«Πακέτο» νέων μέτρων συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ για τη στήριξη της στέγασης των νέων ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση. Οι δικαιούχοι θα ανέλθουν σε 135.000.
Το “πακέτο” αυτό προβλέπει άτοκα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια, μίσθωση κενών ιδιωτικών κατοικιών (πρόγραμμα “Κάλυψη”), αξιοποίηση υφιστάμενων κενών ιδιωτικών κατοικιών, ανακαίνιση διαμερισμάτων (πιλοτική δράση κοινωνικής κατοικίας για ευάλωτες ομάδες), αξιοποίηση ακινήτων της ΔΥΠΑ για παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο (κοινωνική αντιπαροχή 1), αξιοποίηση ακινήτων του υπουργείου Εργασίας (πρόγραμμα κοινωνική αντιπαροχή 2), ενίσχυση του επιδόµατος στέγασης των µαθητών 50 Επαγγελµατικών Σχολών Μαθητείας της ΔΥΠΑ, νέες φοιτητικές εστίες, ενεργειακή αναβάθµιση και ανακαίνιση κατοικιών για τη νέα γενιά (Πρόγραµµα Εξοικονοµώ-Ανακαινίζω για νέους) και τέλος, αύξηση του ορίου ελάχιστης επένδυσης σε ακίνητη περιουσία για συµµετοχή σε πρόγραµµα Golden Visa.
Πιο αναλυτικά:
* Άτοκα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια
Το μέτρο αφορά στη χορήγηση στεγαστικών δανείων με πολύ χαμηλό επιτόκιο 1% (έναντι 4% που είναι ο μέσος όρος των επιτοκίων στην αγορά σήμερα) σε 10.000 νέους ή νέα ζευγάρια 25-39 ετών.
Τα χαμηλότοκα δάνεια θα καλύπτουν έως και το 90 % της εμπορικής αξίας του ακινήτου με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, για αγορά πρώτης κατοικίας. Το πρόγραμμα θα αφορά την αγορά διαμερισμάτων έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως και το 2007.
Ενδεικτικά ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 € θα πληρώνει μηνιαία δόση 275 -285 € Και το σπίτι στη λήξη του δανείου θα μένει στην ιδιοκτησία του δανειολήπτη.
Προϋπόθεση για τη λήψη των χαμηλότοκων δανείων θα είναι οι νέοι να έχουν ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως το όριο που προβλέπεται για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης με τα πρόσφατα διευρυμένα κριτήρια. Άρα οι δυνητικά ωφελούμενοι είναι ένα μεγάλο τμήμα των φορολογουμένων.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. € (375 εκ € από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ και 125 εκ € από τις τράπεζες). Στην περίπτωση εξάντλησης των πόρων προβλέπεται ο διπλασιασμός του ποσού των χορηγούμενων δανείων.
Προκειμένου να στηριχθούν ακόμα περισσότερο οι τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες με στόχο την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας, προβλέπεται ότι τα στεγαστικά δάνεια θα χορηγούνται άτοκα:
α) όταν ο αιτών είναι νέο ζευγάρι (25-39) ετών με τρία και πλέον παιδιά κατά την ημερομηνία υποβολής της ή
β) όταν ο αιτών είναι νέος ή νέο ζευγάρι, το οποίο κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου (π.χ. 30 έτη) αποκτήσει τρία παιδιά,
Η υλοποίηση του προγράμματος προβλέπεται να ξεκινήσει από το α’ τρίμηνο του 2023.
* Μίσθωση κενών ιδιωτικών κατοικιών Πρόγραμμα “Κάλυψη”
Το πρόγραμμα προβλέπει τη μίσθωση – σε πρώτη φάση – άνω των 1.000 κενών ιδιωτικών κατοικιών του προγράμματος ΕΣΤΙΑ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για παροχή κατοικιών με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και νέα ζευγάρια.
Τα σπίτια αυτά που ήταν παραχωρημένα σε ιδιώτες και νοικιάζονταν σε μετανάστες θα είναι διαθέσιμες μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
Το Υπουργείο Εργασίας θα προσφέρει για ακόμα τρία έτη στους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, το ίδιο χαμηλό ποσό ενοικίου που λάμβαναν από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ. Οι ιδιοκτήτες που θα προσφέρουν τα σπίτια τους θα έχουν εγγυημένο ενοίκιο που θα καταβάλλεται από τη ΔΥΠΑ.
