Πόσους συρμούς μετρό, τρένα και Τραμ έχει η Ελλάδα; Εν έτει 2021 η χώρα διαθέτει ένα ικανό δίκτυο Μετρό στην Αθήνα, το… παλεύει στη Θεσσαλονίκη, έχει ένα μικρό δίκτυο Τραμ και πάλι στην πρωτεύουσα και περίπου 2.500 χιλιόμετρα σιδηροδρομικού δικτύου.
Αυτή είναι η “περιουσία” που έχει η δημιουργηθεί από τα πρώτα χρόνια ανεξαρτησίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους μέχρι και σήμερα. Το ευτύχημα είναι πως, από το 1990 και μετά οι κυβερνήσεις κατάλαβαν την αξία των μέσων σταθερής τροχιάς και τα επεκτείνουν.
Σήμερα στην Αθήνα το δίκτυο Μετρό επεκτείνεται κατά 4 περίπου χιλιόμετρα για να φτάσει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά ενώ στα πρώτα βήματα κατασκευής είναι άλλα 13χλμ για τη Γραμμή 4 που θα καλύψει το κέντρο, ανατολικά και βόρεια προάστια. Στη Θεσσαλονίκη τα έργα του Μετρό θα δημιουργήσουν ένα δίκτυο 2 γραμμών με περίπου 18 χιλιόμετρα μήκος.
Το τρένο επίσης ετοιμάζεται να επεκταθεί σε Πάτρα, Ραφήνα, Λαύριο και στον βορρά ξεκινούν μελέτες για να φτάσει στην Ήπειρο (Ιωάννινα και Ηγουμενίτσα).
Αυτή η υποδομή που έχει δημιουργηθεί έχει ανάγκες από τροχαίο υλικό. Η Ελλάδα σήμερα μπορεί να ισχυριστεί ότι διαθέτει ένα σημαντικό στόλο τρένων για να κινήσει όλα αυτά τα μέσα τα οποία υπάρχουν.
Το ypodomes.com έκανε μια μεγάλη έρευνα για να δούμε τι και ποια μέσα σήμερα έχουμε για κάθε μέσο σταθερής τροχιάς που κινείται εντός της επικράτειας.
Οι συρμοί Μετρό
Ξεκινώντας το ταξίδι μας από το δίκτυο Μετρό της Αθήνας, θα μεταφερθούμε νοερά στα μέσα που καθημερινά οι επιβάτες -μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων- χρησιμοποιούν.
Στην Γραμμή 1, ο πάλαι ποτέ Ηλεκτρικός έχει ένα συνολικό στόλο 41 οχημάτων. Από αυτά σύμφωνα με στοιχεία της ΣΤΑΣΥ 14 συρμοί ανήκουν στην λεγόμενη 8η γενιά. Είναι οι συρμοί που πρόσφατα αποφασίστηκε να ανακαινισθούν και να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή. Πρόκειται για συρμούς οι οποίοι παρελήφθησαν από το 1983 μέχρι το 1985. Στόχος είναι μέχρι το 2025 οι συρμοί αυτοί να έχουν μεταμορφωθεί και να θυμίζουν σύγχρονο συρμό Μετρό.
Επιπλέον υπάρχουν 10 συρμοί 10ης γενιάς. Οι συρμοί αυτοί παραγγέλθηκαν το 1991, κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα, στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και άρχισαν να δρομολογούνται μεταξύ 1993-1995. Καθώς οδεύουν προς τα 30 χρόνια λειτουργίας τους, η ΣΤΑΣΥ σχεδιάζει να τα ανακαινίσει με ένα διαγωνισμό ο οποίος θα τρέξει πιθανότατα το 2022.
Τόσο οι 14 συρμοί 8ης γενιάς, όσο και οι 10 συρμοί 10ης γενιάς, είναι πεντάδυμοι. Αυτό σημαίνει πως ο κάθε συρμός έχει 5 βαγόνια και όχι έξι που έχουν οι συρμοί των γραμμών 2 και 3.
Στη Γραμμή 1 επίσης υπάρχουν και 17 συρμοί της λεγόμενης 11ης γενιάς. Τα τρένα αυτά επίσης κατασκευασμένα στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Ξεκίνησαν να κυκλοφορούν σταδιακά από το 2000 μέχρι το 2004. Είναι εξάδυμα τρένα με πιο σύγχρονα χαρακτηριστικά, ωστόσο ακόμα και αυτά τα τρένα μοιάζουν πιο παλιά από εκείνα των γραμμών 2 και 3. Η ΣΤΑΣΥ διεξάγει επιμέρους διαγωνισμούς για την τεχνική τους αναβάθμιση.
Γραμμές 2 και 3
Στις γραμμές 2 και 3 κυκλοφορούν τρεις γενιές συνολικά 66 συρμών. Η πρώτη γενιά δρομολογήθηκε με την έναρξη λειτουργίας των δύο αυτών γραμμών το 2000. Είναι συνολικά 28 τρένα. Αυτή η γενιά τρένων δεν διαθέτει κλιματισμό με αποτέλεσμα τους καλοκαιρινούς μήνες να θεωρούνται “βραστήρες” λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν μέσα στα βαγόνια.
