Του Στρατή Καλογρίδη
Βλέποντας στον Τύπο τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του προέδρου της Microsoft Μπράντ Σμίθ για τη μεγάλη και άμεση επένδυση 1 δισ. της Microsoft στην Ελλάδα, αναρωτήθηκα αν η Λέσβος θα ήταν σε θέση ποτέ να αξιοποιήσει τέτοιου είδους δράσεις, για να ανακάμψει από τα εξωγενή, κυρίως, δεινά που την περιβάλλουν (προσφυγικό/μεταναστευτικό, τουρκική προκλητικότητα κλπ.) και ποιος θα ήταν ο τρόπος αυτός.
Δεν είναι στις προθέσεις μου να υποβαθμίσω όλες τις μέχρι τώρα φιλότιμες προσπάθειες όλων των θεσμικών φορέων για δράσεις στην κατεύθυνση της ανάπτυξης, πολύ φοβάμαι όμως πως δεν επαρκούν και αργά, αλλά σταθερά, το νησί θα “μαραζώνει”. Κάνω μια προσπάθεια με αυτές εδώ τις σκέψεις να δω τα πράγματα “έξω από το κουτί”, με σκοπό να ξεφύγουμε από τη λογική της διαχείρισης της μιζέριας, που μόνο τοξικότητα στον Λεσβιακό λαό παράγει.
Η Λέσβος χρειάζεται ένα αναπτυξιακό-επενδυτικό ΣΟΚ!!! Ένα reset, που θα γίνει σε συνεργασία των τοπικών θεσμικών φορέων και της κεντρικής κυβέρνησης, αλλά και με τη σύμφωνη γνώμη των ευρωπαϊκών θεσμών (καιρός να δείξουν και αυτοί έμπρακτα την αλληλεγγύη τους όχι μόνο στα λόγια), για την υιοθέτηση ισχυρών τοπικών φορολογικών πολιτικών και κινήτρων, που θα την θωρακίζουν ουσιαστικά και πολύπλευρα.
Και εξηγούμαι…
Αφού έτυχε στη Λέσβο, λόγω της θέσης της, να βρίσκεται στο σημείο που ενώνει τα δύο άκρα Δύσης και Ανατολής και να αποτελεί το σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών, θα πρέπει να στηριχθεί με κάθε μέσο για να μπορέσει να μείνει ζωντανή και να επιτελέσει τον ρόλο που της έλαχε από την θέση της στον γεωπολιτικό χάρτη.
Η στήριξη αυτή, εκτός από εθνική, θα πρέπει να είναι και διεθνής και δεν μπορεί να γίνεται με ευχολόγια, παρά μόνο με ισχυρή τεχνοκρατική προσέγγιση. Ένας σύγχρονος και με προοπτική τρόπος θα μπορούσε να είναι η προσέλκυση ξένων κεφαλαίων για επενδύσεις ειδικού τύπου, που εστιάζουν στην καινοτομία, στην έρευνα και ανάπτυξη (R&D) και στην εκμετάλλευση της διανοητικής ιδιοκτησίας, το λεγόμενο Intellectual Property (IP) ή με άλλα λόγια αυτό που λέμε κεφαλαιοποίηση της γνώσης.
Και ως γνωστόν το κεφάλαιο για να ταξιδέψει και να εγκατασταθεί στο οποιοδήποτε μέρος θέλει κίνητρα. Ισχυρά φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στο νησί, με τη δημιουργία μονάδων κοινών υπηρεσιών (shared services), έτσι ώστε διεθνείς όμιλοι εταιρειών (είτε μέσω των θυγατρικών των, είτε μέσω συνδεδεμένων ελληνικών εταιρειών στο πλαίσιο συμβάσεων υπηρεσιών R&D) να αυξήσουν την ερευνητική τους δραστηριότητα για την παραγωγή IP με στόχο την παγκόσμια αξιοποίηση του.
Ο νόμος 4608/2019 είναι ένα από τα εργαλεία που θα μπορούσε να κάνει πράξη άμεσα τα παραπάνω, αφού εισάγει σημαντικά κίνητρα για την προσέλκυση μεγάλων και εμβληματικών επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας μας. Με τις κατάλληλες προσθήκες και τροποποιήσεις στον νόμο, που να δίνει πρόσθετα ειδικού τύπου ισχυρά κίνητρα, (πχ. Σταθερό πολύ χαμηλό φορολογικό συντελεστή για 20 χρόνια, πρόσθετα κίνητρα για προσλήψεις δυναμικού που θα ζουν και θα εργάζονται στο νησί, ταχύτατες αδειοδοτήσεις, δημιουργία υποδομών υποστήριξης κλπ.) για τέτοιου είδους επενδύσεις στο νησί της Λέσβου και χωρίς να παραβιάζονται κατ’ ανάγκη οι κανονισμοί περί κρατικών ενισχύσεων, θα δημιουργούταν οι προϋποθέσεις για ένα αναγκαίο αναπτυξιακό-επενδυτικό ΣΟΚ!!!
