Για τον κίνδυνο «ξαφνικού θανάτου» στα τεχνικά έργα, δημόσια και ιδιωτικά προειδοποιούν οι εργοληπτικές εταιρίες, οι οποίες ακόμα αναμένουν την εφαρμογή του Ενιαίου Συστήματος Τιμολόγησης, την ώρα που οι τιμές των υλικών έχουν εκτοξευτεί στα ύψη και το μισθολογικό κόστος βρίσκεται επίσης σε τροχιά ανόδου δεδομένης και της συρρίκνωσης της προσφοράς εργατικών χεριών.
Για το ζήτημα έστειλε κατεπείγουσα επιστολή στην ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιριών (ΣΑΤΕ) επισημαίνοντας τον κίνδυνο μπλακ άουτ στα εργοτάξια: «Οι περισσότερες τεχνικές εταιρίες βρίσκονται χωρίς δική τους ευθύνη μπροστά στο ενδεχόμενο να μην μπορούν να εκπληρώσουν τις οικονομικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει και να εκτελέσουν ομαλά τις συμβάσεις τους», αναφέρουν προσθέτοντας ότι εξαιτίας και «της λειψής τραπεζικής χρηματοδότησης των εταιρειών υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα έργα να διακοπούν προσωρινά ή οριστικά».
Ο ΣΑΤΕ στην επιστολή του υπογραμμίζει ότι η ελληνική εργοληπτική επιχειρηματικότητα εξακολουθεί να βιώνει μια «συστηματική απαξίωση από την Πολιτεία ιδιαίτερα κατά τα πιο πρόσφατα έτη και αυτό παρά την πανθομολογούμενη σημαντικότητά της στην επιτεξη των κυβερνητικών οικονομικών στόχων της διατηρήσιμης και βιώσιμης ανάπτυξης της οικονομίας».
Οι εργολήπτες τονίζουν ότι παρά το γεγονός ότι τα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο είχαν αναδειχθεί ήδη από την πρώτη ενημερωτική συνάντηση με τη νέα ηγεσία του υπουργείου τον περασμένο Αύγουστο, διαπιστώνεται μια στασιμότητα στην λήψη αποφάσεων και ενεργειών, «συνθήκη που δεν συνάδει με τον επείγοντα και σημαντικό χαρακτήρα των προβλημάτων», όπως αναφέρουν.
Τα μεγάλα προβλήματα του κλάδου
Μείζον ζήτημα για τον τεχνικό κλάδο αποτελούν οι μεταβολές τιμών κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων έργων. O Σύνδεσμος επισημαίνει στην επιστολή του πως εδώ και πολλά χρόνια έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το αδιέξοδο στον κλάδο μελέτης και κατασκευής δημοσίων έργων στη χώρα από την έλλειψη ενός συστηματικού και αξιόπιστου μηχανισμού σύνταξης προϋπολογισμών και αναθεώρησης των συμβάσεων δημοσίων έργων. «Κατά τα πιο πρόσφατα έτη και συγκεκριμένα από το 2020 και μετά τονίζουμε σε κάθε ευκαιρία την αναγκαιότητα παραγωγικής λειτουργίας του Ενιαίου Συστήματος Τιμολόγησης και Τεχνικών Προδιαγραφών Έργων και Μελετών, τo οποίο, παρότι θεσπίστηκε μετά από αιτήματα του εργοληπτικού κλάδου τον Μάρτιο του 2021, δεν έχει ακόμη λειτουργήσει αφού χρειάστηκε αφενός να περάσουν 13 μήνες για να εκδοθεί η προβλεπόμενη από το νόμο ΚΥΑ και μέχρι και σήμερα, δηλαδή 18 μήνες μετά, δεν έχει συγκροτηθεί τo ΔΣ της εταιρείας». Κι αυτό διότι, όπως αναφέρει ο ΣΑΤΕ, εκκρεμεί ο ορισμός με Υπουργική απόφαση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου και του εκπροσώπου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ο Σύνδεσμος αναφέρεται και στην προσφάτως νομοθετημένη επαναλειτουργία της Επιτροπής Διαπίστωσης Τιμών Δημοσίων Έργων (ΕΔΤΔΕ), η οποία ωστόσο έχει παραμείνει επίσης ανενεργή «παρά την ιλιγγιώδη αύξηση όλων των συντελεστών που διαμορφώνουν το κόστος κατασκευής και ιδιαίτερα το κόστος των καυσίμων, του εργατικού κόστους και της πλειονότητας των υλικών.
Σε τεράστιο ζήτημα έχει αναδειχθεί και η έλλειψη εργατοτεχνικού προσωπικού. Οι εργολήπτες προειδοποιούν εκ νέου ότι «δε θα καταστεί δυνατό να υλοποιηθούν όλα τα έργα υποδομών, δημόσια και ιδιωτικά, εξαιτίας της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού, κυρίως εργατοτεχνιτών».
Υπενθυμίζουν ότι πριν ένα χρόνο είχαν ενημερώσει λεπτομερώς το αρμόδιο υπουργείο για τις πανελλαδικές ελλείψεις σε αναβαθμισμένο προσωπικό και τις πολλαπλάσιες ανάγκες σε απλό ανειδίκευτο προσωπικό.
Ο ΣΑΤΕ τονίζει επίσης ότι η κατάσταση είναι δυσμενέστερη για τις μικρές εταιρίες, αφού οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό ανεβάζουν το κόστος μισθοδοσίας, το οποίο ευκολότερα μπορούν να υποστηρίξουν οι μεγαλύτερες εταιρίες.
Ο Σύνδεσμος θίγει επίσης και ζήτημα στάσης πληρωμών, αναφέροντας ότι τους τελευταίους μήνες διαπιστώνεται στάση πληρωμών εγκεκριμένων λογαριασμών από εκτέλεση δημοσίων έργων, χρηματοδοτούμενων τόσο από το ΠΔΕ όσο και από ευρωπαϊκά κοινοτικά ταμεία. «Ειδικά δε, στην περίπτωση των έργων των χρηματοδοτούμενων από το ΠΔΕ η πληρωμή καθυστερεί ακόμη και οκτώ μήνες», καταλήγουν.