«Bόμβα» που είναι έτοιμη να εκραγεί χαρακτηρίζονται τα χιλιάδες κλειστά και εγκαταλειμμένα ακίνητα που υπάρχουν διάσπαρτα στο σύνολο της επικράτειας. Ο αριθμός των οποίων δεν μπορεί να προσδιοριστεί, καθώς η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δεν έχει ολοκληρώσει ακόμη την επεξεργασία των δεδομένων για το κτιριακό απόθεμα της χώρας από την απογραφή του 2021. Η υψηλή, ωστόσο, φορολογική επιβάρυνση, το μεγάλο κόστος συντήρησης και ανακαίνισης, αλλά και οι φόβοι για την αύξηση στα φέσια απομακρύνουν τους ιδιοκτήτες από το να διαθέσουν στην αγορά προς επαναξιοποίηση τις «κενές» τους κατοικίες και να δώσουν έτσι λύση στο οξύ στεγαστικό πρόβλημα της χώρας.
Το παλαιωμένο απόθεμα και το υψηλό κόστος ανακαίνισής του
Καθοριστικό παράγοντα στην αύξηση των «κενών» κατοικιών παίζει το εξαιρετικά παλαιωμένο κτιριακό απόθεμα που διαθέτει η χώρα και το υψηλό κόστος που απαιτεί η ανακαίνισή τους. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε στο powergame.gr ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς: «Σήμερα τα πιο πολλά σπίτια στην Ελλάδα έχουν συμπληρώσει 50 χρόνια ζωής, με αποτέλεσμα αυτήν τη στιγμή κάθε σπίτι που αδειάζει πολύ δύσκολα μπορεί να ξαναενοικιαστεί, καθώς οι ιδιοκτήτες δεν διαθέτουν τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους».
Συγκεκριμένα, το 51% των διαμερισμάτων της χώρας χτίστηκε στην εποχή της Δικτατορίας, δηλαδή μεταξύ 1967-1974. Αυτό συνέβη καθώς δόθηκαν αλλεπάλληλες επαυξήσεις στον συντελεστή δόμησης και άρχισαν να χτίζονται διαμερίσματα με αντιπαροχή. Επί δεκαετίες ο μεγάλος αριθμός των σπιτιών με αντιπαροχή ενοικιαζόταν σε χαμηλά μισθώματα, με αποτέλεσμα όσα άδειαζαν να μην ξαναγεμίζουν λόγω της παλαιότητάς τους. Πέρα από την ανάγκη της λειτουργικής ανακαίνισης, σήμερα απαιτείται και η ενεργειακή αναβάθμισή τους, η οποία θα γίνει υποχρεωτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος του 2030. Αυτή θα καθορίσει αν ένα μεγάλος αριθμός σπιτιών θα μπορέσουν να ενοικιαστούν ή να αποσυρθούν οριστικά από την αγορά.
Όπως υποστήριξε ο κ. Παραδιάς: «Σήμερα τα παλιά κτίρια καταρρέουν και οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τα χρήματα να τα επισκευάσουν. Στην περίπτωση μάλιστα των διατηρητέων κτιρίων, το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο, λόγω της μεγάλης γραφειοκρατίας που απαιτεί η ανακαίνισή τους».
Η φορολόγηση «βαρίδι» για τους ιδιοκτήτες
Η υψηλή φορολόγηση που υπάρχει στα ακίνητα αποτελεί επίσης μία από τις βασικές αιτίες που ένα μεγάλο μέρος των διαμερισμάτων παραμένει ερμητικά κλειστό. «Τα ακίνητα σήμερα εξακολουθούν να έχουν υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Σε αυτήν την επιβάρυνση προστίθεται και ο ΕΝΦΙΑ, που δυσχεραίνει και αποθαρρύνει ακόμη παραπάνω τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θεωρούν ότι δεν θα έχουν κανένα οικονομικό όφελος από την αξιοποίηση των παλιών τους κατοικιών», σύμφωνα με όσα τονίζει ο πρόεδρος του ΠΟΜΙΔΑ.
Φουντώνουν οι φόβοι για αύξηση στα «φέσια»
Σε ό,τι αφορά το ύψος των ενοικίων, όπως δήλωσε ο κ. Παραδιάς, «αν τα εξετάσουμε από την ευρωπαϊκή σκοπιά, θα δούμε ότι η Αθήνα είναι από τις πιο φθηνές πρωτεύουσες για να νοικιάσει κάνεις σπίτι. Το πρόβλημα είναι ωστόσο οι εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές των Ελλήνων εργαζομένων, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη». Τα υψηλά ενοίκια, τα οποία πολλές φορές είναι δυσβάσταχτα για τα νοικοκυριά, εντείνουν και την επιφυλακτικότητα των ιδιοκτητών, καθώς η πλειονότητά τους φοβάται ότι θα «πέσει» πάνω σε κακοπληρωτές ενοικιαστές.
Να στρέψουμε την προσοχή μας στα παλιά σπίτια
Σύμφωνα με τον κ. Παραδιά, για να αντιμετωπιστεί το καίριο ζήτημα των κενών κτιρίων «η κυβέρνηση οφείλει να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες να τα επισκευάσουν, για να ξαναβγούν στην αγορά, είτε μέσω των νέων προγραμμάτων που προωθεί, είτε μέσω των ίδιων των ιδιοκτητών. Πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στο πώς θα επισκευάσουμε τα παλιά σπίτια, όχι στο πώς θα χτίσουμε καινούργια, των οποίων το κόστος σήμερα είναι ιδιαίτερα υψηλό».
Πέρα από τα μέτρα για τη στεγαστική κρίση που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, που, όπως επισημαίνει ο κ. Παραδιάς, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, απαιτούνται κι άλλες δραστικές ενέργειες. Σύμφωνα με τον ίδιο, λοιπόν, είναι αναγκαίο να υπάρξει μια άμεση μείωση της φορολογίας των ακινήτων, που σήμερα φτάνει μέχρι το 45%. Αν δεν μπορεί να επιβληθεί αυτή τη μείωση για όλα τα ενοίκια, τουλάχιστον θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε όλες τις νέες μισθώσεις ακινήτων, τα οποία πριν ήταν ξενοίκιαστα ή λειτουργούσαν σαν Αirbnb. Αναλυτικότερα, όπως εξηγεί, «όποιος νοικιάζει το σπίτι του για κύρια κατοικία θα πρέπει να έχει για τρία με πέντε χρόνια τη μισή φορολογική επιβάρυνση και να πληρώνει τον μισό φόρο. Αυτό θα αλλάξει την εικόνα της αγοράς, θα αυξήσει άμεσα την προσφορά και σε λίγους μήνες θα ρίξει και τα ενοίκια».
