Οι εμβληματικές αναπλάσεις σε τέσσερεις γειτονιές της πόλης, που βρίσκονται πάνω στη διαδρομή του Ρωμαϊκού Αδριάνειου Υδραγωγείου, το μεγαλύτερο μνημείο του αρχαίου κόσμου στο Χαλάνδρι, ξεκινάνε το επόμενο διάστημα, μετά την υπογραφή, την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023, της σχετικής σύμβασης από το δήμαρχο Χαλανδρίου Σίμο Ρούσσο και τον εκπρόσωπο της αναδόχου ΤΕΚΑΛ ΑΕ κ. Παναγιώτη Ψαλτάκο, παρουσία των εταίρων του ευρωπαϊκού προγράμματος Cultural H.ID.RA.N.T., για την ανάδειξη του Υδραγωγείου, στο πλαίσιο του οποίου υλοποιούνται τα έργα.
Μετά την υπογραφή της σύμβασης, που ακολούθησε τη χρονοβόρο διαδικασία της δημοπράτησης και του σχετικού ελέγχου από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στις 8.2.23, οι εργασίες ξεκινάνε, το αμέσως προσεχές διάστημα:
► στην περιοχή του Συνοικισμού, γύρω από τα φρεάτια και τη δεξαμενή του Αδριάνειου Υδραγωγείου στην οδό Ελ Αλαμέιν
► στην παραρεμάτια ζώνη, από το ύψος της οδού Γρίβα μέχρι και την οδό Γυφτοπούλου, στην οποία έργα θα γίνουν από την οδό Βουλγαροκτόνου έως την οδό Κολοκοτρώνη, στο κέντρο του Χαλανδρίου
► στην οδό Κόδρου, στο σημείο συνάντησης με την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, και
► στην οδό Επτανήσου, στην περιοχή της Αγ. Βαρβάρας. Η παρέμβαση περιλαμβάνει και τη διάνοιξη της οδού Χαράς.
Οι εργασίες στις παραπάνω περιοχές θα ξεκινήσουν άμεσα και έχουν ορίζοντα αποπεράτωσης τους 12 μήνες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο αστικών αναπλάσεων που έχουν γίνει στο Χαλάνδρι, συνολικής έκτασης 21.400 τ.μ. Το ύψος της σύμβασης του έργου, μετά τη δημοπράτηση, ανέρχεται σε 5.096.330,51 ευρώ, και καλύπτεται με συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (πρωτοβουλία Αστικές Καινοτόμες Δράσεις – U.I.A.), του Δήμου Χαλανδρίου και του Πράσινου Ταμείου.
Τι προβλέπουν οι παρεμβάσεις
Οι μελέτες ανάπλασης, οι οποίες έγιναν από το αρχιτεκτονικό γραφείο Θ. Παπαγιάννης και Συνεργάτες, εταίρου στο πρόγραμμα Cultural H.ID.RA.N.T., αποτελούν μια καινοτόμα προσέγγιση του κοινόχρηστου χώρου και συνιστούν μία τομή στον αστικό σχεδιασμό, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της πόλης του Χαλανδρίου.
Στην οδό Ελ Αλαμέιν κυριαρχεί η ανάδειξη του Αδριάνειου ως ιστορικού μνημείου. Αναδεικνύεται το αρχαίο τεχνικό έργο και το εσωτερικό του καθίσταται προσβάσιμο στο πλατύ κοινό, μέσω περισκοπίου.
Οι αναπλάσεις στην περιοχή της οδού Κόδρου τονίζουν τη λειτουργία του Υδραγωγείου ως υδάτινου πόρου. Στην περιοχή θα δημιουργηθεί ένα από τα δύο αντλιοστάσια – το άλλο θα εγκατασταθεί στην Ελ Αλαμέιν- που θα τροφοδοτούν τους κατοίκους του Χαλανδρίου με αρδευτικό νερό, μέσω των δημοτικών υδροφόρων.
Παράλληλα τοποθετούνται πίδακες νερού και ειδικός φωτισμός που υποδεικνύει την υπόγεια διαδρομή του Αδριάνειου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τμήμα της ανάπλασης της περιοχής σχεδιάστηκε από μαθητές του 7ου Γυμνασίου και του 4ου Λυκείου Χαλανδρίου.
Στις οδούς Γυφτοπούλου και Επτανήσου κυριαρχεί η δημιουργία νέων κοινόχρηστων χώρων πρασίνου για τους κατοίκους του Χαλανδρίου.
