Του Στάθη Βασιλόπουλου
Ένα μεγάλο “αγκάθι”, που έχει μεταφερθεί στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, άφησε πίσω της η κατάργηση των 392 υποθηκοφυλακείων σε ολόκληρη την επικράτεια. Πρόκειται για περισσότερες από 350.000 εκκρεμείς υποθέσεις (συμβόλαια, αιτήσεις πολιτών, κληρονομίες κ.α), που δεν έχουν ακόμα διεκπεραιωθεί και πέρασαν στα κτηματολογικά γραφεία, μετά την απόφαση για το κλείσιμο των υποθηκοφυλακείων. Η εξάλειψη όλων αυτών των εκκρεμοτήτων αποτελεί ένα από τα τρία πιο μεγάλα στοιχήματα που έχει θέσει η ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το Κτηματολόγιο, μαζί με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και της ψηφιοποίησης των αρχείων των υποθηκοφυλακείων.
Ο στόχος για πλήρη εκκαθάριση όλου αυτού του διοικητικού φορτιού που “κληρονόμησε” το Κτηματολόγιο ως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς μοιάζει εξαιρετικά φιλόδοξος, ωστόσο πηγές του υπουργείου τον χαρακτηρίζουν ρεαλιστικό. Αυτό που θα χρειαστεί, όπως λένε, είναι “αναδιάταξη δυνάμεων” ώστε να μετατοπιστεί τώρα το βάρος στις υπόλοιπες “προβληματικές” περιοχές, καθώς κλείνει σιγά- σιγά το δύσκολο “μέτωπο” στο Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών -το μεγαλύτερο της χώρας- όπου οι εκκρεμείς υποθέσεις, από 90.000 έχουν μειωθεί στις 6.500. Το κτηματολογικό γραφείο της Θεσσαλονίκης, με γύρω στις 59.000 εκκρεμείς υποθέσεις, το κτηματολογικό γραφείο της Ρόδου με περίπου 45.000 εκκρεμότητες και το τοπικό γραφείο της Κατερίνης με 19.000 εκκρεμότητες είναι μερικές από τις περιπτώσεις όπου χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις για την διεκπεραίωση των υποθέσεων που “λιμνάζουν”.
Αυτή τη στιγμή, πάντως, έχει δημιουργηθεί ένα σταθερά θετικό “ισοζύγιο” καθώς καθημερινά εκδίδονται περί τις 2.600 Πράξεις από τα Κτηματολογικά γραφεία όλης της χώρας, ενώ τα αιτήματα που φθάνουν σε καθημερινή βάση από τους πολίτες είναι περίπου 2.300. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι απορροφάται ο όγκος των νέων συναλλαγών και ταυτόχρονα μειώνεται το απόθεμα των εκκρεμοτήτων, ωστόσο με αυτούς τους ρυθμούς η πλήρης εκκαθάριση θα χρειαστεί σύμφωνα με υπολογισμούς περί τα τρία χρόνια. Στόχος είναι, με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, μέσω της οποίας διεκπεραιώνεται ο νομικός έλεγχος των υποθέσεων του κτηματολογίου, ο αριθμός των αποφάσεων που εκδίδονται να αυξηθεί- σε 70.000 μηνιαίως ώστε να μειωθεί ακόμα περισσότερο η “ψαλίδα”.
Κτηματογράφηση και ψηφιοποίηση αρχείων
Ένα ακόμα στοίχημα που έχει μπροστά του το υπουργείο είναι ολοκλήρωση της διαδικασίας για την κτηματογράφηση σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το έργο της κτηματογράφησης έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο κατά τον τελευταίο χρόνο. Από το 36% της ολοκλήρωσης που είχε επιτευχθεί τον Σεπτέμβριο του 2023, το έργο έχει φτάσει πλέον στο 60% όσον αφορά στις περαιωμένες μελέτες, ενώ το 90% των ιδιοκτησιών σε όλη τη χώρα διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Η τελευταία -και πιο δύσκολη- “στροφή” περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε Κέρκυρα, Κρήτη και Θεσπρωτία, τρεις περιοχές όπου η διαδικασία ξεκίνησε με σημαντικές καθυστερήσεις στα τέλη του 2022. Πηγές του υπουργείου εξέφραζαν την αισιοδοξία τους ότι το ορόσημο της ολοκλήρωσης του 95% θα έχει επιτευχθεί ως τον προσεχή Ιούνιο και το 100% ως το κλείσιμο της χρονιάς.
Τέλος, στο μέτωπο της ψηφιοποίησης των 600.000.000 σελίδων αρχείων υποθηκοφυλακείων, ένα από τα πλέον εμβληματικά έργα του Ελληνικού Κτηματολογίου, τα νέα ως προς την ολοκλήρωση του είναι θετικά. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει σκαναριστεί περίπου το 60% των σελίδων και θα ξεπεραστεί κατά πολύ το προαπαιτούμενο των 250 εκατ. σελίδων που έχει τεθεί από την Κομισιόν μέχρι τον Ιούνιο. Επιπλέον, περισσότερα από 140 αρχεία υποθηκοφυλακείων είναι διαθέσιμα μέσω της σχετικής πλατφόρμας που έχει δημιουργεί για την εξ αποστάσεως έρευνα από δικηγόρους, δίνοντάς τους άμεση πρόσβαση στην πληροφορία για τον νομικό έλεγχο τίτλων.