Μεγάλα οδικά έργα και νέοι αυτοκινητόδρομοι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 για ολοκλήρωση μέχρι το 2030. Μεγάλα projects όπως ο ΒΟΑΚ, το Πάτρα-Πύργος η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης και η επέκταση της Αττικής Οδού προς Ραφήνα είναι μόνο μερικά από τα προτεινόμενα έργα για να ενταχθούν στη νέα προγραμματική περίοδο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μεταφορές».
Τα έργα προωθούνται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως το αρμόδιο υπουργείο υλοποίησης τους.
Σημαντικό χαρακτηριστικό των προτάσεων για ένταξη είναι η σχετικά ισορροπημένη γεωγραφική τους κατανομή. Έτσι βλέπουμε έργα από τον Έβρο -με τη σύνδεση της Εγνατίας Οδού με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης-, την Ήπειρο -με το Ιωάννινα-Κακαβιά-, την Δυτική Ελλάδα -με το Πάτρα-Πύργος, μέχρι την Εύβοια και την Κρήτη.
Έμφαση έχει δοθεί την ολοκλήρωση της της κατασκευής ελλειπόντων τμημάτων του αναλυτικού Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου (ΔΟΔ) της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας. Με τον τρέχων σχεδιασμό, το δίκτυο αυτοκινητόδρομων της χώρας θα επεκταθεί σημαντικά μέχρι το τέλος του νέου ΕΣΠΑ.
Τα έργα για αυτοκινητόδρομους
Στα πλαίσια της περαιτέρω ανάπτυξης του δικτύου αυτοκινητόδρομων της χώρας προβλέπεται ενδεικτικά η υλοποίηση των ακόλουθων έργων:
Το τμήμα Χανιά-Χερσόνησος του ΒΟΑΚ. Είναι το βασικό τμήμα του αυτοκινητόδρομου της Κρήτης το οποίο θα υλοποιηθεί με τη μέθοδο της παραχώρησης. Ο διαγωνισμός είναι σε προχωρημένο στάδιο και φέτος προβλέπεται να δοθούν οι δεσμευτικές προσφορές των συμμετεχόντων. Τα έργα εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν το 2024 με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2028-2029.
Η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πάτρα – Πύργος της Ολυμπίας Οδού. Το έργο έχει ξεκινήσει να κατασκευάζεται ήδη από τον Μάρτιο του 2022. Αρχικά χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και στη συνέχεια θα ολοκληρωθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027. Μαζί με το έργο προβλέπεται η αναβάθμιση των συνδέσεων του παράπλευρου οδικού δικτύου με τον αυτοκινητόδρομο. Το έργο κατασκευάζουν οι ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ.
Τρίτο σημαντικό έργο που θα δούμε να προτείνεται και να εντάσσεται στο νέο ΕΣΠΑ είναι η κατασκευή της οδικής σύνδεσης Ιωάννινα – Κακκαβιά. Η φυσική συνέχεια της Ιόνιας Οδού είναι κρίσιμης σημασίας για την κοινωνία της Ηπείρου καθώς θα εξυπηρετεί κρίσιμους τομείς της τοπικής οικονομίας όπως η βιομηχανία και ο τουρισμός. Ο διαγωνισμός με κόστος 310 εκατ. ευρώ ακυρώθηκε δύο φορές και αναμένεται η συνέχεια.
Παράλληλα ο δρόμος θα συμβάλει στην τόνωση της εμπορικής / εξαγωγικής δραστηριότητας μέσω της σύνδεσης με τα Δυτικά Βαλκάνια. Επίσης η διασυνοριακή σύνδεση εξυπηρετεί τη Μακρο – περιφερειακή Στρατηγική Αδριατικής – Ιονίου (EUSAIR) και συγκεκριμένα του πυλώνα “Πολυτροπικές διαδρομές Αδριατικής – Ιονίου” καθώς είναι τμήμα της Αδριατικής Οδού.
Τέλος στο πεδίο των αυτοκινητοδρόμων ένα ακόμα έργο που ενδιαφέρει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ είναι η η επέκταση της λεωφόρου Κύμης (μέσω σηράγγων) από την Αττική Οδό μέχρι τον Α/Κ Καλυφτάκη με την Ε.Ο. (ΠΑΘΕ).
Το εν λόγω έργο έχει δημοπρατηθεί και είναι σε τελικό στάδιο ο διαγωνισμός που έχει κολλήσει σε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ανάδοχο είναι το σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Είναι η πρώτη επέκταση της Αττικής Οδού και θα δώσει σημαντικές ανάσες στο κυκλοφοριακό κομφούζιο της Αττικής. Ιδιαίτερα για την Αττική Οδό το έργο είναι κρίσιμο για την ελάφρυνση της κίνησης στο τμήμα Μεταμόρφωση-Πλακεντίας. Έχει κόστος με ΦΠΑ 350 εκατ. ευρώ.
