Με ένα φιλόδοξο σχέδιο παραγωγής πράσινου υδρογόνου που θα τροφοδοτεί τη μεγάλη αγορά της Γερμανίας και ενδιαμέσως κέντρα ζήτησης κατά μήκος του άξονα Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας, Σλοβακίας και Τσεχίας, η Ελλάδα επεκτείνει τα σχέδιά της στην αλυσίδα αξίας του ανανεώσιμου καυσίμου που υπόσχεται την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας και των μεταφορών βαρέων οχημάτων.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η Γερμανία πρόκειται να γίνει μακράν η μεγαλύτερη αγορά εισαγωγής υδρογόνου στην Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες. Η μεγαλύτερη βιομηχανική χώρα της Ευρώπης σε μια έμπρακτη αναγνώριση του πράσινου υδρογόνου για την ενεργειακή της μετάβαση ενέκρινε πρόσφατα σχέδιο κατασκευής, έως το 2032, ενός δικτύου υδρογόνου μήκους 9.040 χιλιομέτρων, με προϋπολογισμό 19 δισ. ευρώ. Οι ανάγκες της Γερμανίας για υδρογόνο υπολογίζονται σε 130 τεραβατώρες ετησίως έως το 2030, εκ των οποίων οι 100 τεραβατώρες θα εισάγονται, με τη γερμανική κυβέρνηση να στρέφει το ενδιαφέρον της και στην Ελλάδα, η οποία φιλοδοξεί να γίνει παραγωγός και εξαγωγέας πράσινου υδρογόνου, σχέδιο που θα δώσει διέξοδο και στην πλεονάζουσα εγχώρια παραγωγή των ΑΠΕ.
Ο ρόλος της Ελλάδας
Το ενδιαφέρον της γερμανικής πλευράς, όπως τονίζουν στην «Κ» κύκλοι του ∆ΕΣΦΑ που προωθεί το project Ελλάδας – Γερμανίας στο υδρογόνο, «επικεντρώνεται στη συμβολή που μπορεί να έχει η Ελλάδα για την εισαγωγή πράσινου υδρογόνου στη Γερμανία, ως κεντρικό μέρος ενός διαδρόμου εισαγωγής υδρογόνου που θα υποστηρίξει ενεργά την ενεργειακή μετάβαση της Γερμανίας και της Κεντρικής Ευρώπης». Πέρα από την εγγύτητα, μεταξύ των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, αναγνωρίζονται «η ικανότητά της για χαμηλού κόστους παραγωγή πράσινου υδρογόνου, η γεωστρατηγική της θέση για τη διέλευση ποσοτήτων από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και η γεωπολιτική ασφάλεια που προσφέρει».
Το γερμανικό ενδιαφέρον επαναβεβαιώθηκε σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα σε υπουργικό επίπεδο μεταξύ των δύο χωρών στην οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, αποφασίστηκε η συγκρότηση μιας διυπουργικής ομάδας εργασίας που θα αναλάβει να εκπονήσει από κοινού μια μελέτη κόστους-οφέλους. Μια πρώτη μελέτη κόστους-οφέλους παρουσίασε στην τηλεδιάσκεψη ο ∆ΕΣΦΑ, η οποία τεκμηριώνει την ωφελιμότητα του project σε σχέση με άλλες εναλλακτικές που εξετάζει η Γερμανία. Μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να πραγματοποιηθούν συναντήσεις του ∆ΕΣΦΑ με τους διαχειριστές της Γερμανίας, αλλά και με το γερμανικό υπουργείο Ενέργειας, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες σε συνέχεια της επίσημης επίσκεψης του προέδρου της χώρας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, αναμένεται νέα επίσκεψη στην Ελλάδα του αντικαγκελαρίου και ομοσπονδιακού υπουργού Οικονομικών Υποθέσεων και Προστασίας του Κλίματος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, για περαιτέρω συζητήσεις επί του εξεταζόμενου σχεδίου συνεργασίας. Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ έκανε σαφές το ενδιαφέρον της χώρας του για το σχέδιο του ∆ΕΣΦΑ κατά τη διάρκεια των συναντήσεων που είχε στο πλαίσιο της ∆ΕΘ με την υφυπουργό Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου και τη διευθύνουσα σύμβουλο του ∆ΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι. Ο ίδιος επισκέφτηκε το Κέντρο Λειτουργίας και Συντήρησης Βορείου Ελλάδας του ∆ΕΣΦΑ, στη Νέα Μεσημβρία, όπου συμμετείχε σε διαδραστική επίδειξη έγχυσης πράσινου υδρογόνου στο δίκτυο φυσικού αερίου.
Το σχέδιο έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον και γερμανικών εταιρειών από τον κλάδο των ΑΠΕ που βλέπουν προοπτικές παραγωγής υδρογόνου από ΑΠΕ που θα εγκαταστήσουν στην Ελλάδα. Το ΥΠΕΝ από την πλευρά του βλέπει τον όλο σχεδιασμό του ∆ΕΣΦΑ και ως μια διέξοδο στο πρόβλημα της πλεονάζουσας παραγωγής των ΑΠΕ και των περικοπών πράσινης ενέργειας. «Αν οι Γερμανοί θέλουν υδρογόνο, αυτό μπορεί να είναι διέξοδος για τη δική μας ζήτηση με προϋπόθεση το μείγμα μας να καλύπτει πολύ περισσότερο χρόνο στη διάρκεια της ημέρας», είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας την Πέμπτη στο συνέδριο Renewable & Storage Forum.
