Συνάντηση εργασίας είχε την Τετάρτη 3/7/2024 ο Υφυπουργός Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης, αρμόδιας για τα θέματα των ΟΤΑ, κ. Βασίλης Σπανάκης, με τους Πρόεδρο και Γενικό Γραμματέα της ΠΟΜΙΔΑ κ.κ. Στράτο Παραδιά και Τάσο Βάππα και τη Γενική Γραμματέα της Ενώσεως Ιδιοκτητών Ελλάδος κα Ειρήνη Πρόκου για τα προβλήματα των σχέσεων Ακίνητης Περιουσίας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το κλιμάκιο της ΠΟΜΙΔΑ τόνισε ότι οι οικονομικές υποχρεώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελούν σήμερα σημαντικότατο οικονομικό μέγεθος και για τις δύο πλευρές, για αυτό η νομοθεσία που τις ρυθμίζει πρέπει να διέπεται από τις αρχές του Κράτους Δικαίου και της Χρηστής Διοίκησης.
Οι εκπρόσωποι της ΠΟΜΙΔΑ ανέπτυξαν τις προτάσεις τους για την απόλυτα αναγκαία σήμερα δέσμη μέτρων ρύθμισης των σχέσεων Ακίνητης Ιδιοκτησίας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες περιλαμβάνονται στο κείμενο του υπομνήματος που κατέθεσαν προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, το οποίο έχει ως εξής:
Προς τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεόδωρο Λιβάνιο
Τον Υφυπουργό Εσωτερικών κ. Βασίλη Σπανάκη
Ενταύθα
Αθήνα, Ιούλιος 2024
ΘΕΜΑ: Δέσμη θεσμικών μέτρων ρύθμισης των σχέσεων Ακίνητης Ιδιοκτησίας και Τοπ. Αυτοδιοίκησης
Αξιότιμοι κοι Υπουργοί,
Οι οικονομικές υποχρεώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελούν σήμερα σημαντικότατο οικονομικό μέγεθος και για τις δύο πλευρές. Γι΄αυτό η νομοθεσία που τις ρυθμίζει πρέπει να διέπεται από τις αρχές του Κράτους Δικαίου και της Χρηστής Διοίκησης.
Η Κυβέρνησή σας επέλυσε με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο το πρόβλημα των αδήλωτων επιφανειών, ενεργοποιώντας τη σχετική πλατφόρμα έως και την 30.6.2022, και το πρόβλημα της βεβαίωσης μη οφειλής ΤΑΠ. Όμως, όπως σας έχουμε ήδη ενημερώσει, η ΠΟΜΙΔΑ γίνεται σήμερα καθημερινά δέκτης εντονότατων διαμαρτυριών ιδιοκτητών ακινήτων από όλη τη χώρα, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τεράστια αναδρομικά τέλη, πρόστιμα και προσαυξήσεις, τα οποία αδυνατούν να καταβάλουν, σύμφωνα με τις ισχύουσες δρακόντειες και γι΄αυτό ανεφάρμοστες στη σημερινή πραγματικότητα, διατάξεις, που επανήλθαν αυτόματα σε ισχύ μετά τη λήξη των σχετικών ευνοϊκών ρυθμίσεων του πρόσφατου παρελθόντος. Οι ισχύουσες αυτές ρυθμίσεις προβλέπουν πλέον αναδρομικές χρεώσεις έως και 10ετίας για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και για τα αδήλωτα εμβαδά ακινήτων, που οι ιδιοκτήτες τους, τώρα ανακαλύπτουν, επ΄ευκαιρία μιας πώλησης, γονικής παροχής ή κληρονομιάς, ότι θα έπρεπε να είχαν δηλώσει στον οικείο Δήμο, αλλά δεν το γνώριζαν!!!
Γι’ αυτό, και κατόπιν της λήξης της λειτουργείας της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ για τα αδήλωτα εμβαδά, σας ζητούμε το Υπουργείο σας να εισηγηθεί άμεσα τις εξής θεσμικές αλλαγές, με τις οποίες έχει συμφωνήσει και η ΚΕΔΕ, ώστε να τεθούν σε δίκαιη και λογική βάση οι σχέσεις των πολιτών με την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την ακίνητη περιουσία τους:
1.Της αυτόματης διακοπής χρέωσης δημοτικών τελών όταν διακόπτεται η ρευματοδότηση κενού ακινήτου.