Ωφελούμενοι είναι 2.500 νέοι 25-39 ετών, δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Προτεραιότητα θα δοθεί στους πολύτεκνους, τους τρίτεκνους και τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 21,5 εκατ. ευρώ.
Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης:
-Έως το Δεκέμβριο θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς τους ιδιοκτήτες των ακινήτων του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για καταβολή των μισθωμάτων που λάμβαναν, για επιπλέον 3 έτη.
-Θα ακολουθήσει (έως το Φεβρουάριο του 2023) η δημοσίευση της πρόσκλησης συμμετοχής προς τους ωφελούμενους.
– Από τον Μάρτιο του 2023 θα ξεκινήσει η στέγαση των δικαιούχων μετά την ολοκλήρωση των εργασιών επισκευής των διαμερισμάτων, όπου χρειάζεται.
* Αξιοποίηση υφιστάμενων κενών ιδιωτικών κατοικιών
Το πρόγραμμα αφορά στη χρηματοδότηση μαζικής ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης 4.000 ακινήτων που έχουν μείνει κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες τους, για την άμεση διάθεσή τους ως προσιτές κατοικίες σε νέους και νέα ζευγάρια με κοινωνικά κριτήρια.
Το μέτρο θα ωφελήσει τόσο τους νέους που θα στεγαστούν σε αυτές, όσο και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων οι οποίοι θα εξασφαλίσουν εγγυημένο εισόδημα και αναβάθμιση των ακινήτων τους. Από τη δράση αναμένεται να ωφεληθούν 10.000 νέοι και νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών.
Επιδίωξη είναι να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ (και έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- αλλά και από το Ταμείο Ανάκαμψης στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης των πόρων που αντιστοιχούν στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης:
-4ο τρίµηνο 2022: Καθορισµός των προδιαγραφών των κατοικιών που θα νοικιαστούν και των κριτηρίων επιλεξιµότητας των ωφελουµένων και Πρόσκληση προς ενδιαφερόµενους ιδιοκτήτες για παραχώρηση των ακινήτων τους.
-1ο-2ο τρίµηνο 2023: Επιλογή και ανακαίνιση κατοικιών και Πρόσκληση προς ωφελούµενους.
-3ο-4ο τρίµηνο 2023: Επιλογή δικαιούχων και ολοκλήρωση ανακαινίσεων κατοικιών.
-1ο τρίµηνο 2024: Έναρξη στέγασης ωφελούµενων.
* Ανακαίνιση διαμερισμάτων (Πιλοτική δράση κοινωνικής κατοικίας για ευάλωτες ομάδες)
Το πρόγραμμα προβλέπει ανακαίνιση 100 διαμερισμάτων (70 στον Δήμο Αθηναίων και 30 στο Δήμο Θεσσαλονίκης) όπου θα στεγαστούν τουλάχιστον 200 νέοι και νέα ζευγάρια έως 39 ετών, με κριτήρια κοινωνικού χαρακτήρα που θα καθοριστούν έως το τέλος του έτους.
Η δράση έχει ήδη ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ και βρίσκεται στο στάδιο υπογραφής προγραμματικών συμβάσεων με τους Δήμους.
Η αξιολόγηση και επιλογή των κατοικιών θα ολοκληρωθεί το 2023, η ανακαίνιση των σπιτιών και η επιλογή των ωφελουμένων προγραμματίζεται το 2024.
Χρονοδιάγραµµα υλοποίησης:
-4ο τρίµηνο 2022: Οριστικοποίηση κριτηρίων επιλεξιµότητας δικαιούχων.
-2023: Εύρεση, αξιολόγηση και τελική επιλογή κατοικιών.
-2024: Ανακαίνιση διαµερισµάτων και επιλογή ωφελουµένων.
-1ο τρίµηνo 2025: Έναρξη διάθεσης διαµερισµάτων.
* Αξιοποίηση ακινήτων της ΔΥΠΑ για παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο (Κοινωνική αντιπαροχή 1)
Το πρόγραμμα προβλέπει την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) για παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο.
Στόχος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών.
