Στο «σκαμνί» του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) κινδυνεύει να βρεθεί για άλλη μια φορά η Ελλάδα για τρεις υποθέσεις παραβίασης ευρωπαϊκών οδηγιών.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα – το τελευταίο στάδιο πριν την παραπομπή στο ΔΕΕ – διότι δεν έχει συμμορφωθεί με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους κατά τον σχεδιασμό αιολικών πάρκων. Παράλληλα, αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικών επιστολών στη χώρα μας για δύο υποθέσεις που αφορούν τη μη συμμόρφωσης με την οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική καθώς και την καθυστέρηση επανεξέτασης των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμού και κινδύνων πλημμύρας.
Δύο μήνες προθεσμία για το ειδικό χωροταξικό των ΑΠΕ
Όσον αφορά στην πρώτη υπόθεση της παραβίασης της οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους, η Κομισιόν είχε αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα ήδη από τον Ιούλιο του 2014. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, όλα τα σχέδια και τα έργα τα οποία ενδέχεται να έχουν σημαντικές συνέπειες στις προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» πρέπει να υποβάλλονται σε κατάλληλη εκτίμηση των επιπτώσεών τους. Ωστόσο, το υφιστάμενο Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) του 2009, είχε εγκριθεί χωρίς να έχει προηγηθεί εκτίμηση επιπτώσεων. Έτσι, τα έργα έως σήμερα εγκρίνονται βάσει ενός σχεδίου που δεν συμμορφώνεται με τη νομοθεσία της ΕΕ.
Παρά την προειδοποιητική επιστολή της Επιτροπής προς την Ελλάδα προ οκταετίας, το σχέδιο δεν έχει ακόμη αναθεωρηθεί, ούτε έχει υποβληθεί στην κατάλληλη εκτίμηση επιπτώσεων, όπως απαιτείται από την οδηγία για τους οικοτόπους. Μάλιστα, παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφερε τεχνική υποστήριξη στη χώρα μας, η διαδικασία αναθεώρησης του σχεδίου δεν έχει ολοκληρωθεί. Γι΄αυτό αποφάσισε να απευθύνει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα, διαφορετικά η υπόθεση θα παραπεμφθεί στο ΔΕΕ.
Τι λέει το υπουργείο Περιβάλλοντος
Πάντως, υψηλόβαθμο στέλεχος του Υπουργείου σε ερώτηση του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» ανέφερε ότι το ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ αναμένεται ότι θα τεθεί στα τέλη Μαρτίου σε δημόσια διαβούλευση 45 ημερών. Ωστόσο, από εκεί και πέρα έχει αρκετό ακόμη δρόμο καθώς χρειάζονται άλλες 20 ημέρες για εκπόνηση σχεδίου απόφασης έγκρισης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), άλλον έναν μήνα για τη συγγραφή και υποβολή της έκθεσης αξιολόγησης διαβούλευσης του Σχεδίου ΚΥΑ και της ΣΜΠΕ, άλλον έναν μήνα για τον έλεγχο από τη διευθύνουσα υπηρεσία και την επανυποβολή της έκθεσης στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων, ακολουθούν άλλοι τέσσερις μήνες έως τη γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και την επανυποβολή των τελικών παραδοτέων. Δηλαδή, εάν δεν επισπευστεί το χρονοδιάγραμμα, η υπογραφή και δημοσίευση της ΚΥΑ αναμένεται στα μέσα φθινοπώρου.
Πάντως, και η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) έχει επανειλημμένως ζητήσει επίσπευση των διαδικασιών για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου, αξιοποιώντας και ενσωματώνοντας την εμπειρία της προηγούμενης δεκαετίας και τη πληροφορία που έχει αποκτηθεί από το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον των τελευταίων ετών.
Δύο προειδοποιητικές επιστολές για τα ύδατα
Παράλληλα η Ελλάδα έλαβε χθες δύο προειδοποιητικές επιστολές. Η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα (όπως επίσης σε Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρο, Δανία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Μάλτα) λόγω μη συμμόρφωσης με την οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική (οδηγία 2008/56/ΕΚ). Σκοπός της οδηγίας είναι η προστασία των θαλασσών και των ωκεανών της ΕΕ καθώς και η διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των πόρων τους.
Σύμφωνα με την οδηγία, τα κράτη μέλη όφειλαν να επανεξετάσουν και να επικαιροποιήσουν τα προγράμματα παρακολούθησης έως τις 15 Οκτωβρίου 2020 και τα προγράμματα μέτρων έως τις 31 Μαρτίου 2022, αλλά δεν το έπραξαν. Πλέον έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να διορθώσουν τις παραλείψεις που εντοπίστηκαν. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
Για τη διαχείριση του νερού η Επιτροπή «τράβηξε το αυτί» σε 16 κράτη μέλη – Ελλάδα, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρο, Δανία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Ισπανία – επειδή δεν ολοκλήρωσαν την επανεξέταση των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμού, όπως απαιτείται από την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (οδηγία 2000/60/ΕΚ) ή και τα σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας, όπως απαιτείται από την οδηγία για τις πλημμύρες (οδηγία 2007/60/ΕΚ). Και οι δύο οδηγίες απαιτούν από τα κράτη μέλη να επικαιροποιούν και να υποβάλλουν ανά εξαετία τα σχέδια διαχείρισης.
Η Ελλάδα παρέλειψε να επανεξετάσει, να εγκρίνει και να κοινοποιήσει εγκαίρως τα τρίτα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμού και τα δεύτερα σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας και πλέον έχει δύο μήνες περιθώριο για να συμμορφωθεί, πριν η Κομισιόν προχωρήσει τις διαδικασίες για την αποστολή αιτιολογημένης γνώμης. Τα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής περιλαμβάνουν πρόγραμμα μέτρων που είναι καθοριστικά για τη διασφάλιση της καλής κατάστασης όλων των υδατικών συστημάτων ενώ εκείνα των κινδύνων πλημμύρας συνδέονται με σενάρια πλημμυρικών φαινόμενων.
