισημαίνουν ότι ο ΝΟΚ, ως νόμος του κράτους, που θεσπίστηκε το 2012, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, με τις πρώτες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής να κάνουν την εμφάνισή τους, ταυτόχρονα όμως με ήδη ανεπτυγμένα τεχνολογικά μέσα, περιλαμβάνει ρυθμίσεις σχετικά με την ανέγερση των κτιρίων, στοχεύοντας ταυτοχρόνως στην διασφάλιση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου, με άξονα την αειφόρο ανάπτυξη, έννοια που κατά την θέσπιση των περισσότερων πολεοδομικών σχεδίων που ισχύουν και των διαταγμάτων όρων δόμησης ήταν άγνωστη.
Για το λόγο αυτό, συμπληρωματικά όπως αναφέρεται προς τους εκάστοτε ισχύοντες όρους δόμησης, ο ΝΟΚ περιλαμβάνει μια σειρά κινήτρων για την ανέγερση κτιρίων που θα ανταποκρίνονται μεν στις αυξημένες απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου, μειώνοντας όσο το δυνατόν το ενεργειακό αποτύπωμα των κτιρίων.
Τα κίνητρα αυτά επιτρέπουν, κατ’ εξαίρεση και υπό συγκεκριμένες περιπτώσεις, την δυνατότητα προσαύξησης του ύψους ή του συντελεστή δόμησης, εφόσον τα κτίρια ανεγείρονται λαμβάνοντας υπόψιν φιλοπεριβαλλοντικά κριτήρια.
Το 2012 ο νομοθέτης ήταν σε θέση (και όφειλε) να λάβει υπόψιν του τα νέα πραγματικά δεδομένα και να συμμορφωθεί προς τις νέες κοινοτικές απαιτήσεις, προς το σκοπό διασφάλισης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και της αειφόρου ανάπτυξης.
Γιατί να διατηρηθεί ο ΝΟΚ
Η σπουδαιότητα της δημιουργίας περισσότερων πράσινων χώρων εντός των αστικών ιστών και της ενεργειακής αναβάθμισης είναι αδιαμφισβήτητη. Για το σκοπό αυτό, στον οικοδομικό κανονισμό συμπεριλήφθηκαν και τα συγκεκριμένα κίνητρα των άρθρων 10, 15 παρ. 8, 18 και 25, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα σύγχρονα κτίρια θα είναι όσο το δυνατόν πιο «φιλοπεριβαλλοντικά».
Οι τεχνικές εταιρείες παραθέτουν μία σειρά από πρόσθετους λόγους για την διατήρηση του ΝΟΚ όπως:
-Δεν μπορεί να τεθεί ζήτημα ευθείας αντίθεσης των διατάξεων του ΝΟΚ καθ’ αυτών στο άρθρο 24 του Συντάγματος.
Και αυτό γιατί οι επίμαχες διατάξεις δεν αφορούν παρά μόνο κίνητρα αύξησης της δόμησης ή του ύψους, στο πλαίσιο πάντα της αειφορίας και προς διασφάλιση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου.
– Η οικονομική ανάπτυξη του κράτους, η οποία παραδοσιακά στηρίζεται κυρίως (μεταξύ άλλων και) στην οικοδομική δραστηριότητα, πρέπει να συντρέχει με την διασφάλιση της κοινωνικής ανάπτυξης, χωρίς όμως τούτο να βαίνει εις βάρος του περιβάλλοντος Ο σεβασμός προς το περιβάλλον είναι πολυπαραγοντικός και δεν μπορεί να ταυτιστεί αποκλειστικά και μόνο με την διατήρηση του περιβαλλοντικού κεκτημένου, ειδικά υπό τις παρούσες, ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες, λόγω της κλιματικής κρίσης και φυσικά, όταν το περιβαλλοντικό αυτό κεκτημένο διαμορφώθηκε κυρίως από αποσπασματικούς και παρωχημένους όρους δόμησης (που έχουν θεσπιστεί ακόμη και με βασιλικά διατάγματα προς εκατονταετίας!) και πολεοδομικά σχέδια .
-Ο ΝΟΚ είναι ένα σύγχρονο νομοθέτημα, το οποίο λαμβάνει υπόψιν του τα νέα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά δεδομένα. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει ανάγκη από περισσότερο χώρο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι όλο και περισσότερες εταιρείες προάγουν την τηλεργασία, με αποτέλεσμα οι ενήλικες να παραμένουν όλο και περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Παράλληλα, οι νέοι στην Ελλάδα αποχωρούν σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία από την πατρική οικία τους. Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με τους σύγχρονους ρυθμούς και τάσεις της καθημερινής ζωής, καθιστούν απαραίτητη τη δημιουργία ευρύχωρων διαμερισμάτων. Ταυτόχρονα όμως, είναι απαραίτητη και η μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος των κτιρίων και η απελευθέρωση ακάλυπτων χώρων μέσα στα αστικά κέντρα.