Το κόστος για το Δημόσιο είναι μηδενικό, καθώς η ΔΥΠΑ παραχωρεί τα οικόπεδα της μέσω διαγωνισμού σε τεχνικές εταιρείες που θα κατασκευάσουν τα ακίνητα. Το 50% των διαμερισμάτων που θα κατασκευαστούν μέσα από αυτή τη σύμπραξη Δημοσίου-ιδιωτικού τομέα, τα κρατά ο ιδιώτης για εμπορική εκμετάλλευση. Το άλλο 50% αξιοποιείται προς όφελος των νέων με επίβλεψη της ΔΥΠΑ και με πολύ χαμηλά ενοίκια.
Αντί να μένει ανεκμετάλλευτη η ακίνητη περιουσία της ΔΥΠΑ, εφαρμόζεται η ιδέα της κοινωνικής αντιπαροχής , που εφαρμόζεται επιτυχία σε χώρες όπως η Αυστρία, η Ολλανδία και η Ισπανία.
Η επιλογή των οικοπέδων θα ξεκινήσει φέτος ενώ ο διαγωνισμός για την επιλογή των αναδόχων προγραμματίζεται για τα μέσα του 2023. Θα ακολουθήσει η ανέγερση των κατοικιών, η πρόσκληση και η επιλογή των ωφελούμενων.
Χρονοδιάγραμμα:
-4o τρίµηνο 2022- 1ο τρίµηνο 2023 : Επιλογή οικοπέδων της ΔΥΠΑ (τ. ΟΕΚ) για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών, τεχνική ωρίµανση και ολοκλήρωση θεσµικού πλαισίου.
-2o τρίµηνο 2023- 4ο τρίµηνο 2023 : Διαγωνισµός και επιλογή αναδόχων (τεχνικών εταιρειών), βάσει τεχνικών προδιαγραφών της Δ.ΥΠ.Α.
-1o τρίµηνο 2024- 4ο τρίµηνο 2024 : Ανέγερση σύγχρονων κατοικιών, με έξοδα των κατασκευαστών και πρόσκληση και επιλογή δικαιούχων βάσει κριτηρίων.
-1o τρίµηνο 2025- 4ο τρίµηνο 2025 : Μίσθωση σταδιακά του 50% των κατοικιών, για λογαριασµό του Δηµοσίου, µε χαµηλά ενοίκια σε νέους βάσει οικονοµικών κριτηρίων, µε ειδική ποσόστωση τόσο για τρίτεκνους όσο και για πολύτεκνους.
* Αξιοποίηση ακινήτων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Κοινωνική αντιπαροχή-2)
Προβλέπεται η αξιοποίηση ακινήτων που ανήκαν στην Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας και σήμερα είναι ανενεργά.
Η δράση αφορά στην ανακαίνιση 40 ακινήτων και τη διάθεσή τους ως κοινωνικές κατοικίες σε νεαρά ζευγάρια και νέους έως 39 ετών, εφαρμόζοντας ως μοντέλο διάθεσης είτε το ενοίκιο (που θα είναι χαμηλό έως μηδενικό), είτε το μοντέλο rent to own.
Ο προϋπολογισμός είναι 1.750.000 ευρώ και καλύπτεται από πόρους της ΔΥΠΑ. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την έναρξη διάθεσης των κατοικιών στο 4ο τρίμηνο του 2023 αφού ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των ακινήτων και η επιλογή των ωφελούμενων.
Η δράση μπορεί να επεκταθεί σε επιπλέον διαθέσιμα ακίνητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατόπιν σχετικής χαρτογράφησης και προσδιορισμού της κατάστασης του κάθε ακινήτου.
Χρονοδιάγραµµα υλοποίησης:
-4ο τρίµηνο 2022: Αυτοψία και τελική αξιολόγηση διαθέσιµων κατοικιών και οριστικοποίηση κριτηρίων επιλεξιµότητας ωφελουµένων.
-1ο-2ο τρίµηνο 2023: Πρόσκληση προς τεχνικές εταιρίες και σταδιακή αναβάθµιση ακινήτων.
-3ο τρίµηνο 2023: Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, αξιολόγηση και τελική επιλογή δικαιούχων.
-4ο τρίµηνο 2023: Έναρξη διάθεσης κατοικιών.
*Ενίσχυση του επιδόµατος στέγασης των µαθητών 50 Επαγγελµατικών Σχολών Μαθητείας της ΔΥΠΑ
Προβλέπεται διπλασιασµός από 120 € σε 240 € και διεύρυνση των εισοδηµατικών κριτηρίων.
