Του Χάρη Φλουδόπουλου
Τον ασκό του Αιόλου ανοίγει το πρακτικό της επιτροπής συμμόρφωσης του ΣτΕ το οποίο εξέτασε την υπόθεση του περίφημου ξενοδοχείου στην Ακρόπολη, καθώς εάν εφαρμοστεί το σκεπτικό που ανέπτυξε, τότε απειλούνται με κατεδάφιση τουλάχιστον άλλα 20 κτίρια στην περιοχή του Μακρυγιάννη.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το πρακτικό “σε περίπτωση που διαπιστώνεται είτε ότι οικοδομική άδεια για την ανέγερση κτιρίου επί ή πλησίον αρχαίου μνημείου έχει εκδοθεί χωρίς την έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού, είτε ότι ο Υπουργός Πολιτισμού έκρινε με πράξη του ότι οι οικοδομικές εργασίες που εκτελούνται ή εκτελέστηκαν βάσει οικοδομικής άδειας που εκδόθηκε χωρίς την απαιτούμενη από τον αρχαιολογικό νόμο έγκριση, βλάπτουν σοβαρά την προβολή, ανάδειξη και αξιοποίηση του μνημείου αυτού, είτε η τυχόν χορηγηθείσα έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού ανακαλείται εκ των υστέρων, η πολεοδομική υπηρεσία υποχρεούται να ανακαλέσει την εν λόγω οικοδομική άδεια για λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγομένους στην προστασία των μνημείων, ανεξαρτήτως του χρόνου ο οποίος παρήλθε από την χορήγηση της οικοδομικής άδειας και ασχέτως προς την εν των μεταξύ δημιουργηθείσα, τυχόν, πραγματική κατάσταση, δηλαδή την έναρξη ή την αποπεράτωση των οικοδομικών εργασιών, οι οποίες έγιναν μη νομίμως, παρά την έλλειψη αδείας του Υπουργείου Πολιτισμού.”.
Με άλλα λόγια ακόμη και αν έχουν δοθεί όλες οι κρατικές εγκρίσεις για την ανέγερση ενός ακινήτου, ακόμη και από το ίδιο το υπουργείο Πολιτισμού, οποτεδήποτε κρίνει ο υπουργός Πολιτισμού, θα μπορεί να ανακαλέσει την αρχική έγκρισή του και να επιβάλει την εκ των υστέρων κατεδάφιση του! Στην πράξη πρόκειται για “ελέω θεού” υπουργείο Πολιτισμού που όποτε θέλει αποφασίζει να εγκρίνει την ανέγερση ενός ακινήτου και εκ των υστέρων, όποτε θέλει, το χαρακτηρίζει παράνομο και το κατεδαφίζει! Πιθανότατα ούτε επί Βασιλείας Όθωνα, πριν την χορήγηση του πρώτου Συντάγματος το 1843 δεν θα επιτρεπόταν αυτή η κρατική αυθαιρεσία σε βάρος πολιτών που ήταν καθόλα νόμιμοι με κρατική “βούλα”.
Πρόκειται, για τον νομικίστικο ακροβατισμό, που οδήγησε με συνοπτικές διαδικασίες στην κήρυξη τμήματος του επίμαχου ξενοδοχείου ως αυθαίρετου, στην επιβολή τεράστιων και εξοντωτικών προστίμων και στην εντολή κατεδάφισης. Και όλα αυτά ενώ οι πάντες, ακόμη και το ίδιο το ΣτΕ και οι αρμόδιες υπηρεσίες, συμφωνούν ότι η ανέγερσή του ήταν απολύτως νόμιμη και εγκεκριμένη από οποιανδήποτε κρατική υπηρεσία μπορούσε και έπρεπε να εγκρίνει…
Πέραν του γεγονότος ότι η εξέλιξη αυτή έρχεται να αναδείξει τις χρόνιες παθογένειες της χώρας όπου μπορεί μέσα σε μια νύχτα να αλλάξουν οι όροι, οι κανόνες και να ακυρωθούν χωρίς δικαστικές αποφάσεις οι άδειες που έχουν εκδοθεί νόμιμα, εγείρονται και μια σειρά από άλλα σοβαρά ερωτήματα για μια χώρα που θέλει να αποκαλείται ευνομούμενη και δημοκρατική. Συγκεκριμένα εάν η πολιτεία και το Υπουργείο Πολιτισμού πράγματι δεν δεσμεύονται ούτε από νόμιμες άδειες ανέγερσης, ούτε από τον χρόνο αποπεράτωσης, ούτε από την πραγματική κατάσταση και εάν η μοναδική πρόθεση όλων είναι η προστασία του μνημείου από τα ψηλά κτίρια, τότε θα πρέπει άμεσα το Υπουργείο Πολιτισμού να πράξει τα δέοντα και για τα υπόλοιπα ψηλά κτίρια που έχουν ανεγερθεί στην ίδια περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η τοποθέτηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) επί του θέματος, καθώς σύμφωνα με έγκυρες και διασταυρωμένες πληροφορίες υπάρχουν πολλές καταγγελίες πολιτών, σχετικά με άλλα ψηλά κτίρια της περιοχής, τα οποία έχουν τα ίδια ή παρόμοια χαρακτηριστικά ως προς το ύψος με το εν λόγω ξενοδοχείο, και ως εκ τούτου η ορθή και αντικειμενική αντιμετώπιση από μια σοβαρή πολιτεία είναι να τύχουν ανάλογης αντιμετώπισης, δηλαδή να ανακληθούν οι άδειές τους, να τους επιβληθούν εξοντωτικά πρόστιμα και να κατεδαφιστούν. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η αντιμετώπιση και αυτών των καταγγελιών από την πολιτεία.
