Την επιχειρηματολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ότι χρειαζόμαστε «πιο ποιοτικό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής» ενισχύει η ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση τις τελευταίες ημέρες της συμμετοχής των αιολικών στο μείγμα των ΑΠΕ, το οποίο σήμερα φτάνει να καλύπτει το 63% των συνολικών αναγκών της χώρας.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, αναζητά τρόπο για το πώς θα μπορέσει η χώρα να παράγει πράσινη φθηνή ενέργεια, όχι μόνο τα μεσημέρια αλλά σε όλες τις ζώνες του 24ωρου, δηλαδή και τα βράδια, και εξετάζει, όπως έχει αποκαλύψει το Energypress (https://energypress.gr/news/probadisma-sta-aiolika-enanti-ton-fotoboltaikon-thelei-na-dosei-ypen-parathyro-akomi-kai-gia), πιθανές παρεμβάσεις, ώστε στα επόμενα «κύματα» σταθμών ΑΠΕ που θα αναπτυχθούν, να ενισχυθεί η παρουσία των αιολικών, έναντι των ηλιακών πάρκων.
Τα επιχειρήματα που δικαιολογούν μια τέτοια παρέμβαση είναι πολλά και ημέρες όπως η σημερινή, όπου τα μποφόρ κάνουν την Ελλάδα την 8η φθηνότερη χονδρεμπορική αγορά σε όλη την Ευρώπη, με μέση τιμή τα 89,96 ευρώ η μεγαβατώρα, μακράν τη χαμηλότερη στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή, δίνουν νέα τροφή στη συλλογιστική του υπουργείου.
Ακριβώς λόγω των ισχυρών ανέμων που θα φτάσουν ακόμη και τα 7 μποφόρ, οι ΑΠΕ συμμετέχουν σήμερα στο ενεργειακό μείγμα της χώρας με 62,37% έναντι 31% του φυσικού αερίου. Χθες οι ΑΠΕ κάλυπταν το 53% του μέιγματος, καθώς παρήγαγαν 85.482 μεγαβατώρες, έναντι 102.510 μεγαβατώρες σήμερα. Συνυπολογίζοντας και τα net exports, η συμμετοχή των ΑΠΕ λόγω των αιολικών, φτάνει σήμερα στο 65% έναντι 59% χθες. Επί της ουσίας, η μαζική παραγωγή αιολικής ενέργειας αύξησε μέσα σε μια μέρα τη συμμετοχή τους στο μείγμα κατά 20%.
Τα σενάρια και ο προβληματισμός του ΥΠΕΝ
Αν και σύμφωνα με κάποια σενάρια έχει εξεταστεί να υπάρξει σχετική τροποποίηση της υπουργικής απόφασης για τις σειρές προτεραιότητας ως προς την εξέταση νέων αιτημάτων για όρους σύνδεσης στο σύστημα, όπως πχ με τη δημιουργία μιας νέας Ομάδας που θα «τοποθετηθεί» πάνω από την Ομάδα Β, πηγές του ΥΠΕΝ δεν κρύβουν το προβληματισμό τους κατά πόσο μια ακόμη αλλαγή στις κατηγορίες θα εξυπηρετούσε το σκοπό. Ειδικά όταν το τελευταίο χρόνο έχει ήδη γίνει αλλαγή των σειρών στις προτεραιότητες με τα «πράσινα» PPA’s για την ενεργοβόρο βιομηχανία και τους αγρότες, οπότε μια τυχόν ακόμη τροποποίηση μπορεί να έφερνε το αντίστροφο αποτέλεσμα. Εντονες δηλαδή αντιδράσεις των υπολοίπων παραγωγών ΑΠΕ που θα έβλεπαν να πηγαίνουν ακόμη πιο μακριά οι όροι σύνδεσης για τα δικά τους έργα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η πρόθεση του υπουργείου δεν είναι να βρεθεί ένας τρόπος ενίσχυσης της διείσδυσης των αιολικών στην επόμενη γενιά έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ.Σκυλακάκης προβληματίζεται σχετικά και εξετάζει όλες τις εναλλακτικές οι οποίες ίσως περιλαμβάνουν πιο μετριοπαθείς κινήσεις, το στίγμα των οποίων δεν αποκλείεται να ανακοινώσει εντός των προσεχών ημερών.
