«Ο μόνος τρόπος να μειωθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας είναι η εγκατάσταση ΑΠΕ», είπε σήμερα ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΗΚ, Γιώργος Πέτρου, κατά την εξέταση του ετήσιου προϋπολογισμού της Αρχής από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών. Ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι για χρόνια η ΑΗΚ είχε αποκλειστεί από την αγορά των ΑΠΕ, επισημαίνοντας ότι συνέπειες του αποκλεισμού δεν αφήνουν περιθώρια για να επιτευχθεί μείωση του ενεργειακού κόστους σε διάστημα μικρότερο των δύο χρόνων.
«Η Αρχή Ηλεκτρισμού πρέπει να προχωρήσει με παραγωγή πράσινης ενέργειας», υπογράμμισε ο κ. Πέτρου. Εξήγησε ότι στον στόχο της αυτό, η ΑΗΚ αντιμετωπίζει δυσκολίες στην εξασφάλιση τεμαχίων χαλίτικης για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Όπως αναφέρθηκε και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Οικονομικών, λόγω του ότι βάσει νομοθεσίας η ΑΗΚ δεν μπορούσε να εξασφαλίσει άδειες φωτοβολταϊκών, ιδιώτες που είχαν αυτή τη δυνατότητα έσπευσαν να εξασφαλίσουν άδειες τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η διαθεσιμότητα.
Μάλιστα, όπως σημείωσε ο κ. Πέτρου απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ιδιώτες που έχουν εξασφαλίσει τέτοιες άδειες, αλλά δεν έχουν προχωρήσει σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, έχουν προσεγγίσει την ΑΗΚ, με σκοπό να πουλήσουν τις άδειες αυτές. Ενδεικτικά, αναφέρθηκε σε προσφορά που είχε γίνει από ιδιώτη για πώληση άδειας για 14 μεγκαβάτ στην τιμή των 7 εκ. ευρώ, ενώ, όπως διευκρίνισε ο κ. Πέτρου, το κόστος μιας τέτοιας άδειας για τον ιδιώτη που την εξασφάλισε, θα πρέπει να κυμαινόταν μεταξύ 30.000 – 50.000 ευρώ.
Ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι η ΑΗΚ έχει προσφάτως καταφέρει να εξασφαλίσει άδεια για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών της τάξης των 600 μεγκαβάτ, με ισχύ μέχρι το 2032, ενώ παράλληλα έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί φωτοβολταϊκά 20 μεγκαβάτ. Είπε, δε, ότι έχουν τροχιοδρομηθεί αρκετές ενέργειες, σημείωσε όμως ότι δεν μπορεί να αναφερθεί στο μέγεθος των πάρκων, μέχρι να εξασφαλιστούν όλες οι άδειες.
Εξάλλου, απαντώντας κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ονούφριου Κουλλά, σχετικά με τα μέτρα που θα ληφθούν για καλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ, ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι έχουν προκηρυχθεί ήδη προσφορές για σύστημα αποθήκευσης ΑΠΕ στη Δεκέλεια και, αναφέροντας ότι αν όλα πάνε καλά, το έργο αναμένεται στα μέσα του 2026.
Υπογράμμισε ότι «ο μόνος τρόπος να μειωθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας είναι η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), που είναι βασικά τα φωτοβολταϊκά». Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με τη διασφάλιση της επάρκειας ενέργειας, ο κ. Πέτρου επεσήμανε ότι «αν δεν προχωρήσουν οι ιδιώτες που έχουν μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα, να εγκαταστήσουν αποθηκευτικά συστήματα, το πρόβλημα δεν θα μειωθεί».
Εξάλλου, όπως αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού ενώπιον της Επιτροπής, οι μεγαλύτερες δαπάνες της ΑΗΚ αφορούν στην αγορά καυσίμων και στην αγορά δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων. Συγκεκριμένα, στο σύνολο των εξόδων 1,883 δισεκατομμυρίων ευρώ, σχεδόν 800 εκ. αφορούν δαπάνες καυσίμων (564 εκ.) και δαπάνες για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων (227 εκ.). Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ονούφριου Κουλλά, ο κ. Πέτρου ανέφερε κατά τη συνεδρίαση ότι το 85% του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφορά τις δαπάνες για καύσιμα και ρύπους.
