Σε ευθεία παραβίαση των υποδείξεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, σχετικά με τα μπόνους του ΝΟΚ, προχωράει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Με τροπολογία που κατέθεσε αργά προχθές το βράδυ, ορίζει ότι δεν μπορούν να ανακληθούν από τις πολεοδομίες οι οικοδομικές άδειες που χρησιμοποίησαν τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) πριν από τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ. Η κίνηση αυτή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την παρέμβαση του ΣτΕ, που ζήτησε να ανακληθούν όσες άδειες δεν είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται έως τις 11 Δεκεμβρίου. Και αποδεικνύει για πολλοστή φορά την απαξίωση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου από το υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά και την αγωνία του να προστατεύσει τους κατασκευαστές κατοικιών, οι οποίοι όμως έχουν εκτεθεί σε κίνδυνο με τις επιλογές του υπουργείου.
Η τροπολογία, που κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα, έχει τον χαρακτήρα μεταβατικής ρύθμισης, αφού αφορά την περίοδο έως τη δημοσίευση της απόφασης της ολομέλειας του ΣτΕ. Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο Περιβάλλοντος αναστέλλει την έκδοση προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ (άρθρα 10, 11 παρ. 6, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25), τα οποία ανέφερε ρητά ότι κηρύσσει αντισυνταγματικά το ΣτΕ. Με το ίδιο σκεπτικό, το υπουργείο αναστέλλει και τις συνεδριάσεις των συμβουλίων αρχιτεκτονικής και πολεοδομικών θεμάτων, καθώς και των αντίστοιχων κεντρικών συμβουλίων (ΚΕΣΑ, ΚΕΣΥΠΟΘΑ), για θέματα, στις μελέτες των οποίων γίνεται χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ.
Οι ρυθμίσεις αυτές είναι στη σωστή κατεύθυνση, ακόμη κι αν το ΣτΕ κατέστησε σαφές ότι η ανακοίνωση της 11ης Δεκεμβρίου, με την οποία ακυρώνονται τα εν λόγω κίνητρα δόμησης, έχει νομική ισχύ ανάλογη με την απόφαση (δηλαδή δεν θα αλλάξει κάτι τον Ιανουάριο που θα εκδοθεί η απόφαση).
Στη συνέχεια, όμως, το υπουργείο επιλέγει να παρακάμψει την ανακοίνωση του ΣτΕ, με την οποία οριζόταν ότι θα πρέπει να ακυρωθούν και όσες οικοδομικές άδειες είχαν μεν εκδοθεί αλλά δεν είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται. Οπως προβλέπει η τροπολογία, «οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί κατ’ εφαρμογή των κινήτρων του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται από τη διοίκηση έως τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ». Περαιτέρω, αν κάποιες πολεοδομίες προχώρησαν μετά τις 11 Δεκεμβρίου στην ανάκληση τέτοιων αδειών, οι αποφάσεις τους είναι άκυρες («ανακαλούνται αυτοδικαίως»).
Με την παρακινδυνευμένη αυτή κίνηση, το υπουργείο επιχειρεί να δώσει χρόνο σε όσους έχουν εκδώσει οικοδομικές άδειες να προχωρήσουν σε έναρξη εργασιών πριν από την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ, με σκοπό να δημιουργηθούν τετελεσμένα.
Η ρύθμιση αυτή φαίνεται να έχει αποδέκτες τους δήμους, που είχαν παύσει την έκδοση αδειών με τα μπόνους του ΝΟΚ. «Είναι πραγματικά θλιβερό. Το ΥΠΕΝ υποστηρίζει απροκάλυπτα και με κάθε κόστος τους κατασκευαστές», εκτιμά ο δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης. «Το δημοτικό συμβούλιο θα λάβει απόφαση να ανακαλέσει τις άδειες και, αν η πολεοδομία υποχρεωθεί να μην εφαρμόσει την απόφαση αυτή, τότε θα προσφύγουμε στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια κατά του ελληνικού Δημοσίου. Αυτή η επίμονη συμπεριφορά είναι κάθε άλλο παρά καλόπιστη».
Προβληματισμός
Πώς όμως πιστοποιείται η έναρξη των εργασιών; Αυτό είναι το κύριο θέμα συζήτησης των μηχανικών που ασχολούνται με τον χώρο της οικοδομής. «Παλαιότερα γινόταν αναγγελία της έναρξης εργασιών στην υπηρεσία δόμησης, αυτό όμως έχει καταργηθεί», λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Πετρόπουλος, πρόεδρος της ομοσπονδίας των μηχανικών του Δημοσίου (ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ). «Σήμερα αυτό αποδεικνύεται με την ειδοποίηση προς την οικεία εφορία αρχαιοτήτων, στις περιοχές όπου αυτό απαιτείται (όπως στον Δήμο Αθηναίων). Ή με την πληρωμή ενσήμων στους εργαζομένους μέσω ΕΦΚΑ. Ομως, η δήλωση αυτή γίνεται συνήθως στο τέλος του μήνα και επομένως μπορεί να γίνει και ετεροχρονισμένα. Ενα άλλο έγγραφο είναι η ειδοποίηση προς το τοπικό αστυνομικό τμήμα για την τοποθέτηση εργοταξιακής περίφραξης. Ο ελεγκτής δόμησης έρχεται πολύ αργότερα στην πορεία των εργασιών. Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, λ.χ. τιμολόγια εκσκαφής, μπορεί να εκδοθεί ετεροχρονισμένα, άρα είναι επισφαλές».
Σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, η νέα ρύθμιση του ΥΠΕΝ είναι προβληματική. «Τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τον ΝΟΚ οφείλονται σε κακή νομοθέτηση του υπουργείου Περιβάλλοντος και στο ότι άφησαν την υπόθεση να σέρνεται για χρόνια. Οσον αφορά το ΣτΕ, θα ήταν καλύτερα να είχε προχωρήσει απευθείας στην έκδοση της απόφασης, γιατί δίνει έδαφος στο ΥΠΕΝ γι’ αυτές τις νομοθετικές αλχημείες. Σε κάθε περίπτωση, όλη η πίεση θα μεταφερθεί στους υπαλλήλους των υπηρεσιών δόμησης, που θα κληθούν να παραβιάσουν τις υποδείξεις του ΣτΕ».