Οι φιλόδοξοι στόχοι για αυξημένη παρουσία των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας που αποτυπώνονται στο κείμενο του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού θέτουν εκ νέου στο προσκήνιο μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της αποθήκευσης ενέργειας.
Άλλωστε, στο ίδιο το κείμενο επισημαίνεται ότι, προκειμένου να επιτευχθούν υψηλά επίπεδα διείσδυσης μεταβλητών ΑΠΕ με οικονομικά ορθολογικό τρόπο (επαρκώς χαμηλές περικοπές της παραγωγής τους), προκύπτουν εν γένει ανάγκες σε αποθήκευση ενέργειας, με τις μπαταρίες να είναι μια εκ των επιλογών, μαζί με την αντλησιοταμίευση, τη μετατροπή σε αέριο κ.α.
Στο σχέδιο, η ενέργεια που διακινείται συνολικά σε συστήματα αποθήκευσης για το έτος 2030 υπολογίζεται περίπου σε 1,5 TWh, με απώλειες της τάξης του 30%.
Όπως επισημαίνεται η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σχετίζεται περισσότερο με την απορρόφηση πλεονάζουσας ενέργειας ΑΠΕ, καθώς αυξάνεται η διείσδυση μεταβλητών ΑΠΕ (κυρίως αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί).
Με βάση αυτό το σχεδιασμό, προβλέπεται η αξιοποίηση και η ανάπτυξη διάφορων μορφών αποθήκευσης, ανάλογα και με τα κόστη και την ανάπτυξη των σχετικών τεχνολογιών (αντλησιοταμίευση, μπαταρίες, μετατροπή σε αέριο κ.α.).
Σε ό,τι αφορά τα φωτοβολταϊκά, που παραδοσιακά έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα στο οικοσύστημα των ΑΠΕ στη χώρα μας, η διεθνής πείρα καταδεικνύει ότι η συνεγκατάσταση με μπαταρίες ολοένα και κερδίζει έδαφος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Μεγάλη Βρετανία, η οποία ήταν από η πρώτη χώρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπου αναπτύχθηκαν συνεγκαταστάσεις χωρίς επιδοτήσεις.
Η ανάπτυξη σε όλη την Ευρώπη ήταν ραγδαία έκτοτε. Χαρακτηριστικά, το 50% των οικιακών φωτοβολταϊκών στη Γερμανία το 2016 αποθήκευαν σε μπαταρίες. Συνολικά, στη χώρα λειτουργούν σήμερα 100.000 τέτοια συστήματα.
Νέες ευκαιρίες από τις μειωμένες τιμές
Από τα τέλη του 2014, η τιμή αποθήκευσης στην Ευρώπη έχει μειωθεί πάνω από 60%, με την τεχνολογία λιθίου να κρατάει τα ηνία.
Η εικόνα που δίνουν οι σχετικές προβλέψεις σε επίπεδο ΕΕ είναι ότι ως το 2030 αναμένεται περαιτέρω μείωση, με τις τιμές να κυμαίνονται στο 50-60% κάτω σε σχέση με σήμερα.
Τα πλεονεκτήματα
Σύμφωνα με τον κ. Ευστάθιο Τσελέπη, σύμβουλο Ενεργειακής Μετάβασης, η ηλεκτροχημική αποθήκευση αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό εργαλείο ευελιξίας δεδομένου ότι:
• Εγχέει και απορροφά ηλεκτρική ενέργεια πολύ γρήγορα και με πολύ υψηλή ακρίβεια μειώνοντας τις περικοπές μεταβλητών ΑΠΕ.
• Εξομαλύνει τη βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα Φ/Β παραγωγής και ζήτησης.
• Μειώνει τις κορυφές και κοιλάδες παραγωγής και ζήτησης.
• Καθιστά τα Φ/Β συστήματα μονάδες ελεγχόμενης παραγωγής.
• Αναβάλλει ή ακυρώνει επενδύσεις για την ενίσχυση και επέκταση του δικτύου
Επιπλέον, τα Φ/Β συστήματα με συσσωρευτές μπορούν να προσφέρουν οικονομικά πλεονεκτήματα μέσω:
• Αποθήκευση ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας όταν οι τιμές είναι χαμηλές και η χρήση της όταν οι τιμές είναι υψηλές,
• Προσφορά υπηρεσιών ποιότητας ισχύος (βοηθητικές υπηρεσίες – ancillary services) προς τους διαχειριστές είτε από μεμονωμένους παραγωγούς/καταναλωτές ή σαν ομάδες (Εικονική μονάδα παραγωγής ενέργειας – Virtual Power Plant)
• Επιτρέπει τη σταθεροποίηση των τιμών της ενέργειας και να μειώσει τις μελλοντικές αναβαθμίσεις του δικτύου και το κόστος επέκτασης.
• Απανθρακοποίηση Διασυνδεδεμένων δικτύων και Αυτόνομων Ηλεκτρικών Συστημάτων (Νησιά, ορυχεία, απομονωμένοι οικισμοί κ.λπ.)
Τέλος, φέρνει κοινωνικά οφέλη όπως:
• δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας,
• αποφεύγονται εκπομπές CO2,
• Οι καταναλωτές ευαισθητοποιούνται και ελέγχουν την κατανάλωση (εξοικονόμηση ενέργειας) και Φ/Β παραγωγή τους (empowerment).