Οι δικαιούχοι του επιδόµατος θα είναι1.000 µαθητές. Το μέτρο θα εφαρμοσθεί από Σεπτέµβριο 2022 και ο προϋπολογισμός του θα ανέλθει 1,5 εκατ. ευρώ.
*Στήριξη της στέγασης των φοιτητών και νέες φοιτητικές εστίες
Προβλέπεται αύξηση κατά 50% του φοιτητικού στεγαστικού επιδόµατος και αύξηση στα 1.500 € ετησίως (από 1.000 €).
Επίσης προβλέπεται αύξηση στα 2.000 € ετησίως για φοιτητές που συγκατοικούν. Οι δικαιούχοι θα ανέλθπυν σε 50.000 φοιτητές ΑΕΙ και σπουδαστές ΙΕΚ.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος θα ανέλθει στα 75 εκατ. ευρώ. Η εφαρμογή θα ξεκινήσει από τον τρέχοντα Σεπτέμβριο.
* Ενεργειακή αναβάθµιση και ανακαίνιση κατοικιών για τη νέα γενιά – Πρόγραµµα Εξοικονοµώ / Ανακαινίζω για νέους
Το πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Ανακαινίζω” έχει προϋπολογισμό 350 εκατ. Ευρώ. Αναμένεται να ενταχθούν 20.000 νέοι προκειμένου να χρηματοδοτήσουν παρεμβάσεις αναβάθμισης της κατοικίας τους αλλά και δαπάνες αγοράς οικιακών συσκευών.
Διαρθρώνεται σε δύο πυλώνες:
-Εξοικονοµώ 25.000 €
Πρόκειται για ένα επιλέξιµο προϋπολογισμό για παρεµβάσεις βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης.
Τα ποσοστά επιδότησης θα ανέλθουν από 50% έως και 90%.
Για την κάλυψη της ίδιας συµµετοχής από τους νέους παρέχεται άτοκος δανεισμός.
Οι προϋποθέσεις του ωφελούµενου είναι οι εξής:
– Έως 50.000 € οικογενειακό εισόδηµα
– Ιδιόκτητο ακίνητο και ιδιοκατοικούµενο
– Πλήρης κυριότητα ή επικαρπία για ενοικιαζόµενο ακίνητο
Οι προϋποθέσεις της κατοικίας θα είναι οι εξής:
– Είναι µονοκατοικία, ή µεµονωµένο διαµέρισµα
-Υφίσταται νόµιµα και δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα
– Χρησιµοποιείται, ή θα αποκτήσει χρήση κύριας κατοικίας από το νέο, ή τρίτο πρόσωπο
-Είναι κατηγορία Γ’ ή και χαµηλότερη βάσει του A’ Π.Ε.Α. (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης)
-Ανακαινίζω 10.000 €
Ο επιλέξιµος αφορά παρεµβάσεις ανακαίνισης. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέλθει στο 30% για όλους.
Για την κάλυψη της ίδιας συµµετοχής από τους νέους παρέχεται χαµηλότοκο δανεισµό µέχρι 7.000€.
Οι προϋποθέσεις του ωφελούµενου θα είναι οι εξής:
-Έως 20.000 € οικογενειακό εισόδηµα
-Ιδιόκτητο ακίνητο και ιδιοκατοικούµενο
-Πλήρης κυριότητα, ή επικαρπία για ενοικιαζόµενο ακίνητο
Οι προϋποθέσεις της κατοικίας θα είναι οι εξής:
– Είναι µονοκατοικία, ή µεµονωµένο διαµέρισµα
-Υφίσταται νόµιµα και δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα
-Χρησιµοποιείται, ή θα αποκτήσει χρήση κύριας κατοικίας από το νέο, ή τρίτο πρόσωπο
-Είναι κατηγορία Γ’ ή και χαµηλότερη βάσει του A’ Π.Ε.Α. (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης)
* Αύξηση του ορίου ελάχιστης επένδυσης σε ακίνητη περιουσία για συµµετοχή σε πρόγραµµα Golden Visa από € 250.000 € σε 500.000
Στόχος είναι η εφαρµογή βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών για τον περιορισµό των στρεβλώσεων της στεγαστικής αγοράς, όπως κάνει η Πορτογαλία