Ωμές παραδοχές από τη νομική σύμβουλο του κράτους
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα διημείφθησαν στη συνεδρίαση του ΚΑΣ που αφορούσε την εισήγηση για το “κούρεμα” ορόφων του ξενοδοχείου της Φαλήρου, όπου η νομική σύμβουλος του κράτους κα Σβολοπούλου, προέβη σε ωμές παραδοχές για την υπόθεση του περίφημου ξενοδοχείου. Συγκεκριμένα η κ. Σβολοπούλου ομολογεί τα εξής: “πρέπει το Συμβούλιο να είναι κοντά σε μια πραγματικότητα, γιατί δεν μπορούν να αγνοήσουν το γεγονός ότι έχει κτιστεί και έχει ολοκληρωθεί το κτήριο, ότι έχουν γίνει κάποιες εγκαταστάσεις”. Και επιπλέον, επισημαίνει, “θα πληρωθούν και αποζημιώσεις από το Ελληνικό Δημόσιο, και αν θα έπρεπε να υπάρχει ένα άλλο περιβάλλον γύρω από την Ακρόπολη, θα έπρεπε να το κάνει αυτό σε όλες τις πολυκατοικίες που υπάρχουν γύρω, να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες και να τους υποχρεώσει να κόψουν ορόφους”. Η ίδια συνεχίζει λέγοντας ότι “το ιδανικό θα ήταν να μπορούσε κανείς να χαμηλώσει το ύψος σε όλο αυτό τον περιβάλλοντα χώρο του Βράχου, αλλά σε αυτή την περίπτωση, θα έπρεπε να αναγκάζει να γκρεμίζουν και να αποζημιώνει”. Σημειώνει ότι αυτό που θέλει να πει είναι ότι “πρέπει να λάβουν υπ’όψιν τους την πραγματική κατάσταση και προσθέτει ότι είναι λίγο άδικο να την “πληρώσει” μόνο ένας, ο οποίος όντως υπερέβη, και αυτό το παραπάνω θεωρεί ότι πρέπει να του κοπεί. Αλλά όχι μόνο αυτός και να μείνουν τα άλλα πολύ παραπάνω”.
Το άλλο κτίριο που “κρύβει” την Ακρόπολη
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός ακόμη ψηλού κτιρίου στην περιοχή, το οποίο “κρύβει” την Ακρόπολη . Πρόκειται για το δεκαόροφο κτίριο ύψους 32 μέτρων στην οδό Τσάμη-Καρατάση 5-7 για το οποίο έχουν υποβληθεί ήδη καταγγελίες. Το κτίριο αυτό οικοδομήθηκε την δεκαετία του 1990, σύμφωνα με τις διατάξεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού που ίσχυαν τότε. Η άδειά του συνοδεύεται από εγκρίσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με τα αρχαία που ανακαλύφθηκαν κατά την θεμελίωση και με καμία επιφύλαξη ως προς το ύψος του. Υπήρχαν μάλιστα αντιδράσεις εκείνη την εποχή και διαμαρτυρίες από πολίτες και διάφορους οργανισμούς, με επιστολές προς τα αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες, καθώς και δημοσιεύματα που χαρακτήριζαν το υπό ανέγερση κτίριο “σύννομη απειλή” και καλούσαν τους αρμοδίους να ευαισθητοποιηθούν και είτε να απαλλοτριώσουν το οικόπεδο για την κατασκευή αρχαιολογικού πάρκου, είτε να παρέμβουν μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού και να επιβάλλουν ως ανώτατο ύψος τα 21 μέτρα, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, εξαιτίας της γειτνίασης με την Ακρόπολη και της βλάβης που θα προκαλούσε τόσο στο μνημείο όσο και στην περιοχή γενικότερα.
Σήμερα στο κτίριο αυτό των 32 μέτρων, στεγάζεται μεταξύ άλλων, το Νορβηγικό Ινστιτούτο της Αθήνας, φορέας που συνεργάζεται με το Υπουργείο Πολιτισμού (!) και τις Εφορείες Αρχαιοτήτων και έχει πλούσια δράση σε ανασκαφές και λοιπές συναφείς δραστηριότητες. Μάλιστα το κωμικοτραγικό της υπόθεσης είναι ότι το Ινστιτούτο το 1988 συνυπέγραφε την διαμαρτυρία για την επικείμενη ανέγερση του κτιρίου των 32 μέτρων, διαμαρτυρία η οποία δεν προκάλεσε τότε την παρέμβαση ούτε του Υπουργείο Πολιτισμού, της Εφορείας Αρχαιοτήτων, του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αλλά ούτε και του Δήμου Αθηναίων.
Πρόσφατα, όπως αναφέρθηκε, έγιναν καταγγελίες πολιτών σχετικά και με αυτό το κτίριο και απομένει να διαφανεί αν και σε αυτή την περίπτωση θα αποφασιστεί ό,τι και στην περίπτωση του εν λόγω ξενοδοχείου, δεδομένου ότι σήμερα ο δρόμος είναι πλέον ανοιχτός για να κινηθούν οι σωστές διαδικασίες και να θεραπευθεί η βλάβη, προστατεύοντας και το μνημείο της Ακρόπολης αλλά και την βασική δημοκρατική αρχή της ισονομίας. Το πλαίσιο άλλωστε της στοιχειώδους λογικής ορίζει ότι τα 32 μέτρα ύψος προσβάλουν το μνημείο και καταστρέφουν την φυσιογνωμία της περιοχής, ανεξαρτήτως του ποιοί και πόσοι είναι οι ιδιοκτήτες τους…