Ο ΝΟΚ λαμβάνει υπόψιν του όλες αυτές τις παραμέτρους, σε συνδυασμό με το δεδομένο του αυξημένου κόστους κτιρίων που να συνδυάζουν όλες τις ανωτέρω απαιτήσεις. Με αυτό το σκεπτικό, έχουν θεσπιστεί οι επίμαχες εξαιρετικές διατάξεις περί κινήτρων.
Οι άλλοι φορείς
Στα περιβαλλοντικά και άλλα οφέλη του ΝΟΚ αναφέρεται με δική του παρέμβαση και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας που έχει πρωτοστατήσει στην διατήρηση των διατάξεων του ΝΟΚ. Τονίζει ότι τα κίνητρα που έχει θεσπίσει ο νόμος έχουν ως στόχο την οικειοθελή προσαρμογή των ιδιοκτητών και κατασκευαστών για την υιοθέτηση πρακτικών που βελτιώνουν το αποτύπωμα της δόμησης ενώ υπογραμμίζεται ότι τα κτίρια που χτίζονται εκμεταλλευόμενα τα μπόνους δόμησης του ΝΟΚ «κατασκευάζονται σε ήδη δομημένα οικόπεδα, αφού πρώτα κατεδαφιστούν παλαιά και ενεργοβόρα κτίρια». Επιπλέον, γίνεται αναφορά στα φυτεμένα δώματα «που έχουν πολλαπλά περιβαλλοντικά και ενεργειακά οφέλη», παραχωρώντας παράλληλα μέρος του οικοπέδου σε κοινή χρήση. Έτσι, σύμφωνα με το ΤΕΕ, «η αύξηση του συντελεστή δόμησης και του ύψους δεν αποτελεί εξ ορισμού επιβαρυντική για το φυσικό και οικιστικό περιβάλλον περίσταση».
Ο πρόεδρος της Ένωσης Κατασκευαστών Κτηρίων Ελλάδος κ. Δημήτρης Καψιμάλης έκρουσε πρόσφατα το καμπανάκι για τις συνέπειες που μπορεί να έχει μια αρνητική απόφαση του ΣτΕ. Μιλώντας σε συνέδριο, απήυθυνε έκκληση στον πρωθυπουργό για λύση προκειμένου κτίρια που κτίζονται ή έχουν χτιστεί με νόμιμες Οικοδομικές Άδειες κάνοντας χρήση του ΝΟΚ να μην θεωρηθούν αυθαίρετα. Εάν δεν βρεθεί λύση, όπως τόνισε, θα οδηγηθούμε σε πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας και επιστροφή της οικονομίας σε χαλεπούς καιρούς.
Το όχι της ΚΕΔΕ
Από την πλευρά της με παρέμβασή της στο ΣτΕ, ενόψει της δίκης, η ΚΕΔΕ εφιστά την προσοχή στην αντισυνταγματικότητα του νόμου καθώς όπως αναφέρει τα πολεοδομικά μεγέθη κάθε περιοχής πρέπει να προκύπτουν από τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Η Ένωση των δήμων τονίζει ότι μια τέτοια παρέμβαση μπορεί να σταθεί μόνο εφόσον προηγηθεί τεκμηριωμένη επιστημονική μελέτη, διαφορετικά στρεβλώνεται ο υφιστάμενος πολεοδομικός σχεδιασμός, αφού επιτρέπεται να ανεγερθούν μεγαλύτερα κτίρια από ότι αυτός ορίζει σε κάποια περιοχή.
Η ΚΕΔΕ αναφέρεται και στα δύο μέτρα και δύο σταθμά της ρύθμισης, επισημαίνοντας την απαλλαγή από τα μπόνους του ΝΟΚ των κηπουπόλεων Φιλοθέης, Ψυχικού και Εκάλης. Η ΚΕΔΕ θέτει το ερώτημα γιατί έπρεπε να εξαιρεθούν από μια οριζόντια εφαρμογή κινήτρων η οποία σύμφωνα με το ΥΠΕΝ είναι ευεργετική για τους οικισμούς της χώρας.
Η απόφαση της Ολομέλειας του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου η οποία αναμένεται ότι θα εκδοθεί στα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2025 (ανάλογα με το αν εκδικαστεί την Παρασκευή) είναι βαρύνουσας σημασίας για το μέλλον της κτηματαγοράς καθώς από την ετυμηγορία του ΣτΕ θα χαραχθεί η κόκκινη ή αντίστοιχα η πράσινη γραμμή (ανάλογα με την απόφαση) της οικοδομικής δραστηριότητας της χώρας.