Ανοιχτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό της χώρας έστειλε ο Γενικός Διευθυντής του γραφείου μας, Νίκος Χαραλαμπίδης, σχετικά με τα προτεινόμενα φορολογικά κίνητρα του Υπουργείου Οικονομικών για ενίσχυση των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια. Eκφράζουμε τον προβληματισμό της σχετικά με την αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων προτάσεων, τα οποία απέχουν πολύ από τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για αποτελεσματικά φορολογικά κίνητρα σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας.

Eκφράζουμε επίσης την έντονη ανησυχία της ότι ο εκσυγχρονισμός και η έγκαιρη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας σε μία οικονομία μηδενικού άνθρακα τα επόμενα 20 χρόνια θα παραμείνει ευσεβής πόθος, εφόσον δεν στηριχθεί έμπρακτα από το Υπουργείο Οικονομικών.


Προς: Πρωθυπουργό Ελλάδας
Θέμα: Φορολογικά κίνητρα για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,

Με έκπληξη ενημερωθήκαμε ότι η δέσμευσή σας για ουσιαστικά φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση των επενδύσεων ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος, εν τέλει εξελίχθηκε σε μία πρόταση από το Υπουργείο Οικονομικών για έκπτωση φόρου μόνο για τις σχετικές υπηρεσίες και όχι για το σύνολο της επένδυσης.

Καταρχάς, ένα τέτοιο μέτρο είναι βέβαιο ότι δεν προσφέρει ουσιαστικό κίνητρο για επενδύσεις στα εκατομμύρια αμόνωτα κτίρια που επειγόντως χρήζουν ενεργειακής αναβάθμισης. Από ό,τι φαίνεται, ο ελληνικός λαός θα παραμείνει όμηρος γραφειοκρατικών και περιορισμένης αποτελεσματικότητας προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης που αφορούν σε λίγες δεκάδες χιλιάδες κτίρια, όπως το Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον. Παρόμοια προγράμματα περιοδικών ενισχύσεων μάλλον περισσότερα προβλήματα δημιουργούν στην αγορά (αναθέρμανση/πάγωμα αγοράς, υπερτιμολογήσεις, ξαφνικές προσλήψεις/απολύσεις υπαλλήλων κα) παρά λύνουν.

Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία 2018/844 [1], η χώρα μας θα πρέπει να εκπονήσει και να υλοποιήσει Στρατηγικό Σχέδιο για έναν κτιριακό τομέα χωρίς άνθρακα ως το 2050.

Ωστόσο, αυτό που πραγματικά προβληματίζει από αυτήν την εξέλιξη είναι ότι το Υπουργείο Οικονομικών δεν φαίνεται να κατανοεί:

  • την αναγκαιότητα για τον γρήγορο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας σε οικονομία μηδενικών εκπομπών στα επόμενα 20-25 χρόνια. Προφανώς, αγνοούνται και τα τεράστια αναπτυξιακά οφέλη από την ενεργειακή μετάβαση.
  • ότι τα φορολογικά κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας λειτουργούν και ως εισοδηματικό εργαλείο, με την έννοια ότι μπορούν να επιστρέψουν περισσότερα χρήματα στον κρατικό κουμπαρά από ό,τι προσφέρονται με μορφή επιδότησης. Πολλές σχετικές μελέτες αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.[2]

Κ. Πρωθυπουργέ, στην πρόσφατη παρουσία σας στη Διάσκεψη για το Κλίμα στην Νέα Υόρκη αναφερθήκατε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ως βασική προτεραιότητα της κυβέρνησής σας. Ο μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας σε μία οικονομία μηδενικών εκπομπών είναι εκ των ων ουκ άνευ, τόσο για την προστασία του ελληνικού λαού από την κλιματική και ενεργειακή κρίση όσο και για τον εν γένει εκσυγχρονισμό της οικονομίας. Αποτελεί, αναμφισβήτητα, μία τεράστια πρόκληση για όλη την ελληνική κοινωνία.

Εκφράζουμε τον φόβο ότι αυτή η πρόκληση θα μείνει αναπάντητη εφόσον δεν υποστηριχθεί έμπρακτα από το βασικότερο υπουργείο της χώρας.

Με εκτίμηση

Νίκος Χαραλαμπίδης

Γενικός Διευθυντής Ελληνικού Γραφείου της Greenpeace


Σημειώσεις

[1] Δες εδώ την Κοινοτική Οδηγία 2018/844.

[2] Για παράδειγμα, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ εδώ