Επιπρόσθετα, στο προϋπολογισμό υπάρχει και κονδύλι 250 εκ. ευρώ για απρόβλεπτες δαπάνες, οι οποίες, όπως επεξηγεί το σημείωμα που κατατέθηκε στην Επιτροπή από του ΔΣ της ΑΗΚ, σκοπός είναι με αυτό να καλυφθούν μη προβλέψιμες δαπάνες για καύσιμα, αγορά δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, λειτουργού αγοράς.
«Έχουμε λάβει μέτρα ούτως ώστε με την αύξηση στην τιμή ρύπων να μπορεί Αρχή Ηλεκτρισμού, λόγω του ότι είχαμε εξασφαλίσει μία πολύ μεγάλη ποσότητα σε χαμηλές τιμές, να συνεισφέρει στο μίγμα, ώστε να κρατήσουμε μία σταθερή, πιο χαμηλή τιμή», σημείωσε ο κ. Πέτρου σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση. Ενώπιον της Επιτροπής αναφέρθηκε ότι η ΑΗΚ είχε αγοράσει 1 εκ. τόνους ρύπων στην προηγούμενη, χαμηλότερη τιμή, ώστε να μπορεί να μετριάζει την αύξηση του κόστους το επόμενο διάστημα.
Ακόμα, στις δηλώσεις του ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι η ΑΗΚ έχει προχωρήσει με μελέτη και αναμένεται ο διορισμός συμβούλων για εφαρμογή συστήματος “hedging”, ώστε να μπορεί να σταθεροποιεί την τιμή των καυσίμων, σε περιπτώσεις που υπάρχουν απότομες αυξήσεις ή μειώσεις.
Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την προοπτική μείωσης του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας μετά από δύο χρόνια, ο κ. Πέτρου είπε ότι, πέρα από την αξιοποίηση των ΑΠΕ, σημαντική παράμετρος αναμένεται ότι θα είναι και η χρήση του φυσικού αερίου. Τότε, εξήγησε, θα υπάρξει μείωση των ρύπων κατά 30% και σε συνδυασμό με τη μειωμένη τιμή του φυσικού αερίου, θα μπορέσει να περιοριστεί και το κόστος.
Υπογράμμισε ότι θα πρέπει να γίνει σταδιακά το πέρασμα στη χρήση φυσικού αερίου, με τις μηχανές να περνούν από μία δοκιμαστική περίοδο, κάτι που, όπως είπε ο κ. Πέτρου, μπορεί να διαρκέσει από έξι μήνες έως και ένα χρόνο. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή Ονούφριου Κουλλά, ο κ. Πέτρου διαβεβαίωσε ότι πρόθεση της ΑΗΚ είναι να παραμείνει μέτοχος της ΕΤΥΦΑ.
Ο κ. Πέτρου αναφέρθηκε και ενώπιον της Επιτροπής στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Αντρέα Καυκαλιά, ενημέρωσε ότι το σκάφος Προμηθέας βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Μαλαισία, όπου αναμένεται να γίνει η εγκατάσταση δύο συστημάτων, τα οποία όμως δεν έχουν παραδοθεί ακόμα.
Αναφερόμενος στα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ΑΗΚ, είπε ότι σοβαρές δυσκολίες υπάρχουν στην επέκταση του δικτύου, καθώς χρειάζονται αρκετές άδειες από αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και από ιδιώτες, πράγμα που επιφέρει καθυστερήσεις, όπως είπε. «Με την ανάπτυξη του δικτύου θα μπορούν να ενωθούν περισσότερα πάρκα, ούτως ώστε στο μέλλον και με την αποθήκευση, να μπορούμε να έχουμε επάρκεια, ενώ τον επόμενο χρόνο να αντιμετωπίσουμε κάποια προβλήματα», είπε.
