Το διεθνές διαδικτυακό συνέδριο, με θέμα «Το περιβαλλοντικό δίκαιο αντιμέτωπο με την περιβαλλοντική κρίση», πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2020, υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Διακεκριμένοι ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό επισήμαναν την ανάγκη επείγουσας δράσης, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και της απώλειας βιοποικιλότητας είναι δραματικές.
Το συνέδριο διοργανώθηκε από το WWF Ελλάς και την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Νόμος + Φύση, με αφορμή μια διπλή επέτειο: τη συμπλήρωση 15 χρόνων έκδοσης των ετήσιων εκθέσεων του WWF Ελλάς για την περιβαλλοντική νομοθεσία και την επέτειο 25 ετών από την ίδρυση της Νόμος + Φύση. Στόχος ήταν η τόνωση του δημόσιου διαλόγου για την ανάγκη ενίσχυσης του περιβαλλοντικού δικαίου, ως εγγύησης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης. Πρόκειται για ένα θέμα που είναι πλέον επιτακτικά επίκαιρο, δεδομένου ότι η κρίση της πανδημίας έχει αναδείξει ως ζωτικής σημασίας προτεραιότητες για την ανθρωπότητα, την προστασία της φύσης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης είναι ζήτημα επιβίωσης και ευθύνης απέναντι στη φύση και τις μελλοντικές γενιές», τόνισε στον χαιρετισμό που απηύθυνε η Α.Ε. η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Όπως επισήμανε, «η καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης συνδέεται συνεπώς άρρηκτα με το δίκαιο: με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα ληφθούν, την προσήλωση της Διοίκησης στην αποτελεσματική εφαρμογή των στόχων που έχουν ταχθεί, καθώς και με τις παρεμβάσεις του δικαστή. Αλλά πάνω απ’ όλα, είναι και ένα ζήτημα κοινωνικής και συλλογικής ευθύνης. Μέσα από τις θεσμοθετημένες οδούς διαβούλευσης και συμμετοχής των πολιτών, καθώς και φυσικά την πολύπλευρη και συστηματική ενημέρωση και πληροφόρηση του κοινού, είναι δυνατόν να επιτευχθεί η απαραίτητη ενεργοποίηση του κόσμου για το ζωτικό αυτό θέμα, το οποίο αφορά όλους μας. Γιατί αν κάθε απόπειρα αντιμετώπισης της κρίσης, στη βάση της διασφάλισης του γενικού συμφέροντος, συναντά απέναντί της την τοπική κοινωνία ή ομάδες συμφερόντων, που αντιμάχονται ιδιοτελώς κάθε αλλαγή του status quo, τότε είναι πολύ δύσκολο να γίνουν σημαντικά βήματα προόδου».
Στον χαιρετισμό του, ο Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας, υπογράμμισε ότι «όλοι πλέον γνωρίζουμε τη σκληρή πραγματικότητα της πλανητικής κρίσης, όπως αυτή φαίνεται από την απώλεια βιοποικιλότητας και την εξέλιξη της κλιματικής κρίσης. Η ανεξέλεγκτη πλέον εξάπλωση της πανδημίας COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο, έρχεται με τον πιο δραματικό τρόπο να μας δείξει πως κάτι έχουμε κάνει πολύ λάθος στη σχέση μας με τη φύση και με τις πολύτιμες υπηρεσίες που αυτή μας προσφέρει. Αν θέλουμε, λοιπόν, να αποκαταστήσουμε την υγεία του πλανήτη και τη δική μας, είναι σαφές πως πρέπει να αναλάβουμε άμεση δράση. Ο ρόλος του περιβαλλοντικού δικαίου είναι κρίσιμος για την επίτευξη αυτού του ζωτικής σημασίας στόχου».
Από την πλευρά του, ο επιστημονικός υπεύθυνος της Νόμος + Φύση και επίτιμος πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Κωνσταντίνος Μενουδάκος, τόνισε πως «στα 26 χρόνια που μεσολάβησαν από τη πρώτη έκδοση του περιοδικού Νόμος + Φύση έχουν μεταβληθεί δεδομένα και προτεραιότητες. Η οικονομική κρίση μετέφερε το ενδιαφέρον στην οικονομική ανάπτυξη και η συνειδητοποίηση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής έχει οδηγήσει στην αναζήτηση πρόσθετων νομικών εργαλείων για την αντιμετώπιση ενός κινδύνου παγκόσμιας εμβέλειας, που δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένη περιοχή ούτε έχει πηγή τοπικά εντοπισμένη. Στη νέα αυτή πραγματικότητα τα περιβαλλοντικά προβλήματα εμφανίζονται εντονότερα και απαιτούν ευρύτερη νομικοκοινωνική προσέγγιση που υπερβαίνει τα τεχνοκρατικά όρια των νομικών ρυθμίσεων».
Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε ύστερα από τη συμπλήρωση 15 συνεχών ετών έκδοσης των εκθέσεων του WWF Ελλάς για την περιβαλλοντική νομοθεσία. Μέσα στα χρόνια αυτά, η Ελλάδα έχει διανύσει πολύ δρόμο στον τομέα του περιβαλλοντικού δικαίου, ωστόσο, ειδικά κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, σημειώθηκαν απανωτές κινήσεις οπισθοδρόμησης σε κρίσιμα μέτωπα.
«Με την ανθρωπότητα να ζει την πρωτοφανών διαστάσεων κρίση της πανδημίας και με την κλιματική αλλαγή να επιδεινώνεται με δραματικούς ρυθμούς, είναι πια θέμα ζωής και θανάτου να αντιμετωπίσουμε το περιβάλλον στις πραγματικές του διαστάσεις: ως πηγή ζωής και δημόσιας υγείας, αλλά και ζωντανής οικονομίας και βιώσιμου μέλλοντος για όλους μας. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε νόμους που προλαμβάνουν τις περιβαλλοντικές κρίσεις, αντί απλώς να αναχαιτίζουν και να μετριάζουν τις ζημιές», επισήμανε στην ομιλία της η επικεφαλής πολιτικής του WWF Ελλάς, Θεοδότα Νάντσου.
