Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί έναντι του επιχειρηματικού κόσμου πως θα επεκτείνει και για τον μήνα Μάιο την αποζημίωση προς τους επαγγελματίες που έμειναν κλειστοί με κρατική εντολή ή ανήκαν σε κλάδους (ΚΑΔ) που χαρακτηρίστηκαν πληττόμενοι.
Μόνο που τελικά η αποζημίωση ήρθε όχι μόνο με μεγάλη καθυστέρηση (σ.σ. ενώ είχε περάσει και ο μισός Ιούνιος), αλλά και “κουρεμένη”. Τα 534 ευρώ για τον Μάιο θα τα λάβουν μόνο όσοι επιχειρηματίες έμειναν κλειστοί με κρατική εντολή και μετά τις 18 Μαΐου. Όσοι άνοιξαν μετά τις 18 Μαΐου θα λάβουν 300 ευρώ. Όλοι οι υπόλοιποι “πληττόμενοι” που είχαν λάβει τα 800 ευρώ για το 45ήμερο Μαρτίου – Απριλίου δεν θα πάρουν ούτε… ευρώ. Προφανώς τα 534 ευρώ δεν είναι πολλά. Αλλά για κάποιους είναι μία σημαντική βοήθεια και ανάσα στη δύσκολη αυτή συγκυρία την οποία είχαν υπολογίσει.
Το μέτρο αφορά στους “πληττόμενους” αυταπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και εργοδότες με έως 20 άτομα προσωπικό. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως πρόκειται για μία δέσμευση που έχει φτάσει μέχρι τις Βρυξέλλες. Περιλαμβάνεται στην τελευταία έκθεση των θεσμών για την Ελλάδα ως ένα από τα μέτρα στήριξης. Αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση πως “η προσωρινή οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ σε μισθωτούς των οποίων οι συμβάσεις εργασίας ανεστάλησαν και σε αυταπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και μεμονωμένες επιχειρήσεις (με έως 20 άτομα προσωπικό) οι οποίοι επηρεάστηκαν από το ξέσπασμα του κορονοϊού” θα καταβληθεί “για την περίοδο από τα μέσα Μαρτίου έως τον Απρίλιο και ένα ημερήσιο ισοδύναμο τον Μάιο”. Δηλαδή προβλεπόταν τα 800 ευρώ για το πρώτο 2μηνο (σ.σ. που δόθηκαν) και το “αναλογικό ποσό” των 534 ευρώ για τον Μάιο.
Οι επαγγελματίες, έλαβαν όντως την αποζημίωση, αλλά μόνο για την πρώτη περίοδο. Έλαβαν δηλαδή 800 ευρώ για το διάστημα μέσα Μαρτίου – τέλη Απριλίου. Τα λεφτά μπήκαν στους λογαριασμούς στις αρχές Μαΐου. Έκτοτε δεν έχουν λάβει ούτε ευρώ σαν αποζημίωση… Οι εργαζόμενοι βεβαίως πληρώθηκαν τις ανάλογες κρατικές αποζημιώσεις και για τις δύο προβλεπόμενες περιόδους (μέσα Μαρτίου -τέλη Απριλίου και τον Μάιο). Και εδώ καθυστερήσεις υπήρχαν, αφού καταβλήθηκαν τα έως 534 ευρώ στις 15 Ιουνίου στους περίπου 526.000 μισθωτούς, οι συμβάσεις των οποίων τέθηκαν σε αναστολή τον περασμένο Μάιο.
Υπάρχει και μία άλλη εκκρεμότητα: οι επιστήμονες. Ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Βρούτσης είχε δηλώσει προ εβδομάδων πως “στην περίπτωση που η κρίση συνεχιστεί, τότε από τον Μάιο και για το επόμενο διάστημα, οι ειδικές κατηγορίες των 6 επιστημονικών κλάδων (οικονομολόγοι/λογιστές, μηχανικοί, δικηγόροι, ιατροί, εκπαιδευτικοί και ερευνητές) θα ενταχθούν στο προστατευτικό καθεστώς που έχουν ενταχθεί και οι μισθωτοί εργαζόμενοι αλλά και οι λοιποί ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, δηλαδή θα λάβουν από τον μήνα Μάιο και για το επόμενο διάστημα την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ”. Και σε αυτή την περίπτωση μένει να φανεί τι θα γίνει.
Βεβαίως, όλες αυτές οι καθυστερήσεις είναι κατανοητές. Η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη. Και λόγω των καθυστερήσεων στις αποφάσεις και στη ροή του χρήματος από την ΕΕ, η ανάγκη να διατηρηθούν διαθέσιμα στα ταμεία έχει λογική. Είναι επίσης λογικό πρώτα να πληρωθούν οι μισθωτοί και μετά οι επιχειρηματίες για κοινωνικούς λόγους. Μόνο που στην περίπτωση των αυταπασχολούμενων και των Επαγγελματιών και των προσωπικών εταιριών, επί της ουσίας εργαζόμενοι είναι και αυτοί.
Επίσης είναι κατανοητό πως τρέχουν παράλληλα πολλά σχήματα αποζημίωσης και πολλά αιτήματα για διόρθωση αδικιών και λαθών. Άλλωστε και η Επιστρεπτέα Προκαταβολή απευθύνεται σε ένα μέρος από τους πληττόμενους επιχειρηματίες και στηρίχθηκαν με 600 εκατ. ευρώ περίπου. Ωστόσο, το θέμα της αποζημίωσης των 534 ευρώ για τον μήνα Μάιο και το “κούρεμα” που αποφασίστηκε δείχνει και μία τάση. Προδιαθέτει για τις δυνατότητες… Και μάλιστα σε μία στιγμή που τα κρατικά ταμεία τονώθηκαν με την επιτυχή έξοδο στις αγορές.
Η ανάγκη να διατηρηθεί σε σχετικά “ανεκτά” επίπεδα η ψυχολογία στην αγορά και το οικονομικό κλίμα είναι μεγάλη. Γι’ αυτό και έχουν σημασία αυτά τα χρήματα, ειδικά έως ότου ενεργοποιηθούν και άλλα εργαλεία στήριξης όπως είναι οι μικροπιστώσεις των 25.000 ευρώ που συζητούνται στη Βουλή, έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην αγορά που προσπαθεί να ισορροπήσει σε μία νέα πραγματικότητα. Και σε κάθε περίπτωση, καλό είναι αν υπάρχει αδυναμία στήριξης, να μην καλλιεργούνται προσδοκίες που δεν επαληθεύονται… Και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και ενόψει άλλων παρεμβάσεων όπως το μείζον ζήτημα της μείωσης της προκαταβολής φόρου. Το οποίο ακόμα κινείται σε σχετικά θολά νερά…
dimitris.papakonstantinou@capital.gr