Η δεύτερη γενιά αποτελείται από 21 συρμούς. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και 7 διρευματικοί συρμοί που εξυπηρετούν μόνο τη γραμμή 3 προς/από το αεροδρόμιο. Ξεκίνησαν την λειτουργία τους στο δίκτυο του Μετρό το 2003.
Η τρίτη γενιά αποτελείται από 28 συρμούς Μετρό. Είναι οι πιο εξελιγμένοι στο δίκτυο της Αθήνας με πολλές ενσωματωμένες τεχνολογικές καινοτομίες. Ξεκίνησαν να κυκλοφορούν το 2014. Όλοι οι συρμοί των γραμμών 2 και 3 είναι εξάδυμοι.
Δίκτυο Τραμ
Στο δίκτυο Τραμ έχουμε δύο γενιές συρμών με συνολικά 60 οχήματα εκ των οποίων προς το παρόν κυκλοφορεί η πρώτη. Η πρώτη γενιά διαθέτει συνολικά 35 οχήματα τα οποία αποτελούνται από πέντε βαγόνια το καθένα. Ξεκίνησαν να κυκλοφορούν το 2004 όταν και το Τραμ επανήλθε στους δρόμους της Αθήνας.
Η δεύτερη γενιά Τραμ αποτελείται από συνολικά 25 οχήματα. Αυτά ξεκίνησαν να έρχονται στην Αθήνα από το Φθινόπωρο του 2020. Προς το παρόν διεξάγουν δοκιμαστικά δρομολόγια και ετοιμάζεται η δρομολόγηση τους το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Σε αυτά τα Τραμ έχουν ενσωματωθεί όλες οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Αποτελούνται επίσης από 5 βαγόνια το κάθε όχημα.
Μετρό Θεσσαλονίκης
Το Μετρό Θεσσαλονίκης μπορεί ακόμα να μην έχει ολοκληρωθεί αλλά οι συρμοί του είναι εδώ. Συνολικά 18 συρμοί θα εξυπηρετήσουν την πρώτη περίοδο λειτουργίας του κυοφορούμενου δικτύου της πόλης. Ο παρθενικός συρμός έφτασε στις 15 Μαϊου 2019 και πλέον όλοι βρίσκονται στο αμαξοστάσιο Πυλαίας.
Αυτοί οι συρμοί σε αντίθεση με όλους τους προηγούμενους που αναφέρθηκαν σε αυτό το ρεπορτάζ, είναι αυτόματοι καθώς η κίνηση τους επιβάλλεται από το κέντρο ελέγχου. Αποτελούνται από 4 βαγόνια ο καθένας και έχουν μήκος 51 μέτρα.
Καλώς ερχόντος των πραγμάτων θα τεθούν σε λειτουργία την 31η Δεκεμβρίου 2023, ημερομηνία που έχει καθοριστεί ως η επίσημη έναρξης του πολυαναμενόμενου Μετρό για την πόλη.
Τρένα
Τα τρένα που εκτελούν προαστιακά και υπεραστικά δρομολόγια στην Ελλάδα είναι ιδιοκτησία της ΓΑΙΑΟΣΕ. Σύμφωνα με στοιχεία από την εταιρεία συνολικά υπάρχει ένας στόλος 3.752 οχημάτων.
Οι επιβατάμαξες (βαγόνια) είναι συνολικά 674, ενώ οι κινητήριες αυτοτελείς μονάδες έλξης (αυτές που κινούν τα τρένα δηλαδή) είναι 157.
Τώρα, αναφορικά με τα train sets, δηλαδή τα τρένα που δεν διαχωρίζεται η μηχανή από τα βαγόνια αλλά είναι ενιαίος συρμός, αυτά είναι 385.
Από αυτά τα Desiro, τα μωβ ηλεκτροκίνητα τρένα που διεξάγουν Προαστιακά δρομολόγια είναι 20. Τα railbus, δηλαδή τα πετρελαιοκίνητα τρένα που διεξάγουν επίσης Προαστιακά δρομολόγια είναι 29 (17 κανονικού εύρους και 12 μετρικού εύρους).
Επίσης υπάρχουν 19 AEG, εκ των οποίων τα 8 είναι πεντάδυμα και τα 11 τετράδυμα. Τα πιο πρόσφατα αγορασμένα είναι τα Desiro τα οποία άρχισαν να δρομολογούνται από το 2004.
Τα υπόλοιπα οχήματα της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι φορτάμαξες.
Τα νέα τρένα
Σχέδια για νέα τρένα και συρμούς υπάρχουν. Το πιο κοντινό είναι τα 5 τρένα Pendolino ETR 470 της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Τρία από αυτά είναι στην Ελλάδα, άλλα δύο αναμένονται από Ιταλία. Εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν δρομολόγια από τις αρχές του επόμενου έτους.
Είναι μετασκευασμένα τρένα τα οποία ξεκίνησαν να κυκλοφορούν από το 1994-1997. Είναι ηλεκτροκίνητα τύπου Electric Multiple Unit (EMU). Αποτελείται από συνολικά 9 βαγόνια και μπορεί να φτάσει μέχρι 250χλμ/ώρα.
Παράλληλα η Αττικό Μετρό σχεδιάζει την αγορά επτά ακόμα συρμών για τις γραμμές 2 και 3. Για τις ανάγκες του Μετρό Θεσσαλονίκης σχεδιάζεται η αγορά 15 νέων συρμών που θα καλύψει μελλοντικές ανάγκες.
