Στο εξής όσες και όσοι διερχόμαστε από τα τούνελ της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ στο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου Πάτρα- Πύργος θα ανοίγουμε τα παράθυρα για να πάρουμε μια βαθιά…ανάσα στην κυριολεξία. Και αυτό γιατί ο αέρας που κυκλοφορεί μέσα στα τούνελ είναι πεντακάθαρος! Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι ιδρυτές της spin-off με την επωνυμία ‘PCN materials’ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο Κρήτης και αυτό επιβεβαιώνεται επανειλημμένα από τις επιστημονικές μετρήσεις.
Πώς γίνεται αυτό; Μα με το πρώτο φωτοκαταλυτικό χρώμα για εσωτερικούς χώρους στην Ελλάδα, που ανέπτυξε η PCN Materials με την εταιρεία Vitex (VITEX FOS) και που τώρα προχωράει δυναμικά ως η μοναδική εταιρία στην ελληνική αγορά στην παραγωγή και χρήση καινοτόμων φωτοκαταλυτικών υλικών, με δυνατότητα εφαρμογής τους ως πρόσθετων δομικών υλικών για βιομηχανική και οικιακή χρήση. Τα μοναδικά φωτοκαταλυτικά υλικά χαρακτηριστικής δομής συνδυάζουν, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, αντιρρυπαντικές και αντιμολυσματικές ιδιότητες και μπορούν να εφαρμοστούν παντού.
Πρόσφατα και μετά από τη νίκη της σε έναν πανελλήνιο διαγωνισμό, η PCN materials μαζί με την εταιρεία Vitex επιλέχθηκαν για την εφαρμογή του μοναδικού φωτοκαταλυτικού επιχρίσματος σε περισσότερα από 14 τούνελ της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ, συνολικής επιφάνειας πάνω από 125.000 τ.μ, στο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Πάτρα-Πύργος. Το έργο ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2024 και τώρα βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο ολοκλήρωσης.
Εξαφανίζοντας ρύπους και βακτήρια…
Με την επίδραση της αβλαβούς ορατής ακτινοβολίας τα φωτοκαταλυτικά υλικά, μιμούμενα τον μηχανισμό αυτοκαθαρισμού της φύσης, καταστρέφουν παθογόνους μικροοργανισμούς πρωτίστως στην αέρια φάση αλλά και σε υγρά απόβλητα και έτσι καθαρίζουν εσωτερικούς χώρους όπως νοσοκομεία, σχολεία, ξενοδοχεία, παιδικούς σταθμούς, οίκους ευγηρίας, δημόσιες υπηρεσίες και άλλους χώρους στους οποίους οι πολίτες δαπανούν πάνω από το 90% της ημέρας τους, αλλά και εξωτερικούς.
Αυτά τα φωτοκαταλυτικά υλικά παράγονται με τη μορφή σκόνης ή διαλύματος, αναμειγνύονται με διάφορα είδη ανόργανων και οργανικών υλικών (χρώματα, επιχρίσματα) και εφαρμόζονται, με μεγάλη ευκολία, σε γυαλί, υφάσματα (κουρτίνες, ταπετσαρίες, ποδιές, καθίσματα, καναπέδες, μοκέτες, καθίσματα αυτοκινήτων, τρένων, μετρό, αεροπλάνων αιθουσών συνεδρίων), σοβά, τσιμέντο, γυψοσανίδα, ξύλο ή μέταλλο, ακόμη και σε φίλτρα για συστήματα κλιματισμού.
Η ικανότητα αποδόμησης των αέριων ρυπαντών που διαθέτουν τα φωτοκαταλυτικά χρώματα στα τούνελ της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ έχει δοκιμαστεί στον φωτοκαταλυτικό εργαστηριακό αντιδραστήρα του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, όπου τα αποτελέσματα έδειξαν απόδοση αποδόμησης των οξειδίων του αζώτου 4μg/m2.s στην ορατή ακτινοβολία.
«Με βάση απλούς υπολογισμούς και αν δεχτούμε ότι όλα τα αυτοκίνητα που διέρχονται από ένα τούνελ μήκους 1.2 Km με φωτοκαταλυτική πλευρική κάλυψη ύψους 3 μέτρων (σύνολο ενεργούς φωτοκαταλυτικής επιφάνειας 7.200m2), είναι τεχνολογίας Euro 6 και πληρούν τις προδιαγραφές της ΕΕ (όρια μέγιστων ρύπων για βενζινοκινητήρες NOx: 0.06 g/km και κινητήρες Diesel NOx: 0.08 g/km), και ότι διέρχονται σε αναλογία 1:1, που σημαίνει μέσος όρος ρύπων NOx: 0.07 g/km ανά όχημα ή 0.084 g ανά 1200m και με ταχύτητα 80Km/h (μέσος χρόνο διέλευσης ~1’ ανά όχημα), τότε τα 7.200m2 φωτοκαταλυτικής επίστρωσης στο συγκεκριμένο τούνελ των 1.2Km μπορούν να αποδομήσουν έως και 1,7 g NOx ανά λεπτό που αντιστοιχεί στην πλήρη αποδόμηση ρύπων ΝΟx από 20 οχήματα / λεπτό ή 1200 οχήματα /ώρα», εξηγεί ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας καθηγητής Γεώργιος Κυριακίδης, ο οποίος έχει διατελέσει επίσης διευθυντής του Επιστημονικού και τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης (1994-97) και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Έρευνας Υλικών (E-MRS) για την περίοδο 2017-2019.