Τέλος, ο κ. Πέτρου ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους και σχετικά με τις αποκοπές ΑΠΕ, οι οποίες αθροίστηκαν σε 167.000 μεγαβατόρες το 2024. Όπως ανέφερε, πέρσι οι αποκοπές ήταν της τάξης του 1%, ενώ φέτος υπολογίζεται ότι θα φτάσουν συνολικά το 3%, τόσο για τα φωτοβολταϊκά πάρκα, όσο και για ιδιώτες καταναλωτές που εγκατέστησαν φωτοβολταϊκά μετά το 2024. Όπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση, οι αποκοπές γίνονται κατά προτεραιότητα από τα μεγάλα πάρκα και ακολούθως από ιδιώτες καταναλωτές.
Στήριξη στην ΑΗΚ εκφράζουν βουλευτές
«Στεκόμαστε δίπλα από την ΑΗΚ, καθότι κρίνουμε ότι είναι ένα τεράστιο περιουσιακό στοιχείο που ανήκει στον Κύπριο πολίτη», ανέφερε σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση η Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, προσθέτοντας ότι η ΑΗΚ «παρέχει ασφάλεια ενέργειας στο κάθε κυπριακό νοικοκυριό και στην κάθε κυπριακή επιχείρηση».
«Θα σταθούμε δίπλα για να διασφαλίσουμε ότι θα εξακολουθήσει έτσι να είναι: να ανήκει δηλαδή στον Κύπριο πολίτη αλλά την ίδια στιγμή να είναι ανταγωνιστική και να μπορεί να ανταγωνιστεί στην ελεύθερη και ανοικτή αγορά με τις εταιρείες παραγωγής ενέργειας του ιδιωτικού δικαίου, στα πλαίσια πάντοτε της διαφάνειας, αλλά και της σύγχρονης οικονομικής λειτουργίας», συνέχισε η κ. Ερωτοκρίτου.
Εξέφρασε, δε, ικανοποίηση για τον φιλόδοξο προγραμματισμό που παρουσιάστηκε κατά τη συνεδρίαση από το ΔΣ της Αρχής. «Με ιδιαίτερη ικανοποίηση επίσης, είδαμε το κόστος του προσωπικού της ΑΗΚ είναι περίπου στο 8 – 8,5% του συνολικού προϋπολογισμού», πρόσθεσε η κ. Ερωτοκρίτου, σημειώνοντας ότι είναι «ένα ποσοστό το οποίο εμείς θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά θετικό».
Υπογράμμισε, στη συνέχεια, την ανάγκη για φθηνή ενέργεια, ώστε να προχωρήσει με γρήγορα βήματα ολόκληρη η οικονομία. Επεσήμανε, δε, τον σημαίνοντα ρόλο των ΑΠΕ στην κατεύθυνση αυτή. «Θέσαμε, εντός της επιτροπής, πολύ επιτακτικά, τη δική μας τεράστια απογοήτευση γιατί τα τελευταία δέκα χρόνια, σκανδαλωδώς κατά τη δικά μας άποψη, απαγορεύτηκε με διάφορους τρόπους, η παρουσία, η ικανότητα της ΑΗΚ να παράγει ενέργεια από πράσινες πηγές», είπε.
«Κατανοούμε ότι το παρόν Διοικητικό Συμβούλιο έχει να τρέξει ένα πάρα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα το οποίο πρέπει να καλύψει και τα κενά της προηγούμενης δεκαετίας έτσι ώστε», σημείωσε η κ. Ερωτοκρίτου.
Τέλος, αναφορικά με τους ευάλωτους καταναλωτές, είπε ότι «θα πρέπει να διευρυνθούν τα κριτήρια που αφορούν την διατίμηση 08 που αφορά τους ευάλωτες καταναλωτές γιατί δεν μας ικανοποιεί το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εντοπίζει ότι το 15% των κυπριακών νοικοκυριών είναι στις παρυφές της ενεργειακής φτώχειας».
Στην ενεργειακή φτώχεια αναφέρθηκε στις δηλώσεις του και ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, αναφέροντας ότι «ένας στους πέντε συμπολίτες μας δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του σε ενέργεια, για κίνηση, θέρμανση, ηλεκτρισμό και κλιματισμό».