2.Της διαρκούς δυνατότητας δήλωσης αδήλωτων εμβαδών ακινήτων με σταδιακά αυξανόμενα πρόστιμα.
3.Της επαναφοράς της παραγραφής οφειλών στην πενταετία, όπως στο Δημόσιο, αντί της δεκαετίας.
4.Του περιορισμού (πλαφόν) των προστίμων στο 50% της αρχικής οφειλής, ώστε να είναι εισπράξιμα.
Επίσης, ενόψει και των σημερινών οικονομικών δυσχερειών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ζητούμε τη θέσπιση της δυνατότητας έκτακτης ρύθμισης των υφισταμένων οφειλών των ιδιωτών προς τους Ο.Τ.Α.
Συγκεκριμένα εισηγούμεθα για καθένα από τα παραπάνω θέματα τα εξής:
1. ΜΗ ΗΛΕΚΤΡΟΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΑΚΙΝΗΤΑ: ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΧΡΕΩΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΕΛΩΝ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ. Πραγματική «ΚΑΛΟΣΤΗΜΕΝΗ ΠΑΓΙΔΑ» σε βάρος των ανυποψίαστων πολιτών, που δημιουργεί συνεχώς δράματα σε όλη τη χώρα, αποτελεί η σήμερα ισχύουσα νομοθεσία που προβλέπει ότι η υποβολή δήλωσης διακοπής ρευματοδότησης ακινήτου στον οικείο Δήμο απαλλάσσει τον ιδιοκτήτη από τα δημοτικά τέλη καθαριότητας & φωτισμού μόνον από την ημερομηνία υποβολής της στην υπηρεσία εσόδων και μετά, και όχι από την ημέρα διακοπής του ρεύματος, σε αντίθεση με την προϊσχύσασα διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του Νόμου 3345/2005, η οποία στην πραγματικότητα προέβλεπε αναδρομική απαλλαγή των πολιτών, ανεξάρτητα από το χρόνο κατάθεσης της υπεύθυνης δήλωσης, όπως είχε γνωμοδοτήσει και ο Συνήγορος του Πολίτη!
Αυτό συμβαίνει γιατί όταν γίνεται διακοπή ρευματοδότησης ενός ακινήτου και παύει αυτόματα η έκδοση λογαριασμών ρεύματος, δημιουργείται διαχρονικά στους πολίτες η εύλογη πεποίθηση ότι παύει αυτομάτως και η χρέωση δημοτικών τελών, εφόσον θεωρούν καλόπιστα ότι με την διακοπή του ρεύματος ενημερώνονται αυτόματα οι ταμειακές υπηρεσίες του εκάστοτε αρμόδιου Δήμου, όπως θα έπρεπε να συμβαίνει και όπως άλλωστε προβλέπεται. Γι΄αυτό και ελάχιστοι γνωρίζουν και υποβάλλουν δήλωση διακοπής στις Υπηρεσίες Εσόδων των Δήμων, με αποτέλεσμα, όταν μετά από χρόνια ζητήσουν βεβαίωση περί μη οφειλής ΤΑΠ, να βρίσκονται αντιμέτωποι στη συνέχεια με υπέρογκες αναδρομικές χρεώσεις που θα φτάσουν σταδιακά την 10ετία, με τεράστιες προσαυξήσεις τις οποίες αδυνατούν να καταβάλουν, (π.χ. σε υπόγεια αποθήκη, κενή από 10ετίας, για δημοτικά τέλη επαγγελματικής χρήσης, πενταπλάσια από τα οικιακά, το ζητούμενο αναδρομικό ποσό με το πρόστιμο 100% πολύ συχνά υπερβαίνει την αξία του ακινήτου!!!) και με περαιτέρω συνέπειες σε βάρος τους που ούτε οι πολίτες μπορεί να αποδεχτούν και να εκπληρώσουν, ούτε η Διοίκηση μπορεί να συνεχίσει να επιβάλλει σε βάρος τους.
Γι΄αυτό και για λόγους χρηστής διοίκησης, η ισχύουσα νομοθεσία επιβάλλεται να αλλάξει άμεσα, ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΠΑΓΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ και η διακοπή της ρευματοδότησης να διακόπτει αυτόματα και τη χρέωση δημοτικών τελών! Άλλωστε σήμερα, όπως η σύνδεση του ρεύματος από τη ΔΕΗ και κάθε άλλο πάροχο, γίνεται ηλεκτρονικά και ξεκινά αυτόματα η χρέωση δημοτικών τελών, έτσι αυτόματα πρέπει να διακόπτεται, ώστε ούτε ο πολίτης, ούτε η Υπηρεσία Εσόδων του Δήμου θα χρειάζεται να προβούν σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια.