Ο διάδρομος ΝΑ Ευρώπης
Ο σχεδιασμός παραγωγής και μεταφοράς πράσινου υδρογόνου στη Γερμανία «πατάει» στην αξιοποίηση του διαδρόμου υδρογόνου Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEHyC), έργο που έχει ενταχθεί στον ευρωπαϊκό κατάλογο PCI και προχωράει σε συνεργασία 7 ευρωπαϊκών διαχειριστών υποδομών φυσικού αερίου (∆ΕΣΦΑ, Bulgartransgaz, Transgaz, FGSZ, Eustream, NET4GAS και OGE). Πρόκειται για τη δημιουργία ενός διαδρόμου μεταφοράς υδρογόνου συνολικού μήκους σχεδόν 3.000 χλμ. και προϋπολογισμού περί τα 7 δισ. ευρώ, που θα ξεκινάει από την Ελλάδα και διασχίζοντας τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία θα καταλήγει στη Γερμανία, στην οποία «κοιτάνε» όλοι οι σχεδιαζόμενοι διάδρομοι υδρογόνου στην Ευρώπη. Η νέα αυτή υποδομή θα διευκολύνει τόσο την παραγωγή υδρογόνου στην Ελλάδα και την Ευρώπη όσο και τις εισαγωγές υδρογόνου από την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Το σχέδιο περιλαμβάνει τόσο τη μετατροπή (repurposing) υφιστάμενων υποδομών φυσικού αερίου όσο και τη δημιουργία νέων αγωγών υδρογόνου και σταθμών συμπίεσης, μια προσέγγιση που, σύμφωνα με τον ∆ΕΣΦΑ, εξασφαλίζει την αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική μεταφορά υδρογόνου σε μεγάλες αποστάσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι η Γερμανία που «διψάει» για υδρογόνο, εξετάζει παράλληλα και τη δυνατότητα εισαγωγών από το Ηνωμένο Βασίλειο, από το οποίο ζήτησε να εξετάσει την κατασκευή ενός αγωγού 400 μιλίων κάτω από τη Βόρεια Θάλασσα, αλλά και από έναν δεύτερο διάδρομο υδρογόνου που θα βασίζεται στους υφιστάμενους αγωγούς αερίου από την Τυνησία στη Βαυαρία που διασχίζουν την Ιταλία, την Αυστρία και την Ελβετία.
Επαφές με Bulgartransgaz για κατασκευή νέου αγωγού
Η συμβολή του ∆ΕΣΦΑ στον διάδρομο υδρογόνου Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEHyC) έχει να κάνει με έναν νέο αγωγό υδρογόνου μήκους 570 χιλιομέτρων, που θα μπορεί να μεταφέρει καθαρό υδρογόνο κυρίως από το νότιο τμήμα της Ελλάδας, μέχρι το σημείο διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, όπου αντίστοιχη υποδομή θα αναπτυχθεί από τον Bulgartransgaz. O αγωγός προβλέπεται να έχει δυναμικότητα μεταφοράς 80 GWh/ημέρα και θα κατασκευαστεί παράλληλα με τον υφιστάμενο αγωγό υψηλής πίεσης φυσικού αερίου, συνδέοντας σημεία παραγωγής υδρογόνου με τις βιομηχανικές περιοχές Αθήνας, Κορίνθου και Θεσσαλονίκης, όπου αναμένεται να βρίσκονται πιθανοί καταναλωτές υδρογόνου.
Το έργο έχει περιληφθεί στον 1ο κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI) και έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος (PMI) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εκτιμάται πως θα λειτουργήσει καταλυτικά για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής υδρογόνου και την εξαγωγική δυνατότητα της Ελλάδας προς την Κεντρική Ευρώπη.
Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο το market test από τον ∆ΕΣΦΑ και την Bulgartransgaz για την αξιολόγηση της αγοράς υδρογόνου στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, που ολοκληρώνεται στις 30 Νοεμβρίου. Οι δύο διαχειριστές έχουν απευθύνει κάλεσμα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, είτε είναι υποψήφιοι παραγωγοί υδρογόνου, καταναλωτές, έμποροι είτε προμηθευτές, να εκφράσουν το μη δεσμευτικό ενδιαφέρον τους σχετικά με τα υπό ανάπτυξη έργα υδρογόνου τους. «Στόχος μας είναι να συλλέξουμε στοιχεία από πιθανούς παραγωγούς και καταναλωτές υδρογόνου σχετικά με την εξέλιξη της προσφοράς και ζήτησης τις επόμενες δεκαετίες, προκειμένου να δημιουργήσουμε μια ισχυρή υποδομή υδρογόνου που θα συνδέει την εγχώρια παραγωγική μας δυνατότητα με τα αντίστοιχα κέντρα ζήτησης σε όλη την Κεντρική Ευρώπη», δηλώνει στην «Κ» σχετικά με το market test η διευθύνουσα σύμβουλος του ∆ΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι. «Στον ∆ΕΣΦΑ είμαστε προσηλωμένοι στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης αλυσίδας αξίας υδρογόνου στην Ελλάδα, η οποία θα συμβάλει στην ενεργειακή μετάβαση ενισχύοντας παράλληλα την ενεργειακή αυτονομία της χώρας και τον ρόλο της ως ενεργειακής πύλης για την Ε.Ε.
Το πρώτο δομικό στοιχείο για αυτό είναι η ελληνική ραχοκοκαλιά υδρογόνου (Greek Hydrogen Backbone), ως μέρος του διαδρόμου SEEHyC. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να εντείνει τις προσπάθειές της για να γίνει κόμβος παραγωγής και διαμετακόμισης H2 για την Ευρώπη και να είναι μεταξύ των πρωταγωνιστών της νέας εποχής του υδρογόνου», τονίζει η ίδια.
