Η αδειοδότηση αιολικών σταθμών στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από παρατυπίες, με τις αρχές συχνά να αγνοούν νομοθετικές ασυμβατότητες ή να αποδέχονται ανεπαρκείς μελέτες. Στην περίπτωση του Αιολικού Σταθμού «ΓΙΔΟΒΟΥΝΙ» στην περιοχή NATURA των Βαρδουσίων, το ΥΠΕΝ εξέδωσε θετική γνωμοδότηση βασισμένη σε ανύπαρκτα στοιχεία πεδίου. Αυτή η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις, που ζητούν άμεση επίσημη αντίδραση του ΥΠΕΝ για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Τι αναφέρουν σε κοινό δελτίο τύπου η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και η “Καλλιστώ”
Είμαστε «συνηθισμένοι» σε πολλών ειδών παρατυπίες και μεθοδεύσεις κατά τις διαδικασίες αδειοδότησης Αιολικών Σταθμών από τους φορείς της Διοίκησης, προκειμένου τα έργα τελικά να λάβουν έγκριση: στις περισσότερες περιπτώσεις, οι αρχές είτε αγνοούν εξόφθαλμες ασυμβατότητες των μελετών με το θεσμικό – νομοθετικό πλαίσιο, είτε αποδέχονται αυτούσια τα συμπεράσματα των μελετών των έργων, ακόμα κι αν οι επιπτώσεις έχουν προκλητικά και εμφανώς υποεκτιμηθεί. Η επίκληση, ωστόσο, ανύπαρκτων στοιχείων, προκειμένου να υποστηριχθεί ότι η μελέτη ενός έργου συμμορφώνεται με τη νομοθεσία και τελικά να αδειοδοτηθεί, είναι κάτι πραγματικά εξωφρενικό!
Δυστυχώς, μέχρι και αυτό το πρωτοφανές συνέβη σε γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας (ΔΔΦΠΒ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τον Αιολικό Σταθμό «ΓΙΔΟΒΟΥΝΙ», εντός της περιοχής NATURA (Ζώνη Ειδικής Προστασίας) «Όρη Βαρδούσια», που υπογράφεται από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής. Η υπόθεση συνοπτικά έχει ως εξής:
- Η εταιρεία PK ENERGY IKE (θυγατρική της πολύ «γνωστής» KIEFER) υπέβαλε φάκελο αδειοδότησης για Αιολικό Σταθμό ισχύος 11,7 MW, εντός της περιοχής NATURA – ΖΕΠ των Βαρδουσίων, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας (2022).
- Η μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) του έργου είχε σοβαρές ελλείψεις και ανεπάρκειες, με κυριότερη το ότι οι ημερομηνίες διεξαγωγής των αναφερόμενων «εργασιών πεδίου» είναι τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2021, δηλαδή σε τελείως άκυρη περίοδο, που φυσικά είναι ασύμβατη με τις προδιαγραφές που ορίζει η νομοθεσία.
- Όπως είναι αναμενόμενο, η αρμόδια Μονάδα Διαχείρισης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. στέλνει αρνητική γνωμοδότηση, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων το γεγονός ότι η ΕΟΑ δεν είναι συμβατή με τις προδιαγραφές της νομοθεσίας (οι οποίες έπρεπε να γίνουν κατ’ ελάχιστο την περίοδο Μάρτιο – Ιούνιο).
- Κι ενώ δεν έχει υπάρξει η παραμικρή εξέλιξη σχετικά με το έργο για περίπου ενάμιση χρόνο, τον Ιούνιο του 2024 η ΔΔΦΠΒ του ΥΠΕΝ στέλνει θετική υπό όρους γνωμοδότηση για το έργο, με τη σημείωση πως η ΕΟΑ είναι συμβατή με τη νομοθεσία, καθώς «έχουν γίνει εργασίες πεδίου και την περίοδο Μάρτιο – Ιούνιο 2023». Μόνο που αυτές οι εργασίες πεδίου δεν εμφανίζονται πουθενά: στην καρτέλα του έργου στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (ΗΠΜ) δεν υπάρχει κανένα αρχείο επικαιροποιημένης ΕΟΑ ή οποιοδήποτε σχετικό άλλο αρχείο, ενώ μετά και από επικοινωνία της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση επιβεβαιώθηκε ότι δεν έχουν υποβληθεί νέα στοιχεία εργασιών πεδίου!
Με λίγα λόγια, η κρίσιμη για την αδειοδότηση του έργου θετική γνωμοδότηση του ΥΠΕΝ στηρίζεται σε στοιχεία «φάντασμα», που δεν εμφανίζονται πουθενά! Το εξωφρενικό της υπόθεσης είναι ότι, μερικές εβδομάδες αργότερα, γνωμοδότησε θετικά (λαμβάνοντας υπόψη, φυσικά, την κρίσιμη γνωμοδότηση του ΥΠΕΝ) και το Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) Στερεάς Ελλάδας: η απόφαση πάρθηκε κατά πλειοψηφία με τη διπλή ψήφο του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ως Προέδρου του Συμβουλίου) και της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας! Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι αρνητικές γνωμοδοτήσεις έχουν δώσει και οι αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες.
Κι ενώ ευελπιστούσαμε –αφελώς– πως ο έγκαιρος εντοπισμός της παρατυπίας στη γνωμοδότηση του ΥΠΕΝ θα αποτρέψει την Αποκεντρωμένη Διοίκηση από την έκδοση μίας απόλυτα παράνομης και ντροπιαστικής αδειοδότησης, όπως σημειώναμε με κοινή επιστολή οι οργανώσεις Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και ΚΑΛΛΙΣΤΩ στις 25/10, στις 20 Νοεμβρίου αναρτήθηκε κανονικότατα, σαν να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα, η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου!
Είναι πλέον εμφανές ότι όλες οι αδειοδοτούσες αρχές, με την υποστήριξη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι αποφασισμένες να μην αφήσουν το «μικροεμπόδιο» της νομιμότητας να σταματήσει κανένα έργο αιολικής ενέργειας σε προστατευόμενη περιοχή και ποντάρουν στο ότι θα υπάρξει κόπωση και οικονομική αδυναμία για την άσκηση νομικών ενεργειών από όσους πλήττονται από τις πράξεις τους! Τους διαβεβαιώνουμε ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί και απαιτούμε άμεσα επίσημη αντίδραση του ΥΠΕΝ για ένα γεγονός που, όχι μόνο το εκθέτει ανεπανόρθωτα, αλλά και διογκώνει συνολικά τη δυσπιστία του κοινού για τη νομιμότητα των ενεργειών του, σε σχέση με την περιβαλλοντική αδειοδότηση την οποία έχει ρίξει το ίδιο το ΥΠΕΝ στα τάρταρα.
