Προσφυγές κατά της απόφασης της διοίκησης του Ελληνικού Κτηματολογίου να αλλάξει εκ των υστέρων τους όρους στο έργο της ψηφιοποίησης των αρχείων των υποθηκοφυλακείων κατέθεσαν την περασμένη Δευτέρα και οι πέντε ανάδοχοι του έργου. Σύμφωνα με παράγοντες των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην υπόθεση, το Ελληνικό Κτηματολόγιο, με τις ευλογίες του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, επιχειρεί να «κόψει» από τον προϋπολογισμό του έργου περίπου 32 εκατ. ευρώ.
Οι προσφυγές που έχουν κατατεθεί στην εταιρεία Ελληνικό Κτηματολόγιο αφορούν τη σύμβαση «Ψηφιοποίησης αρχείου υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο», συνολικού ύψους 188,5 εκατ. ευρώ (233,7 εκατ. ευρώ με το ΦΠΑ), που μπορεί να ανέλθει σε 245,0 εκατ. ευρώ (303,8 εκατ. ευρώ με το ΦΠΑ), εφόσον ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης 30% που προβλέπει η διακήρυξη του διαγωνισμού.
Οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί με το Ελληνικό Κτηματολόγιο
- Nova Telecom και Iron Mountain, ύψους 32,7 εκατ. ευρώ (40,5 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ).
- Unisystems, Αρχειοθήκη και Onex ύψους, ύψους 46,7 εκατ. ευρώ (60,0 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ).
- ΟΤΕ, ύψους 44,6 εκατ. ευρώ (55,3 εκατ. ευρώ).
- Vodafone, Cosmos BS, Q&R και Γεωανάλυση, ύψους 48,0 εκατ. ευρώ (59,5 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ) και
- Netcompany-Intrasoft και Profile, ύψους 16,5 εκατ. ευρώ (20,5 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ).
Οι πέντε φορείς που ανέλαβαν το έργο, υποστηρίζουν ότι εκ των υστέρων η αναθέτουσα αρχή αλλάζει τους όρους τους διαγωνισμού. Παράλληλα, χαρακτηρίζουν αυθαίρετη τη μείωση του κόστους, η οποία γίνεται χωρίς μια δικαιολόγηση.
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι των αναδόχων του έργου, η αναθέτουσα αρχή έχει ζητήσει με απόφαση του ΔΣ της Ελληνικό Κτηματολόγιο την οριζόντια περικοπή του τιμήματος του έργου κατά 17%. Η περικοπή αυτή αφορά το κόστος «σάρωσης» μιας σελίδας, το οποίο από 0,26 ευρώ θα πρέπει να μειωθεί σε 0,223 ευρώ. Η μείωση αυτή οδηγεί σε μείωση του τιμήματος του έργου που αφορά τις «σαρώσεις» κατά περίπου 32 εκατ. ευρώ.
Από την πλευρά τους, στελέχη της κρατικής εταιρείας αναφέρουν ότι δεν υπάρχει αλλαγή των όρων υλοποίησης του έργου, αλλά εφαρμογή των συγκεκριμένων όρων υλοποίησης του έργου. Οι όροι της σύμβασης επιβάλλουν την δημιουργία 9 πεδίων τεκμηρίωσης, εκ των οποίων οι ανάδοχοι και οι εργολάβοι τους δεν υλοποιούν κανένα. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το πρόβλημα βρίσκεται μεταξύ των πέντε αναδόχων και των υπεργολάβων τους που ανέλαβαν τις ψηφιοποιήσεις των αρχείων των υποθηκοφυλακείων. Σημειώνουν ότι οι παραδόσεις ψηφιοποιημένων αρχείων που έχουν γίνει έως σήμερα (αφορούν περίπου στο 30% των προς ψηφιοποίηση αρχείων) και ότι δεν φέρουν την ελάχιστη τεκμηρίωση του κάθε αρχείου που ορίζεται στη διακήρυξη του έργου. Για τον λόγο αυτό αποφασίστηκε η περικοπή του κόστους ψηφιοποίησης των αρχείων.
Η σύγκρουση αυτή, εφόσον δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των αναδόχων, αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, θα οδηγηθεί στην τακτική Δικαιοσύνη. Οι προσφυγές που ασκήθηκαν τη Δευτέρα έγιναν προς την Ελληνικό Κτηματολόγιο και, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες στις επιχειρήσεις, εφόσον αυτές δεν ικανοποιηθούν, τότε θα υπάρξει προσφυγή στην τακτική Δικαιοσύνη. Σε μια τέτοια εξέλιξη, δεν κινδυνεύει μόνον το έργο της Ψηφιοποίησης του Κτηματολογίου, αλλά μαζί του και η πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης, με την οποία είναι συνδεδεμένη το συγκεκριμένο έργο και το οποίο συνιστά ορόσημο για τις επόμενες εκταμιεύσεις. Υπό αυτήν την έννοια, η κυβέρνηση και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο.
Πάντως, πρέπει να επισημανθεί ότι το κόστος σάρωσης μιας σελίδας με 0,26 ευρώ είναι ένα… γαλαντόμο κόστος, ειδικά όταν αφορά 600 εκατ. σελίδες. Κάποιοι λένε ότι ο σχεδιασμός αυτός έγινε με στόχο να προκαλέσει το ενδιαφέρον της αγοράς και κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση, μη έχοντας απόθεμα αναπτυξιακών έργων για να στηρίξει ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 36 δισ. ευρώ, έβαλε έργα αχρείαστα, χαμηλής προστιθέμενης αξίας και με πολύ υψηλό κόστος υλοποίησης.
Η εξέλιξη στο Κτηματολόγιο αφορά σχεδόν το σύνολο της αγοράς, αφού κάτω από τους ανάδοχους βρίσκονται μερικές δεκάδες υπεργολάβων που θα υλοποιήσουν τις ψηφιοποιήσεις. Δείχνει δε ότι κυβέρνηση και εταιρείες (τεχνολογίας) φαίνεται να μη διάγουν πλέον τον «μήνα του μέλιτος» των πρώτων ετών.
Υψηλές ρήτρες
Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι η Κοινωνία της Πληροφορίας έχει επιβάλει από τον περασμένο Ιούλιο υψηλές ρήτρες στους μεγάλους παίκτες της αγοράς, τον ΟΤΕ, τη Vodafone και τη Nova, για την πλημμελή υλοποίηση της σύμβασης «Σύζευξις ΙΙ». Παρ’ όλο που το ύψος των ρητρών δεν έχει ανακοινωθεί, εκτιμάται ότι ανέρχονται σε πολλά εκατ. ευρώ.
Οι ρήτρες επιβλήθηκαν καθώς το έργο εμφανίζει μεγάλες καθυστερήσεις. Μέχρι σήμερα η αρχική σύμβαση έχει τροποποιηθεί τουλάχιστον 6 φορές και θεωρητικά, εφόσον η υπαιτιότητα βρίσκεται στους αναδόχους, θα έπρεπε αυτοί να είχαν κηρυχθεί έκπτωτοι, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.