Η απουσία Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ και ο τρόπος που αυτό μελετάται εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχίες στην αγορά την ώρα που η χώρα έχει θέσει στόχους επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης.
Σήμερα, σχεδόν το 46% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού στη χώρα μας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές και αυτό το μερίδιο θα ξεπεράσει το 80% το 2030 και για αυτό χρειάζονται νέες επενδύσεις, όπως έχουν επανειλημμένως αναφέρει παράγοντες της αγοράς. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο έχει πάρει παράταση μέχρι την άνοιξη του 2024 κάτι που σημαίνει ότι για έναν ακόμη χρόνο θα παραμείνει θολό το τοπίο δυναμιτίζοντας τις επενδύσεις και ενισχύοντας τις στρεβλώσεις στην αγορά.
Όπως επεσήμαναν εκπρόσωποι της ΕΛΕΤΑΕΝ και του ΕΣΗΑΠΕ μιλώντας στους δημοσιογράφους, βασική προϋπόθεση για να εκπληρώσουν τον στόχο τους οι ΑΠΕ είναι να υπάρξει ένα ισορροπημένο μείγμα (60% αιολικά-40% φωτοβολταϊκά όπως προτείνουν) το οποίο θα προκύψει με την κατάλληλη κατανομή του χώρου και την επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης.
Ως προς την κατανομή του χώρου μάλιστα, σημείωσαν ότι αντί να εξεταστεί πρωτίστως πόσες ΑΠΕ είναι αναγκαίες, εξετάζεται πρώτα το που θα γίνουν οι περικοπές και οι απαγορεύσεις.
Στο ίδιο πλαίσιο, επεσήμαναν ότι το αδειοδοτικό πλαίσιο πρέπει να ενσωματώσει πλήρως και στην ουσία τους -και όχι μόνο στο γράμμα – τις σαφείς προτεραιότητες (ΑΠΕ-Αποθήκευση) και τις αναλυτικές προβλέψεις του REPowerEU. Το βασικό εργαλείο για την εξέταση ενός συγκεκριμένου έργου Α.Π.Ε. είναι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Τα δεδομένα άλλων, πιο γενικών μελετών, όπως είναι οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), πρέπει να αξιοποιούνται και να λαμβάνονται υπόψη από τις ΜΠΕ, αλλά αυτές οι γενικές μελέτες (όπως οι ΕΠΜ) δεν μπορεί να ορίζουν τεράστιες ζώνες a priori αποκλεισμών. Γι’ αυτό οι υπό διαβούλευση ΕΠΜ πρέπει να αναθεωρηθούν.
Επιπλέον, ο ΕΣΗΑΠΕ και η ΕΛΕΤΑΕΝ ανέφεραν πως καθ’ όλο το προηγούμενο διάστημα εμφανίζονταν μελέτες, κρατικές πρωτοβουλίες ή και αποφάσεις σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με τυφλούς οριζόντιους αποκλεισμούς εκτεταμένων περιοχών όπως π.χ. η πρωτοβουλία για τα «Απάτητα Βουνά». Σημείωσαν επίσης ότι οι αποφάσεις για τους στόχους διατήρησης των προστατευόμενων περιοχών -αν και αναγκαίες- εκδόθηκαν χωρίς διαβούλευση και χωρίς δεδομένα.
Παράλληλα, επεσήμαναν πως οι τοπικές κοινωνίες υπόκεινται σε συνεχή παραπλάνηση και παραπληροφόρηση και πρόσθεσαν πως η ελληνική πολιτεία δεν έχει φροντίσει να εξηγήσει η ίδια, απλά και συστηματικά, τα οφέλη για την κοινωνία που προκύπτουν από την εγκατάσταση των αιολικών πάρκων, ούτε έχει εξασφαλίσει ακόμα την έγκαιρη και τακτική πληρωμή των ανταποδοτικών τελών στους κατοίκους των κοινοτήτων που φιλοξενούν τα αιολικά πάρκα.
Η επίλυση των ζητημάτων της αδειοδότησης και της χωροθέτησης κρίνονται επείγουσες καθώς, όπως σημείωσαν οι δύο φορείς, οι ΑΠΕ αποτελούν μονόδρομο και το μότο είναι «δυναμική ανάπτυξη των ΑΠΕ με σεβασμό στο περιβάλλον και όχι το ανάποδο». Η αιολική ενέργεια είναι πολέμιος της κλιματικής κρίσης και θα βοηθήσει στην προστασία της βιοποικιλότητας, όπως σημείωσαν.
Που πρέπει να αναπτυχθούν αιολικά πάρκα
Σημειώνεται ότι σε εκδήλωση που είχε διοργανώσει η ΕΛΕΤΑΕΝ πριν από λίγο καιρό είχε τονιστεί η ανάγκη ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας σε όλη την Ελληνική επικράτεια: στο ηπειρωτικό σύστημα, σε νησιά, σε βραχονησίδες, σε θαλάσσια αιολικά πάρκα κλπ. Στο ίδιο πλαίσιο, υποστηρίχθηκε και η χρησιμότητα ανάπτυξης έργων ακόμα και σε περιοχές χαμηλότερου αιολικού δυναμικού καθώς η γεωγραφική διασπορά των αιολικών συνεισφέρει μεταξύ άλλων στη μεγιστοποίηση της απορρόφησης ενέργειας με ελαχιστοποίηση των περικοπών.
