Οριστικό τέλος με τις πλασματικές δαπάνες επιχειρούν να δώσουν το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η ΑΑΔΕ, αλλάζοντας τον τρόπο έκδοσης των απλών αποδείξεων που λαμβάνουν επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, κάθε απόδειξη θα φέρει και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του υπόχρεου. Με αυτόν τον τρόπο θα ελεγχθεί σε ποσοστό 100% η ειλικρίνεια των δηλουμένων στοιχείων τουλάχιστον στον τομέα των δαπανών, όπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στο να «ανεβαίνουν» όλες οι αποδείξεις στα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα γίνονται αποδεκτές από την εφορία. Το σχέδιο θα κλείσει τα παραθυράκια μη πραγματικών δαπανών από επιχειρήσεις και επαγγελματίες που χρησιμοποιούνται για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημα. Για παράδειγμα, σήμερα μπορεί να μαζέψει κάποιος επαγγελματίας από φίλους, γνωστούς κ.λπ. αποδείξεις βενζίνης ή από διάφορες άλλες συναλλαγές και να τις χρησιμοποιήσει για να μειώσει το φορολογητέο του εισόδημα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη στην ΑΑΔΕ έχουν εστιάσει σε περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, όπου οι εκπιπτόμενες δαπάνες είναι διογκωμένες σε σχέση με τον μέσο όρο των κλάδων. Μέχρι να αλλάξει το σύστημα που θα προβλέπει τη σύνδεση του συνόλου σχεδόν των δαπανών με τα ηλεκτρονικά βιβλία, η ΑΑΔΕ θα συγκεντρώνει στοιχεία μέσω διασταυρώσεων και εν συνεχεία όπου παρατηρούνται μεγάλες αποκλίσεις θα διενεργεί έλεγχο.
Με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, επαγγελματίας με κατάστημα ψιλικών ειδών με τζίρο επί χρόνια περίπου 353.000 ευρώ δήλωνε μηδενικά κέρδη, είχε μηδενικό φόρο και πλήρωνε μέχρι πρότινος μόνο το τέλος επιτηδεύματος. Ο εν λόγω επιχειρηματίας διόγκωνε τις δαπάνες του με στόχο να γλιτώνει τον φόρο. Βέβαια, όλα αυτά άλλαξαν με την υιοθέτηση του τεκμαρτού τρόπου προσδιορισμού των εισοδημάτων των επαγγελματιών. Με τις αλλαγές όμως και στις απλές αποδείξεις ο εν λόγω επαγγελματίας θα φθάσει σχεδόν να δηλώνει τα πραγματικά του κέρδη ακόμα και εάν δεν υπήρχε το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα, καθώς το σύνολο των δαπανών θα έχει τον ΑΦΜ του και θα ανεβαίνει στα ηλεκτρονικά βιβλία. Σε άλλη περίπτωση, γιατρός χειρουργός με τζίρο 133.343 ευρώ δήλωνε επίσης μηδενικά κέρδη διογκώνοντας τις δαπάνες του. Με τον έλεγχο λοιπόν των δαπανών η φορολογική διοίκηση θα επιτύχει σε σημαντικό βαθμό να θέσει εκτός αποδείξεις που χρησιμοποιούσαν οι επαγγελματίες και οι οποίες ήταν πλασματικές.
Την τελική έγκριση από την Κομισιόν που θα φθάσει στην Ελλάδα στα τέλη Φεβρουαρίου για την υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση αναμένουν ΑΑΔΕ και υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και αμέσως μετά στις αρχές Μαρτίου θα γίνουν και οι ανακοινώσεις για τον τρόπο που θα εφαρμοσθεί στην αγορά. Με την ηλεκτρονική τιμολόγηση ουσιαστικά μπαίνει τέλος στα πλαστά και εικονικά τιμολόγια, καθώς η έκδοση των τιμολογίων θα γίνεται από τους 27 πιστοποιημένους παρόχους. Μάλιστα σε δεύτερη φάση πάροχος θα γίνει η ΑΑΔΕ, όταν θα ενταχθούν και οι μικρές επιχειρήσεις στην ηλεκτρονική τιμολόγηση. Και αυτό καθώς σε πρώτη φάση θα ενταχθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις και εν συνεχεία οι υπόλοιπες. Ουσιαστικά θα τεθούν κριτήρια τζίρου, με τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις να είναι οι πρώτες που θα ενταχθούν στην ηλεκτρονική τιμολόγηση. Με τη νέα διαδικασία οι επιχειρήσεις θα στέλνουν τα στοιχεία συναλλαγής στον πιστοποιημένο πάροχο και θα εκδίδεται το ηλεκτρονικό τιμολόγιο, το οποίο θα λαμβάνουν και τα δύο μέρη.
