Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Το Δημόσιο μπορεί υπό προϋποθέσεις να προχωράει σε φορολογικούς ελέγχους και μετά το πέρας της πενταετίας. Μάλιστα εάν έχει πληροφορίες για εισοδήματα ή συναλλαγές του εξωτερικού η παραγραφή μπορεί να φθάσει στην δεκαετία. Όμως υπάρχουν περιπτώσεις που μπορούν να μπλοκάρουν την επιμήκυνση της παραγραφής και να ακυρώσουν τον έλεγχο που έχει διενεργηθεί. Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δικαίωσε επιχείρηση παρά το γεγονός ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός εντόπισε εικονικές συναλλαγές στο εξωτερικό. Και αυτό καθώς η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν λανθασμένη με αποτέλεσμα το ΣτΕ να την δικαιώσει. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, για να επεκταθεί στη δεκαετία η παραγραφή θα πρέπει:
– η φορολογική αρχή να έχει ήδη υποβάλει το σχετικό αίτημα ή τα σχετικά αιτήματα αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής προς την αρμόδια αλλοδαπή αρχή εντός του χρόνου κατά τον οποίο οφείλει να δράσει, ήτοι εντός της πενταετίας και
– τα στοιχεία να περιέλθουν μετά το πέρας της ως πενταετίας και μέχρι τη συμπλήρωση δεκαετίας.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, η φορολογική αρχή, ενώ είχε ήδη πληροφορίες εντός του χρόνου της πενταετούς παραγραφής περί εικονικότητας των συναλλαγών της επιχείρησης που προσέφυγε από απαντήσεις αλλοδαπών αρχών σε προηγούμενα αιτήματα αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής, υπέβαλε νέο αίτημα για αμοιβαία διοικητική συνδρομή σε χρόνο μετά την πάροδο της πενταετίας. Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι τα στοιχεία που περιήλθαν στη φορολογική αρχή σε απάντηση του νέου αιτήματος δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν την επιμήκυνση της παραγραφής από πενταετή σε δεκαετή.
Το ΣτΕ επισημαίνει ότι “σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, και ανεξαρτήτως της δυσκολίας και της πολυπλοκότητας της υπόθεσης, των αντικειμενικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει κατά τον κρίσιμο χρόνο η φορολογική αρχή και της έλλειψης συνεργασίας του φορολογούμενου, τα στοιχεία που περιέρχονται στη φορολογική αρχή στο πλαίσιο της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την παράταση της παραγραφής από πενταετή σε δεκαετή, διότι, άλλως, κατά παράβαση της αρχής της ασφάλειας δικαίου, η φορολογική αρχή θα μπορούσε να καθορίσει με τις ενέργειες και, ιδίως, τις παραλείψεις της τη διάρκεια της παραγραφής”.
Ξεκινούν οι έλεγχοι για παραγραφές
Τις υποθέσεις που παραγράφονται στο τέλος του έτους ξεκίνησε να ελέγχει η φορολογική διοίκηση με στόχο να διασφαλισθούν τα συμφέροντα του δημοσίου. Οι ελεγκτές καλούνται λοιπόν να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμού και να συσχετίσουν δηλωθέντα εισοδήματα με τις καταθέσεις και τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Ένας από τους λόγους που η εφορία ξεκινάει νωρίτερα τις εκκρεμείς υποθέσεις που κινδυνεύουν με παραγραφή έγκειται στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ορίζει τον χρόνο επίδοσης της Πράξης Προσδιορισμού του Φόρου, κατόπιν ελέγχου. Το ΣτΕ έκρινε ότι, τόσο η έκδοση όσο και η γνωστοποίησή του στον ελεγχόμενο θα πρέπει να γίνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου εκάστου έτους και όχι αργότερα. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε στην παραγραφή χιλιάδων υποθέσεων καθώς οι φορολογούμενοι λάμβαναν την πράξη προσδιορισμού του φόρου μετά τη λήξη της περιόδου παραγραφής.
Οι υποθέσεις που κινδυνεύουν με παραγραφή στο τέλος του έτους.
– Οι φορολογικές υποθέσεις του φορολογικού έτους 2018 (φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ), για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις ή για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις το αργότερο μέχρι τις 31-12-2024. Οι συγκεκριμένες υποθέσεις υπάγονται στον κανόνα της 5ετούς παραγραφής. Όποια επιχείρηση ή φορολογούμενους δεν ελεγχθεί για τη χρήση του 2018 μέχρι τις 31η Δεκεμβρίου 2024, και έχει υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις δεν μπορεί να ελεγχθεί από την 1-1-2025.