Μεγάλα Οδικά Περιφερειακά Έργα
Στα μεγάλα οδικά έργα μπορεί να είναι νέοι αυτοκινητόδρομοι, είναι όμω και μεγάλα περιφερειακά έργα που θα επιχειρηθεί η ένταξη τους στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Είναι έργα που είτε συμπληρώνουν οδικούς άξονες είτε ξεκινούν κάποιους νέους.
Πρώτο έργο είναι η ολοκλήρωση της κατασκευής του υποτμήματος Μελίβοια – Δημάριο του τμήματος Δημάριο – Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, το οποίο αποτελεί τμήμα του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού, Ξάνθη – Εχίνος – Ελληνοβουλγαρικά Σύνορα και ανήκει στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο. Το έργο είναι σε κατασκευή με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και θα ολοκληρωθεί ως έργο-γέφυρα.
Το δεύτερο αφορά στην κατασκευή του τμήματος Μπράλου – Άμφισσας του διαγώνιου άξονα Λαμία-Ιτέα-Αντίρριο. Με το έργο βελτιώνεται σημαντικά το επίπεδο οδικής ασφάλειας καθώς στο μεγαλύτερο τμήμα του κατασκευάζεται σε ορεινό έδαφος. Το έργο έχει ξεκινήσει να κατασκευάζεται με ανάδοχο την ΑΒΑΞ. Το κόστος του με τον ΦΠΑ φτάνει τα 285 εκατ. ευρώ.
Τρίτο έργο είναι η κατασκευή της Παράκαμψης Χαλκίδας – Ψαχνών. Το έργο δημιουργεί καλύτερες οδηγικές συνθήκες ενώ παρακάμπτει την πρωτεύουσα της Εύβοιας αποφορτίζοντάς την κυκλοφοριακά. Και αυτό το έργο έχει υπογραφεί και ξεκινήσει η διαδικασία κατασκευής του με ανάδοχο την Μυτιληναίος. Το κόστος του φτάνει με την προαίρεση τα 210 εκατ. ευρώ.
Τέταρτο είναι το έργο Μακρακώμη-Τυμφρηστός, του οδικού άξονα Λαμία-Καρπενήσι. Το έργο είναι σημαντικό μιας και ολοκληρώνει σε μεγάλο βαθμό την αναβάθμιση του άξονα αυτού. Ο διαγωνισμός είναι σε φάση εκκίνησης και αναμένεται να κινήσει το ενδιαφέρον των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων μιας και έχει προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 250 εκατ. ευρώ.
Οδικές συνδέσεις με Λιμάνια
Τα προτεινόμενα προς ένταξη έργα αφορούν σε επενδύσεις για την ενίσχυση της πολυτροπικότητας των μεταφορών μέσω της διασύνδεσης του οδικού δικτύου με λιμένες. Είναι έργα σημαντικά καθώς η σύνδεση των λιμένων με το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων της χώρας δημιουργεί σημαντικές αναπτυξιακές συνθήκες. Τα έργα είναι:
Η ολοκλήρωση της σύνδεσης του αυτοκινητοδρόμου Π.Α.Θ.Ε. και Εγνατίας οδού με τον 6ο προβλήτα λιμένα Θεσσαλονίκης και το οδικό δίκτυο περιοχής Καλοχωρίου. Το έργο είναι σε προχωρημένη κατασκευή ξεκινήσει με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και θα ολοκληρωθεί ως τις αρχές του 2024.
Η οδική σύνδεση Εγνατίας με λιμένα Αλεξανδρούπολης. Το έργο ύψους 50 εκατ. ευρώ υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2ο21 και ξεκινά με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Θα ολοκληρωθεί επίσης ως έργο-γέφυρα.
Όπως αναφέρεται στο πρόγραμμα για το νέο ΕΣΠΑ, παράλληλα ωριμάζει το έργο της επέκτασης της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού προς τον λιμένα Ραφήνας, ώστε να συμπεριληφθεί στο Πρόγραμμα. Πρόκειται για έργο το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο πακέτο επεκτάσεων της Αττικής Οδού.
Ειναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς θα συνδέσει το δεύτερο μεγαλύτερο επιβατικό λιμάνι της Αττικής με την Αττική Οδο και κατ` επέκταση με την Αθήνα, διευκολύνοντας και συντομεύοντας την πρόσβαση από και προς αυτό.
Τα μεγάλα οδικά έργα και οι νέοι αυτοκινητόδρομοι που θα δούμε να χρηματοδοτούνται από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 θα αποτελέσουν ακόμα ένα ισχυρό όπλο για την προσπάθεια της χώρας ώστε να μεταβληθεί σε εμπορευματικό κόμβο της νοτιο-ανατολικής Ευρώπης.
