Όπως οι περισσότεροι κλάδοι έτσι και σε αυτόν των ακινήτων οι τιμές έχουν πάρει την ανιούσα. Μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο οι τιμές των κατοικιών όπως και τα ενοίκια αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς, καθιστώντας το κόστος της στέγασης πιο ακριβό, ένα κόστος που επιβαρύνει μαζί με τις τιμές της ενέργειας και τις τιμές των τροφίμων τα νοικοκυριά.
Με άρθρο του το πρακτορείο Reuters, επιχειρεί να αποτυπώσει πώς έχει διαμορφωθεί η εικόνα στα ακίνητα στην Ελλάδα, ωστόσο επικεντρώνεται αποκλειστικά στους νέους και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο θέμα της στέγασης.
Όπως επισημαίνεται, μπορεί η οικονομία της Ελλάδας να καταγράφει υψηλότατους ρυθμούς ανάπτυξης, ωστόσο οι νέοι βιώνουν μια διαφορετική πραγματικότητα, καθώς αποκλείονται από την αγορά ακινήτων. Κι αν τα ενοίκια αυξάνονται διαρκώς και καθίστανται όλο και πιο επιβαρυντικά για τους ενοικιαστές, η κατάσταση είναι ακόμη πιο δυσβάσταχτη αναφορικά με την απόκτηση ιδιόκτητης οικίας, καθώς οι τιμές τους είναι απαγορευτικές για τους νέους.
Η κατάσταση αυτή πάνω κάτω είναι ίδια για όλες τις προηγμένες οικονομίες, ωστόσο για την Ελλάδα είναι ακόμη πιο δυσχερέστερη καθώς επί της ουσίας δεν έχει εξέλθει από τη μεγάλη κρίση του 2010.
Είναι ενδεικτικό ότι οι τιμές των κατοικιών έκαναν βουτιά της τάξεως του 42% στη διάρκεια της κρίσης, ωστόσο ενισχύονται κατά 29% από τα χαμηλά του 2017, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας, κάτι που συμπαρασύρει και τα ενοίκια.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ανισορροπίας, ένας άλλος παράγοντας που επιβαρύνει την κατάσταση έχει να κάνει με την προσφορά. Μια προσφορά από την οποία οι κατοικίες μεγέθους της τάξης των 45 τετραγωνικών μέτρων είναι είδος προς εξαφάνιση, από τη στιγμή που οι ιδιοκτήτες τις διαθέτουν για βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb.
Επιστροφή στα πατρικά και οι συγκάτοικοι
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, έδειξαν ότι τον Σεπτέμβριο ο δείκτης κόστους κατοικίας ο οποίος περιλαμβάνει τα ενοίκια και τα στεγαστικά δάνεια, εκτινάχθηκε κατά 35,4% σε ετήσια βάση, με τις τιμές ρεύματος να αυξάνονται κατά 30,5% και τους πετρελαίου θέρμανσης να εκτοξεύονται κατά 65,1%.
Οι αυξήσεις αυτές όπως είναι φυσικό πιέζει το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο από το 2018 για το μέσο νοικοκυριό έχει αυξηθεί κατά 13%, όπως σημειώνει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας, προσθέτοντας ότι η μεγάλη αυτή κλιμάκωση των ενοικίων, εν μέρει οφείλεται και στην αγορά ακινήτων η οποία δέχθηκε έντονες πιέσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης.
«Επί του παρόντος, αντιμετωπίζουμε ένα σοκ από τον συνδυασμό των τιμών της ενέργειας, των τροφίμων και το κόστος στέγασης. Προς το παρόν δεν έχει κάποια σοβαρή επίδραση στην οικονομία, από τη στιγμή που η κυβέρνηση στηρίζει τα αδύναμα εισοδήματα, ωστόσο υπάρχουν ανησυχίες αν αυτή η κατάσταση συνεχισθεί και τον επόμενο χρόνο», αναφέρει ο κ. Μαγγίνας.
«Η κατάσταση είναι σοβαρή… θα δούμε πολλούς να επιστρέφουν στα παιδικά τους δωμάτια», τονίζει χαρακτηριστικά ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος στην E-Real Estate, προσθέτοντας ότι οι ιδιόκτητες κατοικίες υποχώρησαν κατά 2,9% στη διάρκεια των τελευταίων τριών ετών, περίπου στο 73%.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μετά από μια δεκαετία κρίσης, είναι σχεδόν ακατόρθωτο για ένα νέο να έχει αποταμιεύσει ένα ποσό μεταξύ 45.000 με 60.000 για προκαταβολή προκειμένου να αγοράσει μια κατοικία αξίας 150.000 ευρώ.
Σε όλες τις πόλεις τα ενοίκια αυξάνονται, ωστόσο η μεγαλύτερη άνοδος καταγράφεται στο κέντρο της Αθήνας, η οποία τα τελευταία τέσσερα έτη έχει διαμορφωθεί στο 40%.
Όπως αναφέρει στο Reuters η Χριστίνα Παππά, 27 ετών, αναγκάσθηκε να αφήσει το διαμέρισμα που κατοικούσε στο Παγκράτι, διότι το ενοίκιο έφθασε τα 500 ευρώ και μετακόμισε σε ένα στο Νέο Ψυχικό με 200 ευρώ τον μήνα και θεωρεί και εαυτό τυχερό.
«Η ενεργειακή κρίση με τρομάζει πολύ και το ότι σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα θα είχαμε τέτοια αύξηση των τιμών. Με τρομάζει η ιδέα πώς θα τα καταφέρω να συνεχίσω να μένω μόνη», όταν ο μισθός της είναι 650 ευρώ, όπως δηλώνει. «Πολλοί στην ηλικία μου αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Είτε ψάχνουν για έναν συγκάτοικο ή συνεχίζουν να μένουν με τους γονείς τους. Αυτό μπορείς να το κάνεις όταν είσαι 19, όχι όμως όταν περάσουν κάποια χρόνια», αναφέρει.
Σε έρευνα με 1.007 συμμετέχοντες ηλικίας 18-44 της δεξαμενής σκέψης, Eteron, το 83% απάντησε ότι η μεγαλύτερή τους ανησυχία είναι η εξασφάλιση στέγης. Περί του 50% ανέφεραν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες να πληρώσουν το νοίκι τους με το 77% μετά βίας να τα βγάζει πέρα.
Από τη μεριά της κυβέρνηση θέλοντας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα στήριξης ύψους 1,74 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο του προγράμματος αύξησε την ετήσια επιδότηση για τη φοιτητική στέγαση στα 1.500 ευρώ από τα 1.000 ευρώ και στα 2.000 όταν υπάρχει συγκάτοικος. Επίσης από τον Ιανουάριο θα τρέξει ένα πιλοτικό πρόγραμμα χορήγησης δανείων έως 150.000 ευρώ, με επιτόκιο 1% για την αγορά οικίας με ημερομηνία κτήσης πριν από το 2007 και επιφάνειας έως 120 τετραγωνικά μέτρα για ζευγάρια ηλικίας 25-39.
Ωστόσο για τη Στεφανία Παπαδοπούλου φοιτήτρια η οποία αμοίβεται με 35 ευρώ την ημέρα ως σερβιτόρα και τη στηρίζει οικονομικά η οικογένειά της, η μόνη διέξοδος είναι να φύγει από την Ελλάδα. «Βγήκαμε από μια κρίση για να εισέλθουμε σε μία άλλη πιο σκληρή. Αν δεν αλλάξει κάτι, είναι δεδομένο ότι βλέπω το μέλλον μου στο εξωτερικό», τονίζει στο Reuters.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters