Στη χθεσινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος ξεκίνησε η συζήτηση του νομοσχεδίου με τίτλο «Ο περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και άλλων Συναφών Θεμάτων (Τροποποιητικού) Νόμος του 2020».
Παράλληλα, εκκρεμεί η έναρξη της συζήτησης των σχετικών κανονισμών, με τίτλο Οι περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (Δημόσια Διαβούλευση) Κανονισμοί του 2020 και Οι περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (Γενικές Διατάξεις) Κανονισμοί του 2019. Οι σχετικοί κανονισμοί είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με το προτεινόμενο νομοσχέδιο και η θέσπιση τους προνοείται από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014 περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την εναρμονιστική νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τίτλο Ο περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2017 (144(Ι)/2017).
Η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ – ΜΚΟ) και η Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών, θεωρούν ότι η ακτογραμμή και η θάλασσα αποτελούν κοινά αγαθά και, ως εκ τούτου, αναπόσπαστο μέρος της κοινής, φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να διασφαλίσει την προστασία, διατήρηση και διαχείριση του θαλάσσιου χώρου, καθώς επίσης και τη συνοχή του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (Maritime Spatial Planning), σε τοπικό, περιφερειακό και κρατικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η έννοια του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού υποδηλώνει «το σχεδιασμό του χρόνου και του τόπου άσκησης ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη θάλασσα, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα και η βιωσιμότητά τους στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Κατά τη διαδικασία αυτή, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη συνεργάζονται με διαφάνεια, με στόχο το σχεδιασμό των θαλάσσιων δραστηριοτήτων».
Η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου και η Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών θεωρούν ότι το προτεινόμενο νομοσχέδιο και οι προτεινόμενοι κανονισμοί πρέπει να συζητηθούν από κοινού στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, καθότι η προτεινόμενη δευτερογενής νομοθεσία, δηλαδή Οι περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (Δημόσια Διαβούλευση) Κανονισμοί του 2020 και Οι περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (Γενικές Διατάξεις) Κανονισμοί του 2019, στοχεύει στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή των διατάξεων του βασικού νόμου (144(Ι)/2017), και κατ’ επέκταση στην καλύτερη εναρμόνιση με την Κοινοτική Οδηγία 2014/89/ΕΕ.
Η παράγραφος 11 του προτεινόμενου νομοσχεδίου, με τίτλο Ο περί Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και άλλων Συναφών Θεμάτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018, αναφέρει τα εξής:
«(1) Από την έναρξη ισχύος του παρόντος Νόμου και μέχρι την έγκριση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου δύναται να αδειοδοτούνται σε μεταβατική βάση και τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), χρήσεις ή δραστηριότητες δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 23 και 24 του βασικού νόμου, νοουμένου ότι τέτοιες χρήσεις ή δραστηριότητες έχουν σημαντική οικονομική ή/και κοινωνική ή/και περιβαλλοντική πρόσθετη αξία.
(2) Για αδειοδοτήσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 24 του βασικού νόμου, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η έκδοση και τήρηση των Κανονισμών που αναφέρονται στο άρθρο 24(1)(β)(i) του βασικού νόμου».
Ωστόσο, το άρθρο 17(2) (Κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου) του βασικού νόμου (144(Ι)/2017) προνοεί ότι «η θέσπιση του προαναφερόμενου Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου καταρτίζεται το συντομότερο δυνατό και το αργότερο έως την 31η Μαρτίου 2021». Συνεπώς, δεν συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την αδειοδότηση ορισμένων δημόσιων και ιδιωτικών έργων σε μία τόσο σύντομη μεταβατική περίοδο, διάρκειας μόλις οκτώ (8) μηνών, και κυρίως χωρίς να να έχουν συζητηθεί και εγκριθεί πρωτίστως οι σχετικοί κανονισμοί, η έκδοση και τήρηση των οποίων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση με βάση το ίδιο το υπό αναφορά νομοσχέδιο. Ως εκ τούτου, τυχόν αδειοδότηση οποιουδήποτε έργου κατά τη μεταβατική περίοδο θα στερείται νομικής βάσης.
Επιπρόσθετα, οι μεταβατικές διατάξεις που αφορούν την έγκριση στην εναρμονιστική νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας ενδέχεται να αποδυναμώσει τους σκοπούς της κοινοτικής οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οδηγώντας στον κατακερματισμό και τη σαλαμοποίηση της διαδικασίας για τη θέσπιση μίας Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς κάτι τέτοιο δεν θα μπορεί να εξασφαλίσει τη συντονισμένη και συνεπή λήψη αποφάσεων κατά τη διαδικασία εκπόνησης, τροποποίησης ή/και έγκρισης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου.
Υπενθυμίζουμε ότι, πριν την έγκριση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου, πρέπει να εκπονηθεί Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΣΠΕ). Επιπρόσθετα, πρέπει να εκπονηθεί Δέουσα Εκτίμηση Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΔΕΕΠ – Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση), καθότι μεγάλο μέρος της περιοχής μελέτης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου περιλαμβάνει ή/και γειτνιάζει με θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 – είτε ως Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) / Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, της χλωρίδας και της πανίδας, είτε ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τη διατήρηση των άγριων πτηνών, περιλαμβανομένων αυτών που κηρύχθηκαν ήδη ή βρίσκονται στη διαδικασία καθορισμού – και δύναται να επηρεάζει σημαντικά τις εν λόγω θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια. Η θέση αυτή στηρίζεται στις διατάξεις των σχετικών κοινοτικών οδηγιών και εναρμονιστικών νομοθεσιών για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από ορισμένα σχέδια και/ή προγράμματα, καθώς και τη διατήρηση της φύσης και της βιοποικιλότητας.
Τυχόν αδειοδότηση ορισμένων δημόσιων ή/και ιδιωτικών έργων πριν από την θέσπιση του ΘΧΣ και πριν από την εκπόνηση και αξιολόγηση των αναγκαίων μελετών ΣΠΕ και ΔΕΕΠ για το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο, δεν συνάδει με τους στόχους των Κοινοτικών Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εναρμονιστικών νομοθεσιών της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη Στρατηγική και Δέουσα Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από σχέδια ή/και προγράμματα, καθώς και τη θέσπιση ενός Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και μιας Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής.
Η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου και η Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών ζητούν όπως διασφαλιστεί η ενιαία και ολοκληρωμένη συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος του προτεινόμενου νομοσχεδίου και των σχετικών κανονισμών, καθώς και την διαγραφή της πρόνοιας για αδειοδοτήσεις έργων κατά τη μεταβατική περίοδο, πριν από την θέσπιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού τον Μάρτιο του 2021.
Πηγή: philenews