Στα Καραγιαννέικα –βρίσκονται στα σύνορα του Δήμου Αθήνας με τον Δήμο Γαλατσίου–, απέναντι από το πάρκο που ανακαίνισε προ ολίγων εβδομάδων ο Δήμος Αθηναίων, βρισκόταν εδώ και δύο δεκαετίες ένα ακατοίκητο σπίτι που ρήμαζε. Όχι πλέον. Εδώ και λίγους μήνες οι εργασίες ανέγερσης και ολοκλήρωσης της οικοδομής είναι εντατικοί ακόμη και εν μέσω θέρους και εν μέσω πανδημίας.
Δηλαδή αυτό που δεν έγινε όταν η οικοδομή ήταν στα πάνω της και η Ελλάδα ζούσε τον μύθο του real estate, γίνεται πράξη τώρα, εν μέσω μιας πολύ δύσκολης συγκυρίας.
Η συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι η μοναδική. Η ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων που ξεκίνησε στα τέλη του 2018, συνεχίστηκε το 2019 και διεκόπη απότομα στις αρχές του 2020 με την έξαρση της πανδημίας δείχνει σημάδια… επιμονής. Η εικόνα πολλών ιδιωτικών έργων, η ανέγερση οικοδομών, η ολοκλήρωση ημιτελών κατοικιών αλλά και ανακαινίσεων που συναντάται σε πολλές γειτονιές των μεγάλων πόλεων και σε άλλες περιοχές της χώρας δείχνει πως μόλις εξομαλυνθεί κάπως η κατάσταση θα ενταθεί.
Από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για την πορεία της συγκεκριμένης αγοράς τους πρώτους μήνες του έτους αλλά και από τις πωλήσεις, μέχρι στιγμής, των εταιρειών του κλάδου προκύπτει πως η συγκεκριμένη αγορά δέχθηκε μεν πλήγμα κατά τη διάρκεια του lockdown, ωστόσο πλέον “μαζεύει” τις απώλειες.
Τον Μάιο, όπου η ζωή επέστρεψε σε μια νέα μορφή κανονικότητας, το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικής-δημόσιας) στο σύνολο της χώρας με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες ανήλθε σε 1.339, που αντιστοιχούν σε 279,5 χιλάδες τ.μ. επιφάνειας και 1.219,2 χιλάδες m3 όγκου. Παρουσίασε, δηλαδή, μείωση κατά 8,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αλλά αύξηση 4,5% στην επιφάνεια και 5,4% στον όγκο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Σε επίπεδο πενταμήνου, λόγω της πανδημίας και του lockdown, η συνολική αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας περιορίσθηκε στο 16% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, 25% στην επιφάνεια ενώ αντίστοιχο είναι το ποσοστό αύξησης στον όγκο σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα έναν χρόνο πριν.
Αυτή είναι όμως η μεγάλη εικόνα. Αν κοιτάξουμε επιμέρους τον δείκτη της οικοδομικής δραστηριότητας θα δούμε πως τον Μάιο, υπήρχαν περιοχές της χώρας όπου καταγράφηκε διψήφια ανάπτυξη της οικοδομικής αυτής δραστηριότητας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη όπου ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε κατά 13,4%, ή στη Δυτική Μακεδονία όπου σημειώθηκε αύξηση 528,5% στην επιφάνεια, 68,2% στην Αττική, 42,5% στο Βόρειο Αιγαίο και 57,8% στη Στερεά Ελλάδα.
Πώς μεταφράσθηκε όλο αυτό στην πράξη; Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τη βιομηχανία χρωμάτων Βιβεχρώμ. Η εταιρεία προχώρησε σε αναστολή ή περικοπή προγραμματισμένων διαφημιστικών ενεργειών και εξόδων καθώς επίσης και περικοπή άλλων προγραμματισμένων εξόδων προκειμένου να μειώσει την επίπτωση του lockdown της αγοράς στα αποτελέσματα της. Όμως αυτό που είχε άμεση θετική επίπτωση στα μεγέθη της ήταν η αναστολή των αυξήσεων που είχαν προγραμματιστεί και ανακοινωθεί να γίνουν τον Απρίλιο. Αυτό βοήθησε πολύ τις πωλήσεις μετά το άνοιγμα της αγοράς. Επίσης, οι προωθητικές ενέργειες, που έγιναν στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, είχαν ως αποτέλεσμα να κλείσει το πρώτο εξάμηνο του έτους πολύ κοντά στις πωλήσεις του Προϋπολογισμού.
Αποτέλεσμα ήταν το α’ εξάμηνο του 2020 να κλείσει τελικά με αύξηση τζίρου κατά 0,8% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2019, παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του lockdown ο τζίρος της υποχώρησε κατά 50%. Βέβαια η διοίκησή της επισημαίνει στις οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση του 2019 που δημοσίευσε πως η πανδημία έρχεται να προσθέσει έναν σημαντικό παράγοντα αβεβαιότητας τόσο σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των μακροοικονομικών μεγεθών όσο και τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να λειτουργήσουν υπό το καθεστώς των περιοριστικών μέτρων που επιβάλλονται. Η εν λόγω εξέλιξη αναμένεται να επηρεάσει δυσμενώς την ικανότητα των πελατών στην αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους και κατ’ επέκταση το ύψος των αναμενόμενων ζημιών πιστωτικού κινδύνου.
Στην περίπτωση της εταιρείας Ν. Γιαννόπουλος – Π. Αγγελόπουλος, που δραστηριοποιείται στην αγορά ειδών θέρμανσης, υγιεινής, πλακιδίων, πισίνας, νεροχυτών και επίπλων κουζίνας, η διοίκησή της αναφέρει πως τον Μάιο σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση των πωλήσεων χωρίς όμως να δίνει ποσοστά. Ωστόσο, όμως σημειώνει μένει να φανεί πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τους επόμενους μήνες. Σημειώνεται ότι ο τζίρος της επιχείρησης κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο σημείωσαν πτώση 28% και 53% αντίστοιχα. Η ζημιά αντισταθμίσθηκε μερικώς από την αύξηση του τζίρου των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, κατά 7%.
Εκτός από τις μεγάλης κλίμακας ανακαινίσεις, από το lockdown και μετά καταγράφεται μια σαφής στροφή των καταναλωτών σε αγορές προϊόντων για το σπίτι.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αλυσίδας Κωτσόβολος. Μπορεί η φετινή χρονιά να είναι πολύ δύσκολη, όπως ανέφερε πριν από κάποιες εβδομάδες ο διευθύνων σύμβουλος της αλυσίδας, Γιάννης Βασιλάκος, με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Κωτσόβολος, ωστόσο όπως είπε, το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου, οι πωλήσεις ανέκαμψαν σε σχέση με την περίοδο του lockdown καταγράφοντας αύξηση 15% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019.
Για το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου εκτιμά πως οι πωλήσεις θα είναι οριακά πτωτικές αφού από την εξίσωση, όπως είχε πει, λείπει ο κλιματισμός, κατηγορία οι πωλήσεις της οποίας είναι εφέτος καθηλωμένες, και η κατηγορία των τηλεοράσεων λόγω της ματαίωσης, εξαιτίας της πανδημίας, τόσο του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Ποδοσφαίρου όσο και των Ολυμπιακών Αγώνων.