Της Ελένης Μπότα
Έντονος προβληματισμός επικρατεί στα στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς από την έλλειψη εργατικού δυναμικού, την στιγμή που τα μεγάλα έργα υποδομής στη χώρα μας βρίσκονται σε γραμμή εκκίνησης.
Έτσι μπορεί το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των υπογεγραμμένων συμβάσεων των Ομίλων να έχει φτάσει τα 15 δισ. ευρώ, όμως η έλλειψη εργατικού δυναμικού, οι περισσότεροι εκ των οποίων έφυγαν από τη χώρα εν μέσω της δεκαετούς κρίσης καθώς υπήρξε πάγωμα στη δημοπράτηση έργων, γεννούν το ερώτημα, για το ποιος θα κατασκευάσει τελικώς αυτά τα έργα.
Ενδεικτικό του μεγέθους της πρόκλησης για τον κλάδο είναι το γεγονός ότι μέχρι το 2030, όπως ανέφερε χτες ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής υπάρχουν εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις για 27,3 δισ. ευρώ έργα που αντιστοιχούν σε 188 έργα υποδομής και τα οποία αναμένεται να φέρουν πάνω από 185.000 θέσεις εργασίας ετησίως.
Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, σήμερα στις κατασκευές υπάρχουν 250.000 τουλάχιστον κενές θέσεις εργασίας.
Είναι ενδεικτικό ότι το 2008 η συνολική απασχόληση στον κατασκευαστικό τομέα πλησίασε τις 595 χιλ. άτομα, ενώ μόνο στον κλάδο των Κατασκευών απασχολούνταν 397 χιλ. άτομα. Το 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, στον κλάδο των Κατασκευών απασχολούνταν περίπου 150 χιλ. εργαζόμενοι και στους υπόλοιπους κλάδους του τομέα των Κατασκευών άλλοι 127 χιλ. εργαζόμενοι. Έτσι, η συνολική απασχόληση στον ευρύτερο τομέα των Κατασκευών προσέγγισε τους 274 χιλ. εργαζόμενους, μειωμένα Η πλειονότητα των απασχολουμένων στον κλάδο των Κατασκευών εντοπίζεται στις εξειδικευμένες κατασκευαστικές δραστηριότητες, με 78 χιλ. άτομα το 2019, και μείωση κατά 64,7% σε σχέση με το 2008. Στις κατασκευές κτηρίων, στις οποίες επίσης σημειώθηκε ισχυρή μείωση της απασχόλησης την ίδια περίοδο (-73,1%), απασχολήθηκαν 42 χιλ. άτομα το 2019.
Το μερίδιο της απασχόλησης στον κλάδο των Κατασκευών επί της συνολικής απασχόλησης μειώθηκε από 8,6% το 2008 σε 3,8% το 2019.
Έτσι ενώ το 2008 η συμμετοχή του κλάδου των κατασκευών στη συνολική απασχόληση στην Ελλάδα υπερέβαινε τον μέσο όρο της ΕΕ28, το 2019 υπολειπόταν κατά σχεδόν 3,0 ποσοστιαίες μονάδες, καταδεικνύοντας τις ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης στον κλάδο.
Γυρίζουν την πλάτη οι νέοι
Πάντως, εκτός από τη μείωση της απασχόλησης, ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η τάση μείωσης της συμμετοχής των νέων στο εργατικό δυναμικό του κλάδου των κατασκευών στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Το 2019 οι νέοι ηλικίας 15-24 ετών αποτελούσαν μόλις το 2,1% του εργατικού δυναμικού του κλάδου (από 9,5% το 2008), όταν στην ΕΕ28 – στην οποία επίσης καταγράφεται ηπιότερη πτωτική τάση – το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κατά μέσο όρο 8,0%. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο και από τη συμμετοχή των νέων 15-24 ετών στο σύνολο των κλάδων της ελληνικής οικονομίας (3,9% το 2019). Έτσι, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ28 ως προς τη συμμετοχή των νέων στο εργατικό δυναμικό του κλάδου των Κατασκευών.
Στο πρόβλημα αυτό αναφέρθηκε μιλώντας σε συνέδριο, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γιώργος Περδικάρης τονίζοντας ότι από τα σοβαρά μειονεκτήματα του κατασκευαστικού κλάδου είναι η συρρίκνωση του τεχνικού και εργατικού προσωπικού σαν παράπλευρη συνέπεια της περιορισμένης κατασκευαστικής δραστηριότητας όλη την προηγούμενη περίοδο. “Είμαστε στην Ευρώπη η χώρα με την μικρότερη συμμετοχή των νέων στο εργατικό δυναμικό του κλάδου των κατασκευών”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επίσης, όπως έχει δηλώσει στο capital.gr ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων Δημήτρης Καψιμάλης δεν υπάρχουν άνθρωποι για να δουλέψουν στον κατασκευαστικό κλάδο. Ούτε Έλληνες, αλλά ούτε και ξένοι. Μάλιστα για του Έλληνες εργάτες, όπως τονίζει, οι περισσότεροι που θα μπορούσαν να ασχοληθούν με τον κλάδο έχουν επιλέξει να εργάζονται στις εταιρείες delivery, με αποτέλεσμα να έχουν γυρίσει “την πλάτη” στις κατασκευές.
Αλλά ακόμη και αυτοί που έχουν δουλεύουν στην Ελλάδα φεύγουν για το εξωτερικό καθώς εκεί υπάρχει πολλή μεγαλύτερη ζήτηση και πολύ καλύτεροι μισθοί.