Όπως λέει ο ίδιος τα χρώματα έχουν εφαρμοστεί πιλοτικά με επιτυχία στα κτίρια της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων στον Πειραιά αλλά και στον σταθμό ΠΑΝΟΡΜΟΥ της ΣΤΑΣΥ/ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ με προοπτική την εφαρμογή τους σταδιακά σε όλους τους σταθμούς ΜΕΤΡΟ.
Μια 100% ελληνική πατέντα…
Όταν το 2015 ερευνητές του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ έβαψαν με άσπρη μπογιά 4.000 τετραγωνικά μέτρα ενός τούνελ του βόρειου οδικού άξονα στο ύψος των Μαλίων της Κρήτης, είδαν με ικανοποίηση πως οι τοίχοι, στο πέρασμα του χρόνου, παρέμεναν άσπροι παρόλη τη ρύπανση. Το μυστικό βρισκόταν στη σύσταση του χρώματος και σε ένα ειδικό φωτοκαταλυτικό υλικό με το οποίο είχε εμπλουτιστεί το χρώμα. Το υλικό αυτό είχε την ικανότητα να αποδομεί τους ρύπους, όταν έρχονταν σε επαφή μαζί του, καθαρίζοντας έτσι τον αέρα!
«Αποτέλεσμα ήταν η εξάλειψη των ρύπων, η κυκλοφορία καθαρού αέρα αλλά και η εξοικονόμηση περισσότερων από 54.000 ευρώ ετησίως από τη δαπάνη συντήρησης του τούνελ. Η δεύτερη πιλοτική εφαρμογή ολοκληρώθηκε το 2017 και αφορούσε μια σημαντική συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Στρατού και τη χρήση του αντιρρυπαντικού / βακτηριοκτόνου επιχρίσματος στα ιατρεία και στους θαλάμους ασθενών του κέντρου εκπαίδευσης νεοσυλλέκτων Εφέδρων Αξιωματικών (Στρατόπεδο ΣΕΑΠ) στο Ηράκλειο Κρήτης, με θεαματικά αποτελέσματα μείωσης ρύπων οξειδίων του αζώτου ΝΟx της τάξεως του 70% και του φορτίου αέριων παθογόνων της τάξεως του 99%», θυμάται ο καθηγητής Κυριακίδης.
Ο ίδιος σημειώνει πως μέχρι στιγμής η εταιρεία έχει συνεισφέρει και σε ένα μεγάλο και πρωτοποριακό έργο βιώσιμης ανάπτυξης στην Ελλάδα και ειδικότερα στον Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού στην Αττική που βρίσκεται στη φάση της ολοκλήρωσης.
«Πρόκειται για το πρώτο έργο στην Ελλάδα στο οποίο γίνεται εφαρμογή εξελιγμένων βιώσιμων προϊόντων πεζοδρόμησης με εφαρμογή κυβόλιθων και πλακών από σκυρόδεμα με ενσωματωμένες ‘ψυχρές’ και ‘φωτοκαταλυτικές’ ιδιότητες στη μάζα του υλικού και όχι με τη μορφή προϊόντων επάλειψης όπως συχνά εφαρμόζεται ως προβλεπόμενο στα συμβατικά τεύχη δημοπράτησης των δημοσίων έργων», λέει ο κ. Κυριακίδης συμπληρώνοντας πως η εξοικονόμηση ενέργειας, ο περιορισμός των εκπομπών CO2, η μείωση του φαινομένου θερμικής αστικής νησίδας αλλά κυρίως, η συνεχής αποδόμηση αέριων ρύπων και καυσαερίων αυτοκινήτων είναι κάποια από τα οφέλη αυτού του έργου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προηγμένα δομικά προϊόντα πλακοστρώσεων που χρησιμοποιούνται στο έργο αυτό είναι «καρπός» της συνεργασίας της PCN Materials και της Τσιμεντοδομής ΑΕ, η οποία έχει ξεκινήσει τις δοκιμές για την ενσωμάτωση της συγκεκριμένης τεχνολογίας στα προϊόντα της από το 2011.