Με άλλα λόγια η θωράκιση του νησιού έναντι των γνωστών και προαναφερθέντων σοβαρότατων κινδύνων μπορεί να επιτευχθεί και με άλλους, πιο ευέλικτους και έξυπνους, τρόπους. Άλλωστε, το κεφάλαιο γνωρίζει πολύ καλά πώς να προστατεύει τις επενδύσεις του όταν αυτές απειλούνται.
Η Λέσβος με τις παραπάνω προϋποθέσεις θα μπορούσε να καταστεί μια διεθνής βιομηχανία εντάσεως τυποποιημένης διανοητικής ιδιοκτησίας (IP).
Και ας ξεκινήσουμε από τη Μόρια, κάνοντας πράξη τη ρήση “η κρίση να αποτελέσει μια νέα ευκαιρία”. Να μετατραπεί (μέσω χωροθέτησης σε ενιαία έκταση), σε ένα διεθνές επιχειρηματικό Cluster Τεχνολογίας, Καινοτομίας, Έρευνας & Ανάπτυξης, που θα χρησιμοποιείται από διεθνείς επιχειρήσεις, που θα θελήσουν να αξιοποιήσουν τα παραπάνω κίνητρα για να επενδύσουν στο νησί.
Επιπρόσθετα να αποτελέσει έναν από τους Ευρωπαϊκούς Κόμβους Ψηφιακής Καινοτομίας, (European Digital Innovation Hubs – EDIHs), που έχουν ως σκοπό την ενίσχυση των δυνατοτήτων της ΕΕ στους τομείς της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων (HPC), της τεχνητής νοημοσύνης (AI), της κυβερνοασφάλειας (cyber security), της ανάπτυξης προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων (digital skills) και του ψηφιακού μετασχηματισμού της δημόσιας διοίκησης και της διαλειτουργικότητας. Η σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υποβολή προτάσεων για την επιλογή των Ευρωπαικών Κόμβων Ψηφιακής Καινοτομίας βρίσκεται εδώ.
Το ανθρώπινο δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης υπάρχει και είναι ανεξάντλητο και η εξ αποστάσεως εργασία βοηθά σήμερα όσο τίποτα άλλο για να πλαισιωθούν οι τοπικά εργαζόμενοι, με τους άλλους που βρίσκονται διασκορπισμένοι σε οποιαδήποτε σημεία του κόσμου για την παραγωγή κοινών R&D projects και της αξιοποίησης του IP (λογισμικό κλπ.).
Σκεφτείτε πόσοι φοιτητές που θα σπουδάσουν στο νησί (την έδρα του Πανεπιστημίου Αιγαίου) και θα αγαπήσουν αυτό τον υπέροχο τόπο, θα θελήσουν αξιοποιώντας την ευκαιρία που θα τους δίνεται να συνεχίσουν την επαγγελματική τους καριέρα στο νησί. Ενδεχομένως δε η παράλληλη ίδρυση ειδικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο νησί, που θα δέχεται και ξένους φοιτητές, θα ενίσχυε σημαντικά την προσπάθεια αυτή.
Να γιατί αναφέρθηκα στην ανάγκη για ένα ψηφιακό αναπτυξιακό/επενδυτικό ΣΟΚ!!! Πολλές φορές μέσα από την προσήλωση μας στην επίλυση προβλημάτων χάνουμε τον στόχο και την μεγάλη εικόνα και καταλήγουμε να διαχειριζόμαστε την μιζέρια.
Αυτό το νησί, με την ιστορία του, τις τέχνες και τον πολιτισμό του, τους ανθρώπους που γέννησε, δεν μπορεί να έχει αυτή την τύχη. Αξίζει ένα πολύ καλύτερο μέλλον.
Γι’ αυτό το ΜORIA, από ένα brand δυστυχίας και μιζέριας, θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα εμβληματικό επιχειρηματικό cluster καινοτομίας, έρευνας και ανάπτυξης με το όνομα: Motivational Research & Innovation Association
Για σκεφτείτε το…
* Ο κ. Στρατής Καλογρίδης είναι Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός, Director, επικεφαλής της επιχειρηματικής μονάδος Δημόσιου & των Προϊόντων λογισμικού της εταιρείας UniSystems SMSA, Quest Group.
