Δρ. Σπύρος Παπαευθυμίου
Σε περιόδους οξείας και παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε εδώ και ένα χρόνο, αποκτά τεράστια σημασία και αξία η έννοια της εξοικονόμησης ενέργειας.
Ενεργειακοί αναλυτές υπογραμμίζουν τη σημασία της εξοικονόμησης ως πιο πρόσφορο μέσο σε σχέση με τις επιδοτήσεις για την άμεση, και με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, αντιμετώπιση της κρίσης. Είναι γεγονός ότι οι επιδοτήσεις διατηρούν τη ζήτηση σε υψηλά επίπεδα και έχουν ένα βραχυπρόθεσμο όφελος για τον καταναλωτή.
H αξία της εξοικονόμησης ενέργειας έχει αποδειχτεί πολλές φορές στο παρελθόν. Στην πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970 η Ευρώπη και οι ΗΠΑ εφάρμοσαν τέτοια μέτρα, ενώ ανάγκασαν τις βιομηχανίες τους να υιοθετήσουν πιο ενεργειακά αποδοτική παραγωγή, κάτι που οδήγησε μακροπρόθεσμα και σε ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα.
Η εξοικονόμηση ενέργειας βρίσκεται έντονα πια στον ενεργειακό διάλογο, δυστυχώς σαν ένα επείγον μέτρο αντιμετώπισης της μείωσης των ροών φυσικού αερίου και του διαφαινόμενου δύσκολου χειμώνα. Οι έκτακτες παρεμβάσεις που έχουν ανακοινωθεί στην Γερμανία αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και έχουν προσδώσει αρνητικό χαρακτήρα στην προσπάθεια αυτή. Η υποχρεωτική εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης πρέπει να μετατραπεί σε μακροχρόνια πολιτική και κουλτούρα, όπως προβλέπει και το REPowerEU.
Λύσεις όπως η θερμομόνωση στις κατοικίες, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες, τα φωτοβολταϊκά σε στέγες, οι αντλίες θερμότητας και οι λύσεις αποθήκευσης (π.χ. μπαταρίες) αποτελούν επενδύσεις που με τις τρέχουσες τιμές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου μπορούν να αποπληρωθούν πολύ πιο γρήγορα σε σύγκριση με το παρελθόν, ελαφρύνοντας παράλληλα το βάρος για τον καταναλωτή από την πρώτη μέρα λειτουργίας τους.
Παράλληλα, οι λύσεις αυτές αποτελούν σημαντικό εργαλείο και σε κρατικό επίπεδο, αφού εξομαλύνουν τη ζήτηση για ενέργεια συνολικά, βοηθούν το σύστημα ηλεκτρισμού να ανταπεξέλθει στις πιέσεις, παρέχουν υπηρεσίες στο δίκτυο, απανθρακοποιούν την παραγωγή ενέργειας συμβάλλοντας στους εθνικούς στόχους και παράγουν εγχώριες θέσεις εργασίας.
Θα πρέπει να επισημάνουμε σε αυτό το σημείο ότι το κόστος των παραπάνω τεχνολογιών έχει μεν αυξηθεί σε σχέση με την περίοδο πριν την κρίση (εξαιτίας του κόστους υλικών, μεταφοράς κτλ.), αλλά υπολείπεται κατά πολύ σε σχέση με το κόστος που έχει η μη εφαρμογή λύσεων εξοικονόμησης.
Στην Ελλάδα, τα προγράμματα και οι πολιτικές που εφαρμόζονται (Εξοικονομώ, Αντικατάσταση ηλεκτρικών συσκευών) είναι προς την σωστή κατεύθυνση, πρέπει να συνεχισθούν, να ενταθούν και να διευρυνθούν σε περισσότερους επιλέξιμους πολίτες και επιχειρήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, το μείζον θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας και της ενεργειακής κρίσης θα απασχολήσει έντονα τον ενεργειακό διάλογο, με το 17ο IAEE European Energy Conference που διοργανώνεται για πρώτη φορά στην χώρα μας στις 21-24 Σεπτεμβρίου από την Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (ΗΑΕΕ) να φιλοξενεί πληθώρα Ελλήνων και ξένων ειδικών, στελεχών και ακαδημαϊκών σε ένα ευρύ φάσμα θεματικών πυλώνων για την ενεργειακή μετάβαση, τη γεωπολιτική, την ενεργειακή ασφάλεια, την εξοικονόμηση ενέργειας και το μέλλον των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα.
– Ο Δρ. Σπύρος Παπαευθυμίου είναι Πρόεδρος ΗΑΕΕ , Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης
