Το δρόμο για την εισροή στις αρχές του 2023 στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) σχεδόν του συνόλου του ποσού από την έκτακτη φορολόγηση των ηλεκτροπαραγωγών για τα υπερέσοδά τους κατά το διάστημα Οκτώβριος 2021 – Ιούνιος 2022, ανοίγει νέα Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, η οποία δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ.
Με την ΚΥΑ παρακάμπτεται ο σκόπελος πιστοποίησης των απαραίτητων στοιχείων από ορκωτό λογιστή, που προέβλεπε η αρχική Κοινή Υπουργική Απόφαση για τα υπερέσοδα, γεγονός το οποίο καθυστερούσε τη διαδικασία καταλογισμού της φορολόγησης. Για αυτό τον σκοπό, η καινούρια Απόφαση προβλέπει πως η ΡΑΕ θα προχωρήσει σε πρώτη φάση στον καθορισμό μίας προσωρινής έκτακτης εισφοράς για κάθε παραγωγό, χωρίς να πιστοποιηθούν τα σχετικά στοιχεία.
Η ΡΑΕ έχει λάβει εδώ και καιρό από τους προμηθευτές τα μη πιστοποιημένα στοιχεία για όλο το επίμαχο 9μηνο. Έτσι, μετά το πόρισμα για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 με Μάρτιο 2022, που παραδόθηκε στην κυβέρνηση τον Μάιο, έχει ολοκληρώσει τους υπολογισμούς και για υπόλοιπο διάστημα, δηλαδή για την περίοδο Απρίλιος – Ιούνιος 2022. Μάλιστα, ήδη από τον Σεπτέμβριο έχει ενημερώσει το ΥΠΕΝ για τα αποτελέσματα και του τελευταίου αυτού τριμήνου.
Αυτό σημαίνει πως μπορεί να γίνει άμεσα ο καταλογισμός της προσωρινής έκτακτης εισφοράς στις εταιρείες. Σε δεύτερο χρόνο, όπως προβλέπεται στην ΚΥΑ, η Αρχή θα υπολογίσει την οριστική έκτακτη εισφορά, βάσει των πιστοποιημένων πλέον δεδομένων, ώστε να γίνει η τελική εκκαθάριση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, οι υπολογισμοί της ΡΑΕ «δείχνουν» πως η έκτακτη εισφορά για το σύνολο των παραγωγών θα κινηθεί στα επίπεδα των 460 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, από την πιστοποίηση των στοιχείων δεν αναμένεται να προκύψουν σημαντικές αλλαγές στην τελική έκτακτη εισφορά κάθε εταιρείας, συγκριτικά με τον προσωρινή εισφορά που θα κληθεί να καταβάλει. Επομένως, δεν προβλέπεται να υπάρξει αξιοσημείωτη μεταβολή στην εισροή στο ΤΕΜ, με την τελική εκκαθάριση.
Κανένα πιστοποιημένο στοιχείο στη ΡΑΕ
Υπενθυμίζεται ότι με την έκτακτη εισφορά, θα φορολογηθεί το 90% των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών από την έναρξη της κρίσης και έως τον Ιούνιο. Κι αυτό γιατί από τον Ιούλιο του 2022 τέθηκε σε εφαρμογή ο μηχανισμός ανάκτησης, με τον οποίο τα υπερέσοδα δεσμεύονται «στην πηγή», δηλαδή αφαιρούνται απευθείας από τις αμοιβές των μονάδων για την πώληση της παραγόμενης ενέργειας στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά.
Όσον αφορά το 9μηνο που προηγήθηκε, για τον υπολογισμό των υπερεσόδων δεν εμπλέκονται ορκωτοί λογιστές, καθώς το αυξημένο μεικτό περιθώριο κέρδους των καθετοποιημένων εταιρειών προσδιορίστηκε από τη ΡΑΕ με δεδομένα από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ. Η πιστοποίηση αφορά τις χρηματοροές που θα αφαιρεθούν από τα προς φορολόγηση ποσά. Όπως προέβλεπε η αρχική ΚΥΑ, και επαναλαμβάνεται στη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση, αυτές είναι οι άμεσες εκπτώσεις των καθετοποιημένων Ομίλων προς τους πελάτες τους, οι «έμμεσες» εκπτώσεις (με τη μορφή των σταθερών τιμολογίων), καθώς και τα έσοδά τους από διμερή συμβόλαια με άλλους προμηθευτές, για το εν λόγω χρονικό διάστημα.
Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι καθυστερεί η πιστοποίηση αυτών των χρηματορροών από ορκωτό λογιστή, ώστε να δρομολογηθεί η επιβολή της έκτακτης εισφοράς. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, έως και πριν από ένα 10ήμερο, η ΡΑΕ δεν είχε λάβει στοιχεία για καμία από τις εταιρείες.
Καταλογισμός της προσωρινής εισφοράς έως τέλος Νοεμβρίου
Σε αυτό το πλαίσιο, η θέσπιση της προσωρινής έκτακτης εισφοράς ανοίγει τον δρόμο για τη φορολόγηση «βάσει των πλέον πρόσφατων διαθέσιμων στοιχείων που υπολογίζουν και αποστέλλουν αμελλητί στη ΡΑΕ οι υπόχρεοι παραγωγοί ή οι συνδεόμενοι προμηθευτές», όπως αναφέρεται στη νέα ΚΥΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμάται ότι ο καταλογισμός της προσωρινής φορολόγησης προς το τέλος Νοεμβρίου, ώστε οι εταιρείες να εγγράψουν τις σχετικές επιβαρύνσεις στις οικονομικές τους καταστάσεις για τη φετινή χρήση.
Οι παραγωγοί θα έχουν τρίμηνη διορία για την καταβολή των σχετικών ποσών, κατά που σημαίνει ότι προς τον Φεβρουάριο θα έχουν πάρει τον δρόμο για το ΤΕΜ. Η ΡΑΕ θα προχωρήσει στη συνέχεια στον καθορισμό του οριστικού ποσού έκτακτης εισφοράς, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας τελικής εκκαθάρισης. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με την καινούρια ΚΥΑ, τα τελικά πιστοποιημένα στοιχεία θα υποβληθούν στην Αρχή το αργότερο έως την 1η Φεβρουαρίου 2023.
Αν η οριστική έκτακτη εισφορά υπερβαίνει την προσωρινή, τότε η εταιρεία θα κληθεί να καταβάλει τη διαφορά. Στην αντίθετη περίπτωση, θα επιστραφεί στον παραγωγό το επιπλέον ποσό που κατέβαλε.