Τα σχετικά πάντως σήματα έχουν ήδη αρχίσει να φτάνουν στην αγορά. Εχει ενδιαφέρον ότι στον κύκλο αιτημάτων του ΑΔΜΗΕ για τον Οκτώβριο, σχετικά με τους όρους σύνδεσης για νέα έργα ΑΠΕ (https://energypress.gr/news/dihos-stamatimo-i-roi-aitimaton-gia-oroys-syndesis-ston-admie-epipleon-109-gw-ton-oktobrio-477), καταγράφηκε για πρώτη φορά ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για αιολικά, με 274 MW (25% του συνόλου των 1,087 MW) να αφορούν τη συγκεκριμένη τεχνολογία και 347 MW φωτοβολταικά (32%). Είναι κάτι που παρατηρήθηκε και στον κύκλο Οκτωβρίου της ΡΑΑΕΥ, με τις αιτήσεις για βεβαίωση παραγωγού, όπου σε σύνολο 165 έργων, τα 30 αφορούσαν φωτοβολταϊκά, τα 69 αιολικά, και τα 62 μικρά υδροηλεκτρικά.
Μακράν οι φθηνότεροι στη περιοχή μας
Την επίδραση των πολλών αιολικών στις χονδρεμπορικές τιμές αποτυπώνει η σημερινή εικόνα στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας. Από εκεί που έχουμε συνηθίσει να κατέχουμε μια από τις πρώτες θέσεις της λίστας με τις ακριβότερες αγορές χονδρικής στο ρεύμα πανευρωπαϊκά, για σήμερα είμαστε μια από τις φθηνότερες.
Από 3η – 4η ακριβότερη αγορά, για σήμερα έχουμε την 8η χαμηλότερη τιμή χονδρικής πανευρωπαικά, όντας κάτω από τα 90 ευρώ η μεγαβατώρα. Ειδικά δε, στη περιοχή μας, είμαστε φθηνότεροι μέχρι και κατά 33 ευρώ η μεγαβατώρα των Ρουμάνων και των Βούλγαρων. Στις δύο γειτονικές αγορές η μέση τιμή της DAM κινείται στα 122,95 ευρώ, η Ουγγαρία έχει 121,1 ευρώ, η Αλβανία 119,9 ευρώ και έπονται η Κροατία (117,1 ευρώ), το Μαυροβούνιο (115,6 ευρώ) και η Σερβία (105,5 ευρώ). Στην Ιταλία η μέση τιμή «παίζει» στα 116,4 ευρώ, στη Σλοβενία στα 115,87 ευρώ, στην Αυστρία στα 112,6 ευρώ και στη Σλοβακία στα 123,31 ευρώ.
Αν και απολύτως συγκυριακό ως φαινόμενο, που δεν ανατρέπει τη μεγάλη εικόνα ότι διαχρονικά έχουμε από τις πιο ακριβές αγορές χονδρικής στην ΕΕ, εντούτοις δείχνει πώς η μεγάλη συμμετοχή των αιολικών στο ενεργειακό μείγμα μπορεί να ρίξει απότομα τις τιμές.
Αν υπήρχε αυτή η παραγωγή αιολικής ενέργειας και το Σεπτέμβριο, ίσως η τιμή να είχε αποκλιμακωθεί ακόμα περισσότερο. Ακριβώς όμως λόγω της άπνοιας του προηγούμενου μήνα, η μηνιαία παραγωγή ΑΠΕ (1780 GWh) ήταν χαμηλότερη από την αντίστοιχη του προηγούμενου έτους (1,926 GWh). O κύριος λόγος ήταν η μείωση κατά 45,7% της ηλεκτροπαραγωγής από αιολικά.
Στην πράξη βιώνουμε αυτό που συμβαίνει και σε άλλες αγορές, όπου καταγράφεται συσχέτιση των αιολικών με τις τιμές: Οπου φυσάει πολύ πέφτουν, όπου δεν φυσάει, αυτές ανεβαίνουν.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Green Tank, στο χρηματιστήριο της Γερμανίας για παράδειγμα, η τιμή εκκαθάρισης της χώρας μειώνεται κατά 15,2%, κυρίως λόγω του διπλασιασμού της εκτιμώμενης αιολικής παραγωγής. Επίσης στην Ιβηρική, η τιμή εκκαθάρισης των χωρών είχε καταγράψει αύξηση 21% κυρίως λόγω της μείωσης της εκτιμώμενης αιολικής παραγωγής κατά 62%.