Την ίδια στιγμή το τιμολόγιο θα ανεβαίνει και στα myDATA. Αυτό σημαίνει ότι η φορολογική διοίκηση θα γνωρίζει το ύψος της συναλλαγής και τον ΦΠΑ που καταβλήθηκε. Για παράδειγμα, η φορολογική διοίκηση θα ξέρει ότι σε μια μέρα έγιναν συναλλαγές 200 εκατ. ευρώ και ο οφειλόμενος ΦΠΑ ανέρχεται σε 30 ή 40 εκατ. ευρώ (ανάλογα με τον συντελεστή ΦΠΑ που αφορά τη συναλλαγή). Η εξέλιξη αυτή θα βοηθήσει και το οικονομικό επιτελείο να ασκήσει καλύτερη οικονομική πολιτική, καθώς θα είναι ενήμερο στο τέλος του μήνα για τον τζίρο των επιχειρήσεων και τον ΦΠΑ που αναμένεται να εισπραχθεί. Οι πληροφορίες που θα λαμβάνονται θα χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση προσυμπληρωμένων δηλώσεων ΦΠΑ, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον ΦΠΑ.
Για την ηλεκτρονική τιμολόγηση οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επιλέξουν έναν από τους 27 παρόχους. Με τη νέα διαδικασία, όπως σημειώνουν στελέχη της φορολογικής διοίκησης, θα ελαχιστοποιηθούν οι απάτες στον ΦΠΑ και στα εικονικά στοιχεία. Σημειώνεται ότι πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα εφαρμόζουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση κερδίζοντας παράλληλα από τα κίνητρα που έχουν θεσμοθετηθεί και είναι εν ισχύι μέχρι το τέλος του έτους. Συγκεκριμένα έχουν ταχύτερες επιστροφές φόρων, παραγραφή φορολογικών υποθέσεων στα τρία χρόνια και υπεραποσβέσεις για τεχνολογικό εξοπλισμό. Τα κίνητρα αφορούν όλες τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που εκδίδουν αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο τα τιμολόγιά τους, τα οποία διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Μένει να διαπιστωθεί ποια από αυτά τα κίνητρα θα παραμείνουν με την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα υπέβαλε αίτηση παρέκκλισης τον Ιούλιο του 2024, προκειμένου να της επιτραπεί να εφαρμόσει την υποχρέωση έκδοσης ηλεκτρονικών τιμολογίων, η οποία κοινοποιήθηκε σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Οπως τονίζεται στη σχετική απόφαση, οι επιχειρήσεις που υποχρεούνται να τηρούν λογιστικά αρχεία, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οφείλουν να διαβιβάζουν δεδομένα συναλλαγών εσόδων και εξόδων στην πλατφόρμα myDATA.
Κλείδωμα των δηλώσεων ΦΠΑ και ψηφιακό πελατολόγιο
Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά τα καθαρά έσοδα που δηλώνουν επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Αυτό οφείλεται σε κάποιο βαθμό στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, αλλά κυρίως στα νέα ηλεκτρονικά συστήματα που ενεργοποιήθηκαν την τελευταία διετία. Παρά τις αντιδράσεις φορέων, επιχειρήσεων και λογιστών εφαρμόσθηκαν τα ηλεκτρονικά βιβλία, τα οποία πλέον φαίνεται να λειτουργούν χωρίς προβλήματα, εν συνεχεία διασυνδέθηκαν οι ταμειακές μηχανές με τα POS, ενώ ταυτόχρονα επεκτάθηκε η υποχρεωτική χρήση POS σε όλη την οικονομική δραστηριότητα. Ενα από τα σημαντικά όμως μέτρα που ελήφθησαν ήταν το κλείδωμα των δηλώσεων ΦΠΑ.
