Έκκληση για ενότητα απηύθυνε ο κορυφαίος Ιταλός αρχιτέκτονας μετά την τραγωδία στην πατρίδα του δηλώνοντας διαθέσιμος να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της γέφυρας Μοράντι, η οποία κατέρρευσε σκοτώνοντας 43 ανθρώπους.
Ο Ρέντσο Πιάνο εξέφρασε τη θλίψη του για τις ζωές που χάθηκαν λέγοντας ότι είναι «σαν μια σκιά που μένει μαζί σου», αλλά πρόσθεσε ότι οποιαδήποτε πράξη ανασυγκρότησης θα μπορούσε να γίνει μια «θετική στιγμή ενότητας».
«Έχω ήδη πει ότι θα είμαι ευτυχής (να συμμετέχω) γιατί αυτή είναι η αποστολή μου», είπε στον Observer. «Ένα από τα καθήκοντά μου είναι να ανταποκριθώ σε μια τέτοια καταστροφή με κάποιο τρόπο» σημείωσε.
Ο 80χρονος αρχιτέκτονας, ο οποίος ζει στο Παρίσι αλλά έχει γραφείο στη Γένοβα, πρότεινε η αρνητικότητα, που απορρέει από την πολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας, να αντιμετωπιστεί με συνεργασία για την ανοικοδόμηση.
Αν και είναι πολύ νωρίς για το σχεδιασμό μιας νέας γέφυρας, είπε πως «ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι πρέπει να είναι όμορφο – όχι με την έννοια του καλλωπισμού αλλά της αποστολής ενός μηνύματος αλήθειας, υπερηφάνειας και αξιών».
Πρέπει να είναι ένας τόπος όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να αναγνωρίσουν την τραγωδία με κάποιο τρόπο, ενώ παράλληλα θα παρέχει μια μεγάλη είσοδο στην πόλη. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν χωρίς καμία ένδειξη ρητορικής – αυτή θα ήταν η χειρότερη παγίδα. Αλλά νομίζω ότι θα μείνουμε μακριά [από αυτό].
Σε αυτό το σημείο τόνισε πως «η Γένοβα είναι αρκετά ενδοσκοπική και δειλή, αλλά έχει δύναμη μέσα της, μια ενέργεια. Δεν είναι μια πόλη που φωνάζει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται βοήθεια – και θα προσπαθήσω να βοηθήσω».
Ο ίδιος μεγάλωσε σε οικογένεια κατασκευαστών στη Γένοβα και μίλησε με αγάπη για την παιδική του ηλικία λέγοντας ότι πέρασε τις περισσότερες καλοκαιρινές διακοπές του σε εργοτάξια.
Ο Πιάνο βρισκόταν στη Γενεύη στις 14 Αυγούστου, όταν έμαθε για την κατάρρευση της γέφυρας, που σχεδίασε ο πολιτικός μηχανικός Riccardo Morandi και εγκαινιάστηκε το 1967, όταν η Ιταλία ήταν ακόμα στο κλίμα της ενθουσιώδους μεταπολεμικής ανασυγκρότησης και τα έργα αυτά εξέφραζαν ελπίδα για το μέλλον.
«Ο Morandi ήταν σίγουρα ένας σπουδαίος μηχανικός και έκανε κάτι τολμηρό, έξυπνο και γενναίο αλλά, φυσικά, πολύ εύθραυστο με την έννοια της ομορφιάς» είπε ο Πιάνο. «Η γέφυρα απαιτούσε πολύ μεγάλη προσοχή κατά τη διάρκεια της ζωής του» συμπλήρωσε.
Ο αρχιτέκτονας επεσήμανε ότι η κατάρρευση στον αρτηριακό δρόμο, που συνδέει την ανατολική και τη δυτική Γένοβα και τις περιοχές της Λομβαρδίας και του Πεδεμοντίου με τη Λιγουρία και τα γαλλικά σύνορα, είχε χωρίσει τη πόλη του λιμανιού στα δύο.
«Μια γέφυρα είναι ένα σύμβολο και δεν πρέπει ποτέ να πέφτει, γιατί όταν πέφτει μια γέφυρα, τα τείχη ανεβαίνουν» είπε κάνοντας λόγο για μεταφορική χρήση της γλώσσας και υπογραμμίζοντας ότι «τα τείχη είναι κακά -δεν πρέπει να χτίζουμε τοίχη-, αλλά οι γέφυρες είναι καλές, κάνουν συνδέσεις».
Στο μεταξύ συνεχίζεται η έρευνα δικαστηρίου για τα αίτια για την κατάρρευση της γέφυρας. Ο ίδιος Morandi είχε προειδοποιήσει το 1979 ότι η γέφυρα απαιτούσε συνεχή συντήρηση για την απομάκρυνση της σκουριάς που προκαλείται από τον αέρα της θάλασσας και τη ρύπανση από μια κοντινή μονάδα χάλυβα. Εμπειρογνώμονες μηχανικοί είχε επίσης προειδοποιήσει και οι πολίτες της Γένοβας ανησυχούσαν για την ασφάλεια εδώ και δεκαετίες.
«Καταλαβαίνω ότι μπορεί να υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες, αλλά η μία είναι πιθανώς η ευθραυστότητα», δήλωσε ο Πιάνο. «Όταν φτιάχνεις ένα πολύπλοκο κτίριο, μπορεί να είσαι πολύ έξυπνος, αλλά τότε χρειάζεσαι έξυπνους ανθρώπους για να ακολουθήσουν τη ζωή της δομής, ανθρώπους που ξέρουν πραγματικά την επιστήμη».
Μετά τον «πόλεμο» απόδοσης ευθυνών, που ξεκίνησε την επομένη της τραγωδίας, η ιδιωτική εταιρεία Autostrade per l’Italia, ιδιοκτησίας του ομίλου Μπένετον και υπεύθυνη για τη συντήρηση της γέφυρας, επιτέθηκε και την περασμένη εβδομάδα στη νέα ιταλική κυβέρνηση.
Ο συνασπισμός ακροδεξιών και λαϊκιστών, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία στις αρχές Ιουνίου, κατηγόρησε συλλήβδην την εταιρεία για μη επαρκή συντήρηση. Η εταιρεία ισχυρίστηκε ότι η γέφυρα συντηρούνταν κάθε τρίμηνο και δεσμεύτηκε να ανοικοδομήσει τη γέφυρα με ποσό ύψους 500 εκατ. ευρώ.