Υπογράμμισε ότι «φτάσαμε εδώ, ως αποτέλεσμα αποτυχημένων και λανθασμένων πολιτικών, αλλά και αποφάσεων που μυρίζουν σκάνδαλα, που όζουν διαπλοκής και διαφθοράς με πρωταγωνίστρια την προηγούμενη διακυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ». Έκανε λόγο για «τεράστιες» έως και «εγκληματικές» ευθύνες, σημειώνοντας ότι μόνο για τους ρύπους, πληρώνουμε ως πολίτες γύρω στα 300 με 400 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Ο κ. Διαμιανού μίλησε για «σκοπιμότητες και εσκεμμένη κωλυσιεργία», σημειώνοντας ότι επιβεβαιώθηκε σήμερα πως «επί σειρά ετών υπήρξε παρεμπόδιση της ΑΗΚ σε σχέση με την έγκαιρη διείσδυση της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προφανώς για να επωφεληθούν ιδιωτικές εταιρείες και ιδιωτικά συμφέροντα».
«Η σημερινή κυβέρνηση, επί της ουσίας δεν έχει ακόμα πείσει, ότι μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα», συνέχισε ο κ. Δαμιανού, σημειώνοντας ότι «παρουσιάζει σχεδόν μηδαμινό έργο, ιδίως τις μεγάλες επενδύσεις που αφορούν, την έλευση του φυσικού αερίου, ολοκλήρωση υποδομών, ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, αποθήκευση και εκμετάλλευση κυπριακού φυσικού αερίου».
Τέλος, διατύπωσε την πρόταση για εισαγωγή φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, μείωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα από 19% στο 9%, φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών των εταιρειών ενέργειας, εξηγώντας ότι το ΑΚΕΛ είτε ετοιμάσει σχετική πρόταση νόμου, κατ’ αναλογία με την πρόταση νόμου που είχε καταθέσει για τα απροσδόκητα κέρδη των τραπεζών.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, εξέφρασε τη στήριξη του κόμματος στις «προσπάθειες του Διοικητικού Συμβουλίου, της διεύθυνσης και του προσωπικού της ΑΗΚ ούτως ώστε η Αρχή να προωθήσει το αναπτυξιακό της πρόγραμμα με πιο ταχείς ρυθμούς, πάντα προς όφελος των καταναλωτών και των πολιτών με απώτερο στόχο την ουσιαστική μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
Ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι τέθηκε η αναγκαιότητα για απευθείας συνεργασία της ΑΗΚ με το Υφυπουργείο Πρόνοιας, ώστε «όλοι οι δικαιούχοι των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και χωρίς να χρειαστεί να υποβάλουν καμία αίτηση, να επωφελούνται το 20% της ταρίφας 08 που δικαιούνται. «Εφόσον τα στοιχεία υπάρχουν και στο κράτος και στην ΑΗΚ να γίνει μια συνεργασία για να επωφελούνται όλοι οι δικαιούχοι αυτή τη διατίμηση για τις ευάλωτες ομάδες», είπε.
Μεταξύ των θεμάτων που τέθηκαν από την ΔΗΠΑ, ήταν και η μέθοδος κατάθεσης εγγράφων για ελέγχους φωτοβολταϊκών συστημάτων αυτοκατανάλωσης, προτείνοντας και ζητώντας να εφαρμοστεί άμεσα δημοσιοποιημένο ηλεκτρονικό μητρώο/βάση δεδομένων – με τήρηση της σειράς προτεραιότητας για τους αιτητές.
Επίσης, αναφέρθηκε σε «σκιές» και «παρασκήνια» για ιδιωτικοποίηση μέρους της ΑΗΚ ή μέρους της παραγωγής της ή κάποιες από τις συμβατικές μονάδες όπως η Δεκέλεια, ξεκαθαρίζοντας πως η ΔΗΠΑ είναι ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή ιδιωτικοποίησης της ΑΗΚ.
Πηγή: ΚΥΠΕ