Στις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν φέτος πολλοί επαγγελματίες δήλωσαν ακαθάριστα έσοδα τετραπλάσια – πενταπλάσια των καθαρών κερδών. Για παράδειγμα, υδραυλικοί με ακαθάριστα έσοδα 41.000 ευρώ και καθαρά 9.600 ευρώ, ηλεκτρολόγοι με ακαθάριστα έσοδα 53.000 ευρώ και καθαρά 12.000 ευρώ. Οι περιπτώσεις αυτές θα αποτελέσουν παρελθόν, καθώς η εφορία θα λαμβάνει υπόψη μόνο τα έξοδα που αναρτώνται στα ηλεκτρονικά βιβλία.
Μέχρι πρότινος οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις είχαν τη δυνατότητα να «πειράζουν» τα έσοδα και τα έξοδά τους που είχαν αναρτηθεί στο MyDATA, σε ποσοστό 30%. Ουσιαστικά ο νόμος τους έδινε αποδεκτές αποκλίσεις. Από τον Ιανουάριο του 2025 μηδενίστηκαν εντελώς. Αυτό σημαίνει ότι μπαίνει τέλος στη δυνατότητα διόρθωσης των στοιχείων από τους υπόχρεους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις. Ο,τι ανεβαίνει στα ηλεκτρονικά βιβλία θα μεταφέρεται και στη δήλωση ΦΠΑ, καθώς και στο τέλος του έτους στη φορολογική δήλωση.
Ουδείς λοιπόν θα μπορεί να αυξήσει τα έξοδά του, αλλά αντίθετα θα μπορεί να αυξήσει τα έσοδά του.
Συγκεκριμένα θα μπορεί μόνο να προσθέσει και άλλα έσοδα και ΦΠΑ που πρέπει να πληρώσει, εάν και εφόσον έχει κόψει τιμολόγια πωλήσεων, τα οποία τυχόν δεν είχαν διαβιβαστεί εντός 24 ωρών στην ΑΑΔΕ, π.χ. λόγω απώλειας σύνδεσης ή εάν εκδόθηκαν χειρόγραφα λόγω κάποιας ειδικής εξαίρεσης (λόγω πολύ χαμηλού ετήσιου τζίρου κ.λπ.).
Ουσιαστικά τόσο τα έσοδα όσο και τα έξοδα των επιχειρήσεων θα βγαίνουν αυτόματα από τα ηλεκτρονικά βιβλία και με βάση αυτά θα φορολογούνται. Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δείχνουν ότι τα υπέρογκα έξοδα που δήλωναν μέχρι πρότινος επαγγελματίες και επιχειρήσεις έχουν συρρικνωθεί αισθητά με το κλειδωμένο σύστημα, ενώ παράλληλα αυξάνονται τα δηλωθέντα έσοδα.
Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα των ηλεκτρονικών βιβλίων – myDATA, σε συνδυασμό με την υποχρεωτική διαβίβαση δεδομένων και την προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ από την κεντρική υπηρεσία.
Παράλληλα εντός του Φεβρουαρίου ενεργοποιείται το ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο θα παρέχει στοιχεία στη φορολογική διοίκηση για τους πελάτες των επαγγελματιών και μέσω των myDATA θα ελέγχεται εάν έχουν εκδοθεί και οι απαραίτητες αποδείξεις. Συνεργεία αυτοκινήτων, βουλκανιζατέρ, εταιρείες πάρκινγκ και ενοικίασης οχημάτων περιλαμβάνονται στη λίστα των επαγγελματικών κλάδων που σύντομα θα είναι υποχρεωμένοι να τηρούν το ψηφιακό πελατολόγιο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το μέτρο θα εφαρμοστεί σε πρώτη φάση σε επαγγελματίες που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών σε οχήματα και στη συνέχεια θα επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες επαγγελμάτων. Το ψηφιακό πελατολόγιο αποτελεί ουσιαστικά ένα ψηφιακό βιβλίο πελατών που θα τηρούν υποχρεωτικά συγκεκριμένοι κλάδοι ελευθέρων επαγγελματιών και επιτηδευματιών.