Αυτό είναι σήμερα απόλυτα δυνατό και ασφαλές για τους Δήμους με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας και των νέων ηλεκτρονικών φορολογικών διαδικασιών. Η μη ρευματοδότηση του ακινήτου, και ο χρόνος διακοπής της θα προκύπτουν από τη βάση δεδομένων του ΔΕΔΔΗΕ στην οποία έχουν άμεση πρόσβαση οι Υπηρεσίες Εσόδων των Δήμων, χωρίς να χρειάζεται πλέον ο ενδιαφερόμενος να ζητά βεβαίωση από τον ΔΕΔΔΗΕ για να την προσκομίσει στο Δήμο. Τέλος οι Υπηρεσίες Εσόδων των ΟΤΑ, σε κάθε περίπτωση αμφιβολίας ή καταγγελίας ως προς το αν κάποιο ακίνητο είναι κενό, θα μπορούν να προβούν σε αυτοψία του από όργανα του Δήμου για να διαπιστωθεί τυχόν χρησιμοποίησή τους, ή παράνομη ρευματοδότησή τους, όπως επίσης, σε περίπτωση αμφιβολίας τους, να ζητήσουν ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ από τον ιδιοκτήτη του να τους προσκομίσει:
1. Αντίγραφο του Ε2, έως και των πέντε τελευταίων ετών, από το οποίο να προκύπτει ότι το ακίνητο έχει δηλωθεί στη φορολογία εισοδήματος ως ΚΕΝΟ.
2. Αντίγραφο της Δήλωσης Λύσης Μίσθωσης της εφαρμογής Μισθώσεων Ακινήτων της ΑΑΔΕ από το οποίο προκύπτει πότε λύθηκε η τελευταία μίσθωση.
3. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 ότι ο χώρος ήταν κενός και μη χρησιμοποιούμενος καθ’ οιονδήποτε τρόπο, ούτε ρευματοδοτείτο από αυτή ή άλλη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Να καταργηθεί η υποχρέωση των ιδιοκτητών για δήλωση των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων και να οριστεί ότι από τον χρόνο διακοπής της ρευματοδότησης από τον οικείο πάροχο, ισχύει αυτόματη απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού.
2. ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΑΔΗΛΩΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ: Στα πλαίσια της προσπάθειας της Κυβέρνησης οι πολίτες να εξυπηρετούνται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από το σύνολο των κρατικών υπηρεσιών, είναι επιτακτική ανάγκη να συνεχιστεί και να μονιμοποιηθεί η λειτουργία της διαδικτυακής εφαρμογής (πλατφόρμας) της ΚΕΔΕ, ως αναγκαία και ιδιαίτερα επωφελής για τους ΟΤΑ αλλά και ως μόνιμος δίαυλος επικοινωνίας και εξυπηρέτησης των ιδιοκτητών ακινήτων της χώρας και του Απόδημου Ελληνισμού με τους Δήμους όπου ευρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία τους, στην οποία θα πρέπει να προστεθούν και όσες άλλες υπηρεσίες είναι δυνατή η διαδικτυακή λειτουργία τους.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Να νομοθετηθεί η μόνιμη δυνατότητα δήλωσης αδήλωτων επιφανειών κτιρίων μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής της ΚΕΔΕ, με επιβολή σταδιακά αυξανόμενης προσαύξησης επί των οφειλών δημοτικών τελών και ΤΑΠ από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, όπως ακριβώς ισχύει και στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων (Ν. 4495/2017), ήτοι: Για το πρώτο εξάμηνο καθυστέρησης ποσοστό προστίμου +20% και εν συνεχεία + 5% για κάθε επόμενο εξάμηνο, και με ανώτατο όριο το +50%.
3. ΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΟΤΑ: Με τη γνωστή διάταξη του άρθρου 32 Ν.4304/2014 ειδικά για τους ΟΤΑ νομοθετήθηκε η επαύξηση της πενταετούς παραγραφής των αξιώσεών τους σε εικοσαετή, όταν πρόκειται περί φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών προς τους ΟΤΑ που προκύπτουν «εξαιτίας μη υποβολής από τους υπόχρεους των αναγκαίων στοιχείων για τη βεβαίωση τους ή υποβολής ανακριβών ή ελλιπών στοιχείων ή λανθασμένα βεβαιωμένων οφειλών», προσαυξημένα με τα πρόστιμα επί των οφειλών της τελευταίας πενταετίας. Με το άρθρο 7 του Ν. 5043/2023, κατόπιν επιμονής της οργάνωσής μας ο χρόνος μειώθηκε στη δεκαετία.
Ήδη όμως με τη νεότερη νομοθεσία και νομολογία του ΣτΕ, ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων του Δημοσίου έχει περιοριστεί γενικά στην πενταετία. Συνεπώς η διατήρηση της 10ετίας, ήτοι διπλάσιας προθεσμίας παραγραφής για τις αξιώσεις των Ο.Τ.Α., συνιστά νομοθετική ανωμαλία, η οποία αντίκειται πλήρως στη φιλοσοφία και τις αρχές του Κράτους Δικαίου, εξ αιτίας της οποίας θα οδηγηθούμε σύντομα σε διογκωμένα και μη εισπράξιμα χρέη, μαζικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς ακινήτων από τους ΟΤΑ, ιδιαίτερα των κατοίκων της περιφέρειας και των Απόδημων Ελλήνων.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων των ΟΤΑ να επανέλθει νομοθετικά στην πενταετία, όπως ισχύει σήμερα πλέον και για τις φορολογικές αξιώσεις του Δημοσίου, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ανταποκρίνονται στην πληρωμή τους.
4. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 50% ΩΣ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. Σήμερα η ανακριβής δήλωση εμβαδών για την επιβολή δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού επισύρει πρόστιμο 60%, η εκπρόθεσμη 100% ενώ για την επιβολή ΤΑΠ το πρόστιμο είναι 200% επί της αρχικής οφειλής! Τα εξωπραγματικά αυτά ποσοστά προστίμων οδηγούν σε μη εισπράξιμες χρεώσεις και οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο υπερχρέωσης των πολιτών και στην θέση μεγάλου αριθμού ακινήτων εκτός συναλλαγής λόγω αδυναμίας πληρωμής τους, με πρώτους χαμένους τους ΟΤΑ της χώρας!
ΠΡΟΤΑΣΗ: Να καθοριστεί ως γενικό ανώτατο όριο προστίμου το 50% του κυρίως τέλους/φόρου, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ανταποκρίνονται στην πληρωμή τους.
* ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. Με την ευκαιρία της θέσπισης των παραπάνω ρυθμίσεων
προτείνουμε τη θέσπιση της δυνατότητας έκτακτης ρύθμιση οφειλών από οποιαδήποτε αιτία προς τους δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα, που βεβαιώθηκαν μέχρι 30.6.2024 σε 60 μηνιαίες δόσεις, με τροποποίηση των άρθρων 165 και 166 του ν.4764/2020, η καταβολή των οποίων να γίνεται με απαλλαγή κατά ποσοστό (από 100% έως 60%) από τις προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, καθώς και από τα πρόστιμα λόγω εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής ή ανακριβούς δήλωσης ή λόγω μη καταβολής τέλους, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του ανωτέρω νόμου. Ως προθεσμία υποβολής της αίτησης των οφειλετών για την υπαγωγή στη ρύθμιση να οριστεί η 31.10.2022, με δυνατότητα δίμηνης παράτασής της με υπουργική απόφαση.
Κύριοι Υπουργοί, οι ιδιοκτήτες ακινήτων της χώρας ζητούν από εσάς την άμεση νομοθέτηση της δέσμης των σημαντικών θεσμικών αυτών ρυθμίσεων των σχέσεων ιδιοκτητών ακινήτων και ΟΤΑ, με βάση τις αρχές του Κράτους Δικαίου και της Χρηστής Διοίκησης, ως σημαντική πολιτική παρακαταθήκη του Υπουργείου σας και της Κυβέρνησης, υπέρ των πολιτών, αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση και συνεργασία,
Ο Πρόεδρος
Στράτος Ι. Παραδιάς
Δικηγόρος Α.Π. – Πρόεδρος UIPI
Ο Γενικός Γραμματέας
Τάσος Γ. Βάππας
Δικηγόρος Α.Π. – υ.Δ.Ν.