Διανοίγεται και γίνεται προσβάσιμο τμήμα της παραρεμάτιας ζώνης και δημιουργείται μία πράσινη περιπατητική διαδρομή, η οποία συνδέει την περιοχή του Συνοικισμού με το κέντρο του Χαλανδρίου και την Ρεματιά). Τμήμα της ανάπλασης της παραρεμάτιας ζώνης όπως και της αυλής του 6ου Γυμνασίου προέκυψε από εργαστήρια συμμετοχικού σχεδιασμού των μαθητών του σχολείου.
Αντίστοιχα στην οδό Επτανήσου ενοποιούνται δύο αποκομμένοι και αδιαμόρφωτοι, μέχρι σήμερα, κοινόχρηστοι χώροι και δημιουργείται ένας τοπικός οπωρώνας. Στόχος, η φροντίδα του να περάσει στους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι θα χρησιμοποιούν το νερό από το εκεί πηγάδι του Αδριάνειου, για το πότισμα του οπωρώνα.
Φυτεύσεις και φωτισμός
Οι φυτεύσεις και ο φωτισμός αποτελούν δύο επίσης σημαντικά στοιχεία των αναπλάσεων. Συνολικά θα γίνουν περίπου 15.000 νέες φυτεύσεις (180 δέντρα και 14.800 θάμνοι), με στόχο να πρασινίσουν οι γειτονιές αλλά και οι αυλές των σχολείων, όπου θα δημιουργηθούν επίσης κήποι, που θα ποτίζονται από το νερό του Αδριάνειου Υδραγωγείου.
Για πρώτη φορά επίσης γίνεται χρήση, σε κοινόχρηστους χώρους, εικαστικού φωτισμού για την ανάδειξη της διαδρομής του Αδριάνειου και τη δημιουργία φιλικών προς τους κατοίκους/χρήστες κοινόχρηστων χώρων. Θα χρησιμοποιηθούν τεχνολογίες που μειώνουν σημαντικά το ενεργειακό αποτύπωμα του φωτισμού δημόσιων χώρων.
Τα οφέλη για τους πολίτες και το περιβάλλον
Τα έργα ανάπλασης, με επίκεντρο το Αδριάνειο, αναμένεται να φέρουν αλλαγές σε πολλά επίπεδα και με πολλαπλά οφέλη για τους πολίτες αλλά και το περιβάλλον. Αναδεικνύουν τόσο την ιστορική, ως αρχαίου μνημείου, όσο και την περιβαλλοντική αξία, ως υδάτινου πόρου, του Αδριάνειου Υδραγωγείου.
Καθιστούν ορατό το ίχνος της διαδρομής του μέσα στο Χαλάνδρι, αξιοποιώντας το στοιχείο του νερού και αυξάνοντας σημαντικά τους πράσινους, και ελεύθερους από αυτοκίνητα, χώρους. Συμβάλλουν, έτσι, στη δημιουργία μικροκλίματος και στην αντιμετώπιση, έστω τοπικά, των συνεπειών του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Επιπλέον, οι νέοι κοινόχρηστοι χώροι που δημιουργούνται, όχι μόνο βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αλλά γίνονται πιο φιλικοί και πιο ελκυστικοί για τους κατοίκους, οι οποίοι καλούνται να τους οικειοποιηθούν και να τους κάνουν δικούς τους.
Συμμετοχικός σχεδιασμός
Η συμμετοχικότητα, άλλωστε, είναι δομικό και αναπόσπαστο στοιχείο του προγράμματος Cultural H.ID.RA.N.T. Το 7% συνολικής έκτασης των αναπλάσεων, 1500 μ2, σχεδιάστηκαν με τη συμμετοχή των πολιτών και με τις προτάσεις που κατέθεσαν.
Δίκτυο μη – πόσιμου νερού
Τέλος, τα έργα των αναπλάσεων συνοδεύονται και από την κατασκευή του πρώτου υπόγειου δικτύου μη πόσιμου νερού στην Ελλάδα, μήκους 4000 μέτρων. Με το έργο αυτό το νερό του Αδριάνειου υδραγωγείου ξαναγίνεται προσβάσιμο στους κατοίκους του Χαλανδρίου και αξιοποιείται για μη-πόσιμες χρήσεις (πότισμα, πλύσιμο κλπ.).
Το έργο, που σύντομα δημοπρατείται από την ΕΥΔΑΠ, αναμένεται να ολοκληρωθεί την Άνοιξη του 2024, ώστε να ξεκινήσει και η διανομή «Αδριάνειου νερού» στους κατοίκους του Χαλανδρίου.
